Những ngày qua, mạng xã hội xuất hiện nhiều đoạn clip ghi lại cảnh một người đàn ông có cử chỉ “thân mật” với nhiều phụ nữ trong phòng làm việc, được cho xảy ra tại Trường THPT Tô Hiến Thành – cơ sở giáo dục dân lập ở xã Hải Hậu, tỉnh Ninh Bình.
Sự việc nhanh chóng trở thành tâm điểm dư luận, không chỉ bởi tính nhạy cảm của nội dung mà còn đặt ra câu hỏi về đạo đức, pháp lý và bảo mật thông tin cá nhân.
Trao đổi với VietTimes, luật sư Trần Tuấn Anh, Giám đốc Công ty luật Minh Bạch, cho biết dù nội dung trong clip thể hiện điều gì, việc quay, lưu giữ hay phát tán hình ảnh riêng tư của người khác khi chưa được sự đồng ý là hành vi xâm phạm nghiêm trọng quyền về hình ảnh, quyền riêng tư và nhân phẩm con người và bị pháp luật nghiêm cấm.
Người đàn ông "thân mật" với phụ nữ tại phòng làm việc. Ảnh: Cắt từ clip.
Theo ông, Điều 21 Hiến pháp 2013 và Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rõ: đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm. Việc công khai hoặc phát tán thông tin, hình ảnh cá nhân mà không có sự đồng ý của người trong cuộc là hành vi vi phạm pháp luật. Luật An ninh mạng 2018 và Nghị định 15/2020/NĐ-CP (sửa đổi năm 2022) cũng nghiêm cấm hành vi đăng tải, lan truyền hình ảnh xâm phạm đời tư người khác, với mức phạt hành chính có thể lên đến 20 triệu đồng, đồng thời buộc gỡ bỏ nội dung và xin lỗi công khai.
Luật sư Tuấn Anh phân tích thêm người phát tán, lưu trữ những đoạn clip nói trên có thể bị xử phạt vi phạm hành chính từ 10 – 20 triệu đồng theo Điểm e, khoản 3, Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP; đồng thời buộc phải tháo gỡ, xóa bỏ video trên các nền tảng mạng xã hội. Nếu clip được trích xuất từ hệ thống camera nội bộ, đơn vị quản lý dữ liệu phải chịu trách nhiệm hành chính về việc để lộ thông tin cá nhân, với mức phạt từ 20 – 70 triệu đồng, thậm chí bị thu hồi giấy phép hoặc truy cứu hình sự nếu để xảy ra rò rỉ dữ liệu gây hậu quả nghiêm trọng. Ngoài ra, người đăng tải, phát tán video có thể phải bồi thường thiệt hại vật chất, sức khỏe, tinh thần cho bị hại nếu có thiệt hại thực tế.
Về phương diện hình sự, theo luật sư Tuấn Anh, vụ việc trên có thể tiềm ẩn dấu hiệu của nhiều tội phạm khác nhau. Do hình ảnh trong clip không có nội dung tình dục hoặc khiêu dâm rõ ràng nên chưa đủ yếu tố cấu thành tội “Truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy” theo Điều 326 Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, hành vi phát tán clip vẫn có thể bị xem xét xử lý về tội “Làm nhục người khác” theo Điều 155 Bộ luật Hình sự nếu việc công khai đó nhằm mục đích xúc phạm danh dự, nhân phẩm hoặc gây tổn thương nghiêm trọng về tinh thần cho người trong clip. Tội danh này có khung hình phạt cao nhất đến 5 năm tù.
Ngoài ra, nếu người phát tán clip lợi dụng mạng xã hội để đưa thông tin sai sự thật, xuyên tạc, bôi nhọ hoặc tiết lộ dữ liệu riêng tư của người khác, họ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông” theo Điều 288 Bộ luật Hình sự, với mức phạt tù lên tới 7 năm.
"Trường hợp clip bị rò rỉ do hành vi xâm nhập trái phép vào hệ thống camera hoặc dữ liệu mạng (hack để lấy clip), người thực hiện có thể bị xử lý về tội “Xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác” theo Điều 289 Bộ luật Hình sự, với khung hình phạt cao nhất lên đến 12 năm tù", luật sư nói.
Luật sư Tuấn Anh nhấn mạnh việc xác định tội danh cụ thể sẽ căn cứ vào tính chất, mức độ vi phạm, động cơ và mục đích của từng cá nhân liên quan, trên cơ sở điều tra, kết luận của cơ quan chức năng. Ông cũng lưu ý, về mặt đạo đức xã hội, việc phát tán các hình ảnh, clip riêng tư không chỉ vi phạm pháp luật mà còn đi ngược lại chuẩn mực văn hóa, thuần phong mỹ tục Việt Nam. Mạng xã hội không thể trở thành nơi để lan truyền, bình phẩm hay suy diễn đời tư của người khác.
Đừng để mạng xã hội thành nơi xâm phạm đời tư
Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Thị Thúy – Công ty Luật TNHH Việt Phú Thịnh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng việc một đoạn clip xuất hiện trên mạng không đồng nghĩa với việc nội dung đó đã được kiểm chứng. Cơ quan điều tra sẽ xác minh nguồn gốc dữ liệu, thời điểm, địa điểm ghi hình và hành vi cụ thể trong từng clip trước khi đưa ra bất kỳ kết luận nào.
Theo bà Thúy, để xem xét trách nhiệm pháp lý, cần phân biệt rõ giữa hành vi quay, phát tán hình ảnh riêng tư trái phép và nội dung hình ảnh có yếu tố vi phạm thuần phong mỹ tục. Nếu clip chỉ phản ánh hành vi thân mật, nhạy cảm không có yếu tố tình dục hay khiêu dâm, thì không đủ căn cứ xử lý hình sự về tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy. Việc áp dụng chế tài hành chính về “vi phạm thuần phong mỹ tục” cũng cần được đánh giá thận trọng, tránh suy diễn hoặc xâm phạm quyền đời tư của cá nhân.
Bà Thúy nói cơ quan chức năng vẫn đang trong quá trình xác minh, chưa có kết luận chính thức, do đó mọi suy đoán, quy kết trên mạng xã hội đều tiềm ẩn nguy cơ vi phạm pháp luật. “Việc lan truyền, bình phẩm, hay kết luận vội vàng không chỉ xâm phạm đời tư cá nhân mà còn có thể khiến chính người chia sẻ trở thành đối tượng vi phạm,” nữ luật sư nói.
Ở góc độ đạo đức, luật sư Thúy cho rằng nếu những hình ảnh được cho là diễn ra trong môi trường làm việc là thật, sự việc này vẫn nên được xem xét trong phạm vi đời sống cá nhân, đồng thời các tổ chức liên quan cần có biện pháp quản lý, kiểm soát dữ liệu nội bộ chặt chẽ hơn để tránh xảy ra các sự cố tương tự.
Trước đó, chiều 10/11, mạng xã hội lan truyền nhiều hình ảnh, video ghi cảnh “thân mật” giữa ông N.V.Đ – Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường THPT Tô Hiến Thành (Ninh Bình) – với một số phụ nữ, được cho là tại phòng làm việc trong trường.
Sau khi xác minh, nhà trường khẳng định người trong clip không phải cán bộ, giáo viên ngành giáo dục. Qua nhiều hình ảnh và clip cho thấy, người đàn ông có những hành động "thân mật" quá mức bình thường với nhiều người phụ nữ, tại nhiều thời điểm khác nhau trong năm 2024 và đầu năm 2025.
Ngày 11/11, Hội đồng trường đã biểu quyết buộc thôi việc ông N.V.Đ. Cơ quan chức năng đang làm rõ vụ việc và xử lý những trường hợp đưa tin, lan truyền thông tin sai sự thật.
Quỳnh An