Các cửa hàng, trung tâm thương mại thắp đèn trang trí rực rỡ theo chủ đề Giáng sinh tại London (Anh). Ảnh: Phong Hà - P/v TTXVN tại Anh
Ánh sáng nhân tạo có thể làm xáo trộn cuộc sống của vô số sinh vật, khiến chim di cư lạc hướng, ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của động vật hoạt động ban đêm và thậm chí làm thay đổi chu kỳ giấc ngủ cũng như đồng hồ sinh học của con người.
Không dừng ở những tác động trên, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Climate Change cho thấy ánh sáng nhân tạo còn có thể làm biến đổi cân bằng carbon của các hệ sinh thái.
Nhóm nghiên cứu tập trung vào 86 địa điểm ở Bắc Mỹ và châu Âu, sử dụng vệ tinh và dòng chảy carbon để đánh giá các hệ sinh thái. Bắc Mỹ và châu Âu là những châu lục lớn có mức độ ô nhiễm ánh sáng đáng kể.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng ô nhiễm ánh sáng vào ban đêm làm tăng cường hô hấp của hệ sinh thái với thực vật, vi sinh vật và động vật thải ra nhiều carbon dioxide hơn.
Tuy nhiên, không có gia tăng tương ứng nào về quang hợp, quá trình thực vật loại bỏ carbon dioxide khỏi khí quyển.
Giảng viên Alice Johnston Đại học Cranfield (Anh), người dẫn đầu nghiên cứu, nhận xét: “Nói một cách đơn giản, đêm sáng hơn sẽ dẫn đến lượng carbon thải ra nhiều hơn, đây là tin xấu cho hành tinh của chúng ta”.
Tuy nhiên, có thể dễ dàng xử lý ô nhiễm ánh sáng. Ông Johnston phân tích: "Không giống như biến đổi khí hậu, chúng ta có thể giảm thiểu ô nhiễm ánh sáng chỉ sau một đêm với quy hoạch chiếu sáng tốt hơn. Việc áp dụng công nghệ có thể điều chỉnh độ sáng, hướng chiếu sáng và màu sắc ánh sáng. Đây là bước cải tiến đơn giản mà hiệu quả có thể thực hiện ngay".
Chiếu sáng cũng chiếm hơn 15% lượng điện sử dụng toàn cầu. Giảm thiểu ô nhiễm ánh sáng có thể giúp giảm thiểu tác động của ngành này đến khí hậu. "Giải quyết ô nhiễm ánh sáng là giải pháp đôi bên cùng có lợi hiếm có cho môi trường, hiệu quả năng lượng và sức khỏe con người", ông Johnston bổ sung.
Giáo sư Jim Harris, đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết: “Khoảng 1/4 diện tích đất liền trên Trái Đất hiện đang trải qua mức độ chiếu sáng nhân tạo nhất định vào ban đêm. Phát hiện của chúng tôi cho thấy sự mở rộng này, nếu không được can thiệp, có thể làm nghiêng cán cân carbon của Trái Đất”.
Hiện chưa có quy định thống nhất, phổ biến về ô nhiễm ánh sáng. Một số quốc gia có luật hạn chế vấn đề này, chẳng hạn như Pháp, Croatia, Slovenia và Cộng hòa Séc. Nhiều thành phố và một số khu vực nhất định cũng có tiêu chuẩn riêng. Một số quốc gia, như Áo và Ireland, có hướng dẫn không mang tính ràng buộc.
Hà Linh/Báo Tin tức và Dân tộc