Vùng chuyên canh sản xuất chè của HTX Dịch vụ nông lâm nghiệp Bình Sơn, xã Thọ Bình đã phát triển được các sản phẩm OCOP chất lượng.
HTX liên kết sản xuất cây có múi, kinh doanh tổng hợp Bắc Lương, xã Thọ Long là một trong những mô hình rất thành công trong việc phát triển sản phẩm OCOP từ vùng chuyên canh tập trung. Những năm qua, các hộ thành viên trong HTX đã tập hợp, liên kết với hàng chục hộ thành viên và người dân trong vùng để phát triển cây bưởi Diễn theo tiêu chuẩn VietGAP và áp dụng các kỹ thuật mới, để sản xuất và xây dựng thương hiệu bưởi Phú Bắc; đồng thời, chú trọng sản xuất theo chu trình OCOP để tạo ra sản phẩm chất lượng.
Ông Nguyễn Văn Tiến ở thôn Mỹ Thượng cho biết: "Để tạo ra sản phẩm bưởi Phú Bắc đạt tiêu chuẩn, chất lượng, HTX đã tập huấn, hướng dẫn người dân sản xuất theo quy trình. Đồng thời, chú trọng quản lý bao bì, tem nhãn cũng tốt hơn để khẳng định được vị thế, sự nổi bật với những sản phẩm cùng loại trên thị trường”.
Theo thống kê, hiện xã Thọ Long có hơn 40ha trồng bưởi Diễn, bưởi đường đào, trong đó có 15ha trồng theo tiêu chuẩn VietGAP với 35 hộ tham gia. Qua quá trình thâm canh và chọn giống đã tạo ra các dòng tốt nên cho quả vị ngọt đậm, mùi thơm đặc trưng, màu sắc, mẫu mã đẹp... Để nâng cao giá trị sản phẩm, địa phương đã chú trọng phát triển vùng cây ăn quả tập trung, trong đó có cây bưởi Diễn, cung cấp các sản phẩm với số lượng lớn theo hướng hàng hóa. Đồng thời, hướng dẫn nông dân đổi mới quy trình thâm canh, áp dụng đồng bộ quy trình sản xuất tiên tiến như chọn giống chất lượng cao, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, định hướng hữu cơ... Sản phẩm bưởi Diễn đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu tập thể năm 2023. Cùng với đó, sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao với thương hiệu bưởi Phú Bắc, góp phần đưa vùng chuyên canh cây bưởi Diễn của địa phương có sức cạnh tranh trên thị trường.
Được biết, từ khi sản xuất chuyên canh theo các tiêu chuẩn VietGAP và được chứng nhận OCOP, việc tiêu thụ sản phẩm của HTX thuận lợi, lợi nhuận tăng từ 20% đến 25% so với trước đó.
Tương tự đó, một số đơn vị như HTX Dịch vụ nông nghiệp Thiệu Hưng, xã Thiệu Hóa xây dựng được vùng chuyên canh rau, củ quả an toàn và 2 sản phẩm OCOP 4 sao; HTX Dịch vụ nông nghiệp Phú Lộc phát triển được sản phẩm cải bó xôi. Tại vùng chuyên canh dưa hấu của xã Nga Sơn cũng phát triển được sản phẩm dưa hấu xã đảo Mai An Tiêm đạt 3 sao OCOP; Vùng chuyên canh chè của HTX Dịch vụ nông lâm nghiệp Bình Sơn phát triển được 3 sản phẩm OCOP... Đó chỉ là số ít trong nhiều vùng chuyên canh sản xuất nông nghiệp của tỉnh có sản phẩm OCOP.
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, toàn tỉnh có 55 vùng chuyên canh sản xuất nông nghiệp, 49 khu trang trại chăn nuôi tập trung, hàng nghìn ha nuôi trồng thủy sản với hơn 200 sản phẩm nông nghiệp đang hiện hữu, được thị trường đón nhận. Đây là nền tảng vững chắc để xây dựng chuỗi giá trị và thương hiệu OCOP. Nhờ đó, đến nay toàn tỉnh đã có 661 sản phẩm OCOP được đánh giá, chứng nhận, trong đó có nhiều sản phẩm OCOP có nguồn gốc từ các vùng chuyên canh.
Sản phẩm bưởi Phú Bắc của vùng chuyên canh xã Thọ Long được chứng nhận OCOP 3 sao.
Dù đạt được nhiều thành quả, việc phát triển OCOP từ vùng chuyên canh vẫn còn không ít thách thức, đó là: Quy mô sản xuất nhiều nơi vẫn nhỏ lẻ; việc đầu tư ứng dụng công nghệ, xây dựng thương hiệu, mẫu mã; ứng dụng công nghệ số chưa được chú trọng. Cùng với đó, do hạ tầng phục vụ sản xuất ở các vùng chuyên canh chưa được đầu tư phát triển đồng bộ nên chất lượng sản phẩm chưa đồng đều, ổn định về sản lượng dẫn đến sự thiếu bền vững của các chuỗi cung ứng sản phẩm OCOP trên thị trường.
Để phát triển sản xuất ở những vùng chuyên canh, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm nói chung và chất lượng sản phẩm OCOP từ vùng chuyên canh nói riêng, tỉnh Thanh Hóa đã xây dựng nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ. Nhất là hỗ trợ chủ thể xây dựng các vùng nguyên liệu đạt chuẩn theo các tiêu chí hữu cơ, an toàn, VietGAP, GlobalGAP, HACCP, xây dựng mã vùng trồng và thương hiệu vùng trồng cho sản phẩm OCOP... Đồng thời, tổ chức và phối hợp tổ chức nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối tiêu thụ sản phẩm nông sản chủ lực, sản phẩm OCOP, đặc sản vùng miền trong và ngoài tỉnh. Thực tế cho thấy, từ những hỗ trợ của tỉnh và sự nỗ lực tích cực của các chủ thể, từ vùng chuyên canh tập trung, hàng loạt sản phẩm OCOP của Thanh Hóa đã bước ra với diện mạo mới, góp phần nâng cao giá trị cho ngành nông nghiệp và chất lượng đời sống người dân.
Bài và ảnh: Lê Hòa