Phòng chống HIV/AIDS: Thách thức vẫn hiện hữu

2 giờ trướcBài gốc

Trải qua hơn 35 năm ứng phó HIV/AIDS, Việt Nam đã đạt nhiều kết quả quan trọng. Hệ thống tư vấn, xét nghiệm và điều trị ngày càng mở rộng, giúp phát hiện kịp thời các ca nhiễm mới và duy trì hiệu quả các chương trình can thiệp giảm tác hại. Trong bối cảnh viện trợ quốc tế giảm, việc mở rộng chi trả điều trị qua Quỹ BHYT và đưa phòng, chống HIV vào Chương trình mục tiêu Quốc gia giai đoạn 2026 – 2035 là bước đi then chốt để bảo đảm tính bền vững của các dịch vụ thiết yếu.

Tuy nhiên, những kết quả đó không che lấp được thực tế rằng dịch HIV vẫn đang diễn biến phức tạp. Riêng 9 tháng đầu năm 2025, cả nước ghi nhận 6.973 người nhiễm HIV mới và 1.108 trường hợp tử vong, cho thấy dịch bệnh chưa hề dừng lại. Đáng lo ngại hơn, tốc độ lây nhiễm gia tăng mạnh trong nhóm thanh niên, đặc biệt là nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) và những nhóm ẩn khó tiếp cận. Nguy cơ lây nhiễm HIV trong các nhóm này vẫn cao và khó kiểm soát, đòi hỏi các biện pháp phòng ngừa và hỗ trợ tiếp cận dịch vụ y tế hiệu quả hơn.

Một rào cản lớn mà các chuyên gia nhiều lần cảnh báo là tình trạng kỳ thị và phân biệt đối xử vẫn tồn tại dai dẳng. Không ít người lo sợ ánh nhìn của cộng đồng, dẫn tới không dám xét nghiệm, không tiếp cận dịch vụ, bỏ lỡ thời điểm điều trị hiệu quả nhất. Điều này càng trở thành thách thức khi nhiều người nhiễm HIV thuộc nhóm thu nhập thấp, sống xa trung tâm y tế, hoặc gặp khó khăn trong chi trả những dịch vụ không nằm trong danh mục bảo hiểm.

Thực tế ấy cho thấy dù Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ ấn tượng, con đường tiến tới mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030 vẫn còn nhiều thách thức. Từ duy trì nguồn lực tài chính, mở rộng các dịch vụ dự phòng, đến xóa bỏ kỳ thị và phân biệt đối xử - tất cả đều đòi hỏi sự kiên trì, đồng bộ và đoàn kết của toàn xã hội.

Chủ đề của Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2025 - “Đoàn kết là sức mạnh - Chung tay chấm dứt dịch bệnh AIDS”. Trong bối cảnh dịch HIV đang tấn công mạnh mẽ vào nhóm thanh niên, nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới và những quần thể ẩn khó tiếp cận, thông điệp “đoàn kết” mang ý nghĩa bao trùm hơn bao giờ hết: đoàn kết giữa các hệ thống chính sách, giữa cơ quan quản lý với cộng đồng, giữa người dân với những người đang mang trong mình căn bệnh này.

Đoàn kết, trước hết phải bắt đầu từ việc xóa bỏ kỳ thị - rào cản lớn nhất đối với người nhiễm HIV/AIDS. Khi kỳ thị tồn tại, họ không dám xét nghiệm, không dám điều trị, không dám xuất hiện trong cộng đồng. Kỳ thị khiến họ bị cô lập cả về tâm lý lẫn y tế, vô tình đẩy nguy cơ lây nhiễm lên cao hơn và làm suy yếu mọi nỗ lực phòng, chống HIV/AIDS.

Đã có rất nhiều minh chứng cho thấy: khi người nhiễm HIV nhận được sự sẻ chia, được điều trị bằng ARV đúng phác đồ và được đồng hành bởi gia đình, họ sống khỏe mạnh, lao động bình thường và không còn nguy cơ lây truyền HIV cho người khác. Đó chính là lý do vì sao quyền được tôn trọng và không kỳ thị là điều kiện tiên quyết để chấm dứt AIDS trong thập kỷ này.

Thông điệp “Không ai bị bỏ lại phía sau” không chỉ là lời nhắc nhở nhân ngày 1/12, mà là lời cam kết của một xã hội văn minh, tôn trọng quyền con người. Chỉ khi mỗi cá nhân, mỗi tổ chức và mỗi cộng đồng cùng hành động, HIV/AIDS mới thực sự lùi lại phía sau để nhường chỗ cho một tương lai an toàn, bình đẳng và nhân văn hơn.

Đức Trân

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/phong-chong-hiv-aids-thach-thuc-van-hien-huu.html