Đại biểu cho rằng, Luật Xây dựng có rất nhiều đổi mới và đại biểu đồng tình với nhiều nội dung tiếp thu, giải trình của cơ quan soạn thảo. Để tiếp tục hoàn thiện, đại biểu tham gia 4 nội dung như sau:
Thứ nhất là liên quan đến điều cấm ở khoản 5, Điều 15 các hành vi cấm. Trong đó quy định cấm sử dụng công trình không đúng mục đích, công năng, theo đại biểu nội dung này đúng một phần vì đối tượng và tác động rất lớn. Theo đại biểu, tại đô thị lớn như ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, khi người dân xây dựng các công trình nhà ở, rất nhiều gia đình phải gắn với mưu sinh, tức là có kinh doanh một phần những cửa hàng nhỏ, những cơ sở sản xuất nhỏ (đại biểu đặt vấn đề như vậy có phải là công năng không?). Nếu quy định cứng như thế, số lượng vi phạm rất lớn. Do đó, đại biểu đề nghị, cần phải rà soát xem chuyển sử dụng công năng toàn bộ hay là công năng một phần, đồng thời, có quy định để đảm bảo ổn định của đời sống nhân dân. Đây là một vấn đề rất quan trọng liên quan đến dân sinh hàng ngày.
Đại biểu Nguyễn Hữu Toàn - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, đại biểu Quốc hội tỉnh Lai Châu phát biểu thảo luận.
Thứ hai, liên quan đến ban quản lý dự án đầu tư xây dựng, dự thảo luật đã thu hẹp lại các hình thức quản lý đầu tư xây dựng, trong đó có Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng. Hai là chủ đầu tư tổ chức quản lý xây dựng thông qua thuê tư vấn hoặc thành lập Ban Quản lý dự án trực thuộc hoặc tự thực hiện quản lý dự án, theo đại biểu, nếu bao quát chung các công trình xây dựng trong xã hội thì đúng. Tuy nhiên có một thực tiễn là với quy mô xã bây giờ thành một cấp ngân sách trong đó có chi đầu tư, chi thường xuyên, nếu thành lập ban quản lý ở cấp xã sẽ như thế nào? Vì theo quy định ban quản lý đầu tư xây dựng là đơn vị dự nghiệp và họ được hưởng chi phí trên cơ sở là tỷ lệ phần trăm khi thực hiện các dự án. Đối với quy một xã, một phường thì đại biểu cho rằng không thể đủ được để nuôi sống bộ máy này và nếu thực hiện các hình thức khác như trong dự án Luật thì đó một câu chuyện khó và không thống nhất, đại biểu đề nghị, trong nội dung quy định về các hình thức quản lý dự án thì giao Chính phủ quản lý trực tiếp, đồng thời, quy định hình thức quản lý dự án đầu tư xây dựng tại cấp xã, phường và đây là một vấn đề quan trọng mà chưa thống nhất.
Thứ ba, liên quan đến vấn đề đảm bảo tính thống nhất của pháp luật. Khoản 9 Điều 3 về giải thích từ ngữ có quy định về lập dự án đầu tư xây dựng bao gồm: Lập và báo cáo tiền khả thi, báo cáo kinh tế - kỹ thuật là trong trường hợp mà các dự án nhỏ rút ngắn thành một bước. Nhưng trong thực tế Luật Đầu tư công của chúng ta đối với nhóm B, nhóm C lại không gọi là tiền khả thi mà gọi là báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, cho nên đề nghị rà soát để bao quát nội dung này.
Thứ tư, liên quan đến áp dụng luật. Nội dung về áp dụng luật đã tách là việc đầu tư thực hiện theo các luật chuyên ngành như Luật Đầu tư công, Luật PPP, Luật Đầu tư kinh doanh, nhưng ở luật quy định “việc đầu tư, quản lý, sử dụng vốn đầu tư Nhà nước tại doanh nghiệp thực hiện theo quy định này”, đại biểu cho rằng không cần thiết. Vì, đầu tư vốn của Nhà nước dưới 2 hình thức, một là hình thức đầu tư gián tiếp, có thể đầu tư gián tiếp thông qua cổ phiếu đầu tư thẳng vào doanh nghiệp. Hai là đầu tư vào dự án đầu tư, sẽ được thể hiện bằng cả 3 hình thức, đầu tư dự án bình thường theo dự án đầu tư, có thể tham gia dự án PPP, cũng có thể được Nhà nước ủy quyền cho đầu tư công, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu rà soát lại.
Thứ năm, liên quan đến phân loại dự án xây dựng. Trong dự án luật có phân loại dự án theo cấp Quốc hội quyết định hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư, thứ hai là nhóm A, nhóm B, nhóm C và có một hình thức nữa là phân loại dự án theo công năng và giao Chính phủ hướng dẫn phân loại dự án đối với cả dự án ODA. Dự án ODA này chỉ liên quan đến sử dụng nguồn vốn vay nước ngoài, trong trường hợp vượt mức vốn cao, ở mức vốn cao hoặc sử dụng đầu tư ở những nơi có điều kiện liên quan môi trường thì có thể Quốc hội chấp thuận chủ trương đầu tư, quyết định chủ trương đầu tư, còn chỗ này sẽ được phân loại theo nhóm A, nhóm B, nhóm C, đại biểu đề nghị rà soát lại để đảm bảo tốt nhất.
Tiến Mai ( Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh)