Tại hội nghị thường trực Chính phủ với doanh nghiệp nhà nước về thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ngày 27-2, hàng loạt kiến nghị của các doanh nghiệp đã được nêu lên.
Cần sự phân cấp rõ ràng trong Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp
Ông Lê Ngọc Sơn - Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) cho rằng, để thực hiện mục tiêu tăng trưởng đã đề ra cần có sự phân cấp rõ ràng hơn theo số tuyệt đối hoặc theo tỷ lệ trên vốn điều lệ và phân cấp mạnh hơn cho doanh nghiệp, quy định tại dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Cụ thể, đại diện Petrovietnam đề xuất 3 phương án. Một là doanh nghiệp quyết định đầu tư đối với tổng mức đầu tư đến 5.000 tỉ đồng, hoặc 50% vốn điều lệ. Hai là cơ quan đại diện chủ sở hữu quyết định chủ trương đầu tư đến 10.000 tỉ đồng. Ba là Thủ tướng Chính phủ chủ trương đầu tư trên 10.000 tỉ đồng.
Ngoài ra, Petrovietnam kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ủy quyền phê duyệt đối với một số vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai hoạt động tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí.
Nhận định mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8% trở lên là thách thức rất lớn với ngành điện, ông Nguyễn Anh Tuấn - Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) kiến nghị Chính phủ sớm hiện thực hóa, đổi mới và cải cách thể chế pháp luật, có cơ chế chính sách, tạo không gian phát triển mới cho các doanh nghiệp nhà nước.
Bày tỏ mong muốn đồng hành cùng với Viettel, VNPT hay FPT để thực hiện chuyển đổi số, tuy nhiên, ông Tuấn lo ngại hiện nay vẫn còn những quy định trong Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư khiến việc hợp tác chưa được cụ thể. Vì thế, đại diện EVN mong muốn, cần có quy định rõ ràng trong thể chế để thực hiện việc hợp tác trên.
Cần ưu đãi thuế phù hợp cho các doanh nghiệp nhà nước có tiềm năng
Để nâng cao năng lực của doanh nghiệp nhà nước, góp phần thúc đẩy kinh tế, ông Nguyễn Thanh Tùng - Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đề xuất tập trung vào bốn nhóm vấn đề chính. Đó là, nâng cao hiệu quả hoạt động; thúc đẩy ứng dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo; thu hút và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; tăng cường quản trị rủi ro.
Vietcombank đề xuất cần có ưu đãi thuế phù hợp dành cho các doanh nghiệp nhà nước có tiềm năng trở thành trụ cột. Ảnh: VGP/Đình Hải
Để nâng cao hiệu quả hoạt động, đại diện ngân hàng này cho rằng các doanh nghiệp nhà nước cần sớm áp dụng các chuẩn mực quản trị tiên tiến, hướng đến các tiêu chuẩn quốc tế. Trước mắt, việc cần thiết là tinh giản bộ máy.
Về cơ chế chính sách, Vietcombank kiến nghị Chính phủ tiếp tục có những chính sách hỗ trợ phù hợp. Ngoài ra, Vietcombank đề xuất có thêm cơ chế khuyến khích các doanh nghiệp trong nước có hàm lượng sản xuất nội địa cao, tăng cường liên kết với các doanh nghiệp trong nước để thúc đẩy chuỗi cung ứng trong nước và nâng cao giá trị gia tăng.
Ngoài ra, ông Tùng cho rằng cần thúc đẩy doanh nghiệp ứng dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo và nâng cao hiệu quả hoạt động. "Chúng tôi cho rằng cần có cơ chế thử nghiệm và chính sách hỗ trợ triển khai mô hình kinh doanh mới, đặc biệt là những sáng kiến ứng dụng công nghệ cao, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường", ông Tùng nói.
Về chính sách thuế, Vietcombank cho rằng cần có ưu đãi phù hợp dành cho các doanh nghiệp có tiềm năng trở thành trụ cột. Chính sách sẽ tạo điều kiện để các doanh nghiệp tiềm năng phát triển, đóng góp vào nền kinh tế trong dài hạn.
Bên cạnh đó, cần xây dựng cơ chế riêng, linh hoạt để cho phép các doanh nghiệp nhà nước chấp nhận rủi ro có kiểm soát khi đầu tư vào các dự án có hàm lượng công nghệ cao, đổi mới sáng tạo hoặc đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh quốc gia, đặc biệt trong các lĩnh vực như năng lượng và quốc phòng.
Đặc biệt nhắc đến việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho khu vực doanh nghiệp nhà nước. Vì mức thu nhập của lao động trong các doanh nghiệp nhà nước vẫn còn chênh lệch đáng kể so với doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nước ngoài. Do đó, ông Tùng cho rằng cần có những cơ chế đặc thù để thu hút và tuyển dụng nhân lực chất lượng cao cả trong nước và quốc tế. Đặc biệt, cần ưu tiên các cơ chế đãi ngộ đối với những nhân sự có năng lực trong các lĩnh vực như chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.
Xây dựng Tổ hợp công nghiệp phục vụ tuyến đường sắt
Ông Đặng Sỹ Mạnh - Chủ tịch HĐTV Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam cho biết, dự kiến nhu cầu nhân lực cho công tác quản lý, khai thác, bảo trì tuyến đường sắt tốc độ cao, đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng và đường sắt đô thị là 16.000 lao động với chi phí đào tạo dự kiến 10.000 tỉ đồng.
Do đó, rất cần một đề án đào tạo nguồn nhân lực để có quy mô, thời gian, trình độ, chi phí, chính sách… cho việc xây dựng, quản lý, khai thác vận hành, bảo trì.
Ông Đặng Sỹ Mạnh, Chủ tịch HĐTV Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP/Đình Hải
Song, dự kiến nhu cầu đóng mới thiết bị phương tiện đầu máy toa xe giai đoạn 2030-2050 cho đường sắt hiện tại, đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao, đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng là 261 đầu máy, 1.100 toa xe đường sắt tốc độ cao, 1.000 toa xe khách, 7.000 toa xe hàng, 1.500 toa xe đường sắt đô thị…
Vì vậy, ông Mạnh đề xuất xây dựng đề án phát triển công nghiệp cho tất cả các loại hình đường sắt. "Qua tính toán sơ bộ, dự kiến cần một Tổ hợp công nghiệp có diện tích khoảng 200ha trong đó có các phân khu chức năng, dây chuyền sản xuất, lắp ráp. Chi phí xây dựng và thiết bị dự kiến 200 triệu USD, chưa kể đất", ông Mạnh nói.
MINH TRÚC