Scott Bessent, 62 tuổi, được Tổng thống đắc cử Donald Trump chọn là bộ trưởng Tài chính tương lai. Ảnh: Reuters.
Đây là một trong những vị trí quyền lực nhất ở Washington, có ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế và thị trường tài chính khổng lồ của Mỹ.
"Tôi rất vui mừng khi đề cử ông Scott Bessent làm bộ trưởng Tài chính thứ 79 của Mỹ. Ông Scott được nhiều người kính trọng, là một trong những nhà đầu tư quốc tế và chiến lược gia địa chính trị, kinh tế hàng đầu thế giới", ông Trump đăng trên mạng xã hội Truth Social.
Công bố đề cử ông Bessent là động thái mới nhất của ông Trump trong bối cảnh tổng thống đắc cử bắt đầu tập hợp chính quyền cho nhiệm kỳ thứ hai của mình tại Nhà Trắng.
Cho đến nay, quá trình này chủ yếu tập trung vào lòng trung thành cá nhân và chính trị với ông Trump hơn là chuyên môn và kinh nghiệm, theo Guardian.
Trong kinh tế, một trong những trọng tâm và tranh cãi chính của vai trò bộ trưởng Tài chính sẽ là giải quyết những cam kết nổi bật và thường xuyên được nhắc lại của ông Trump về việc theo đuổi chính sách áp thuế quan mới mạnh mẽ của Mỹ trong thương mại - điều khiến nhiều quốc gia khác trên toàn cầu lo ngại.
Phố Wall đã theo dõi chặt chẽ quyết định của ông Trump cho vị trí bộ trưởng Tài chính, đặc biệt là khi xét đến kế hoạch của ông nhằm tái thiết thương mại toàn cầu thông qua thuế quan.
Ông Bessent, 62 tuổi, đã ủng hộ cải cách thuế và bãi bỏ quy định, đặc biệt là để thúc đẩy hoạt động cho vay ngân hàng và sản xuất năng lượng, theo một bài bình luận gần đây của ông viết cho tờ Wall Street Journal. Ông viết rằng sự tăng vọt của thị trường chứng khoán sau chiến thắng bầu cử của ông Trump, báo hiệu cho các nhà đầu tư "kỳ vọng về tăng trưởng cao hơn, biến động và lạm phát thấp hơn, và nền kinh tế phục hồi cho tất cả người Mỹ".
Những nhân vật đảm nhiệm vị trí bộ trưởng Tài chính trước ông Bessent đều là các nhà tài chính xuất chúng, bao gồm các cựu giám đốc điều hành của Goldman Sachs - Robert Rubin, Hank Paulson và Steven Mnuchin, bộ trưởng Tài chính trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.
Bà Janet Yellen, bộ trưởng Tài chính hiện tại và là người phụ nữ đầu tiên đảm nhiệm công việc này, trước đây từng là chủ tịch của Hội đồng cố vấn kinh tế của Cục Dự trữ Liên bang và Nhà Trắng.
Với tư cách là bộ trưởng tài chính thứ 79, ông Bessent về cơ bản sẽ là quan chức kinh tế cấp cao nhất của Mỹ, chịu trách nhiệm duy trì hệ thống cốt lõi của nền kinh tế lớn nhất thế giới, từ việc thu thuế và thanh toán hóa đơn của quốc gia cho đến quản lý thị trường trái phiếu kho bạc trị giá 28.600 tỷ USD, cũng như giám sát quy định tài chính, bao gồm xử lý và ngăn ngừa khủng hoảng thị trường.
Ông chủ kho bạc Mỹ cũng điều hành chính sách trừng phạt tài chính của nước này, giám sát Quỹ Tiền tệ Quốc tế do Mỹ đứng đầu, Ngân hàng Thế giới và các tổ chức tài chính quốc tế khác, và quản lý việc sàng lọc an ninh quốc gia đối với các khoản đầu tư nước ngoài tại Mỹ.
Ông sẽ phải đối mặt với những thách thức, bao gồm quản lý an toàn các khoản thâm hụt liên bang được dự báo sẽ tăng gần 8.000 tỷ USD trong một thập kỷ do kế hoạch của Trump gia hạn các đợt cắt giảm thuế sắp hết hạn vào năm tới và thêm các khoản miễn giảm hào phóng mới, bao gồm cả việc chấm dứt thuế đối với thu nhập an sinh xã hội.
Nếu không bù đắp được khoản thu, khoản nợ mới này sẽ làm tăng thêm quỹ đạo tài chính không bền vững vốn đã được dự báo sẽ làm tăng nợ công của Mỹ thêm 22.000 tỷ USD cho đến năm 2033.
Việc quản lý khoản nợ tăng lớn như vậy mà không gây tắc nghẽn thị trường sẽ là một thách thức, mặc dù ông Bessent nói rằng chương trình nghị sự của ông Trump sẽ giải phóng tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn, giúp tăng doanh thu và củng cố niềm tin của thị trường.
Ông Bessent cũng sẽ kế thừa vai trò do bà Yellen để lại, dẫn đầu các quốc gia G7 cung cấp hàng chục tỷ USD hỗ trợ kinh tế cho Ukraine. Nhưng với mong muốn chấm dứt chiến sự nhanh chóng và rút hỗ trợ tài chính của Mỹ cho Ukraine của ông Trump, không rõ liệu ông có tiếp tục theo đuổi điều này hay không.
Một lĩnh vực khác mà ông Bessent có thể sẽ có quyết sách khác với người tiền nhiệm là biến đổi khí hậu, khi bà Yellen coi đây là vấn đề trọng tâm, chủ trương các ngân hàng phát triển mở rộng cho vay năng lượng sạch, còn Bessent có quan điểm đưa rủi ro khí hậu vào các quy định tài chính và quản lý hàng trăm tỷ USD tín dụng thuế năng lượng sạch.
Ông Trump vốn không giấu giếm sự hoài nghi về biến đổi khí hậu, và tuyên bố sẽ tăng sản lượng năng lượng nhiên liệu hóa thạch của Mỹ, chấm dứt trợ cấp năng lượng sạch trong Đạo luật Giảm lạm phát năm 2022 của Tổng thống Joe Biden.
Mai Đình