Thị trường căn hộ cao cấp tại Đà Nẵng đang rất sôi động. Khắp trung tâm TP, từ vị trí ven biển, ven sông đến dọc chân các cây cầu lớn đều mọc lên dự án mới.
Điều này khiến cho thị trường bất động sản nóng trở lại, đóng góp tích cực vào tăng trưởng chỉ số ngành công nghiệp – xây dựng trong cơ cấu GRDP của Đà Nẵng.
Tuy nhiên, việc rao bán tràn lan trên mạng với các sản phẩm căn hộ chưa đủ pháp lý, nhất là khi hình thức giữ chỗ (booking) có thu tiền xuất hiện, đang gây ra nhiều lo ngại.
Tràn ngập lời mời chào booking căn hộ trên Facebook. Ảnh: TẤN VIỆT
Tràn ngập lời mời gọi nhận booking
Qua lời chào mời trên Facebook, PV liên hệ với một người tên H để hỏi thông tin về một dự án ở phường Hòa Xuân. H tự xưng thuộc đơn vị phân phối chính thức F1 của chủ đầu tư.
Người này khẳng định, tòa A1 của dự án đã mở bán chính thức và sắp hết hàng. Hiện công ty đang nhận booking tòa A2, sẽ mở bán chính thức trong tháng 11.
“Anh booking chuyển khoản vào công ty, bên em sẽ xuất phiếu thu cho mình, 50 triệu đồng/căn. Nếu khi mở bán mình không mua thì công ty sẽ hoàn lại tiền 100%” - H nói.
Theo tìm hiểu của PV, dự án trên chưa được phép huy động vốn, chưa được mở bán nhà ở hình thành trong tương lai. Tuy nhiên, H khẳng định dự án đã mở bán chính thức và gửi bảng giá các căn hộ tòa A1. H cũng gửi các hình ảnh lễ giới thiệu dự án và khẳng định là đã mở bán hợp lệ.
Lời giới thiệu trên trang Facebook còn khẳng định: “Thanh toán chỉ 25% giá trị căn hộ là sở hữu ngay. Hỗ trợ vay 70%, hỗ trợ lãi suất 30 tháng…”.
Trả lời PV, ông Lê Văn Tuấn, Phó giám đốc Sở Xây dựng Đà Nẵng khẳng định, những hoạt động nhận booking hay chào bán như trên không xuất phát từ chủ đầu tư mà do các sàn tự tổ chức.
“Đôi khi họ còn không phải là sàn chính thống. Nếu là sàn chính thống thì đơn vị có cách quản lý, nhưng đây là tự môi giới lên mạng rao bán đủ kiểu” - ông Tuấn nói.
Theo ông Tuấn, Sở Xây dựng đã thông báo, cảnh báo rất nhiều lần. Sở liên tục công khai các dự án được huy động vốn, được bán nhà ở hình thành trong tương lai. Tuy nhiên, để bắt được tận tay, chứng minh được hành vi huy động vốn trái phép không hề đơn giản.
Thị trường căn hộ tại Đà Nẵng đang phát triển rất sôi động. Ảnh: TẤN VIỆT
Khách hàng booking căn hộ cần biết những gì?
Theo ông Võ Hồng Thắng, Phó Tổng giám đốc DKRA Group, booking là hình thức giữ chỗ với số tiền từ 50-100 triệu đồng và có hoàn lại. Đây không phải là huy động vốn trái phép mà liên quan đến các pháp lý khác của dự án.
Khi dự án đã có giấy phép xây dựng, chủ đầu tư sẽ triển khai nhận booking, nếu không hoàn lại thì mới là huy động vốn. Sau bước booking là đặt cọc, khách hàng cần xem xét kỹ lưỡng dự án đã có quyết định giao đất chưa, có chủ trương đầu tư và giấy phép xây dựng chưa mới đặt cọc. Nếu chưa có thì dự án đang huy động vốn trái phép.
“Người mua phải xem xét kỹ pháp lý dự án đang đến mức độ nào. Tỉ lệ hợp đồng đặt cọc đang thu của khách hàng là bao nhiêu. Một việc nữa là loại hình hợp đồng sẽ ký là loại hình nào, hợp đồng mua bán hay chỉ là góp vốn” - ông Thắng cho lời khuyên.
Ở góc độ pháp lý, Luật sư Lê Cao (Đoàn Luật sư TP Đà Nẵng) cảnh báo người dân có nhu cầu nhà ở nhưng sợ chậm chân, khó tiếp cận sản phẩm có thể rơi vào cái bẫy của việc huy động vốn trái phép.
Theo điều 3 Luật kinh doanh bất động sản 2023, điều 3 Luật Nhà ở 2023, các hành vi huy động vốn khi chưa đủ điều kiện đều bị nghiêm cấm và không có giá trị pháp lý.
Về mặt pháp lý, các hình thức đặt chỗ không kèm theo hoạt động huy động vốn thì không có vấn đề gì; nhưng nếu là giao dịch trá hình nhằm huy động vốn thì giao dịch đó không được pháp luật công nhận khi có xảy ra tranh chấp. Nhất là khi ký hợp đồng với bên thứ ba không phải là chủ đầu tư có thể bị tòa án tuyên giao dịch vô hiệu khi có tranh chấp.
Theo ông Cao, chủ đầu tư thường để cho công ty môi giới đứng ra huy động vốn. Do đó, rủi ro rất lớn trong trường hợp dự án không thuận lợi, người mua đã đóng tiền sẽ không đòi lại được tiền từ chủ đầu tư mà phải đòi từ bên môi giới. Các công ty này hầu như không có tài sản đảm bảo để thực hiện các nghĩa vụ với người đã đóng tiền.
Hiện nay, nhiều vụ việc huy động vốn trái phép nếu doanh nghiệp bị xử lý chỉ bị phạt tiền. Nếu có hiện tượng lợi dụng, lừa dối khách hàng cần phải xem xét đến trách nhiệm hình sự mới ngăn chặn được các hiện tượng lách luật.
Nếu chỉ xử lý hành chính rồi đẩy người dân ra tranh chấp dân sự, dù người dân thắng kiện vẫn có thể mất trắng tiền. Bởi các doanh nghiệp có thể tẩu tán hết tài sản, chuyển vốn sang doanh nghiệp khác hoặc để mặc cho doanh nghiệp phá sản thì không thể thi hành án.
“Nhiều vụ việc liên quan đến câu chuyện huy động vốn đã có từ lâu nay. Người mua cần tỉnh táo xem xét tính hợp pháp của các giao dịch liên quan đến bất động sản để tránh rơi vào bẫy huy động vốn trái phép vẫn chực chờ giăng ra trên thị trường” - luật sư Lê Cao khuyến cáo.
Tấn Việt