Sân bay Gia Bình là bước đi chiến lược, tái cấu trúc mạng lưới hàng không Vùng Thủ đô

2 giờ trướcBài gốc

Sáng 13/11, tại Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đã trình bày tờ trình về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình.

Sân bay Gia Bình là dự án tư nhân

Theo Bộ trưởng, việc đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình là bước đi chiến lược, mang tính đột phá, góp phần tái cấu trúc mạng lưới hàng không Vùng Thủ đô theo mô hình “trung tâm kép” đã được nhiều đô thị lớn trên thế giới áp dụng thành công như London, Tokyo. Dự án đồng thời có ý nghĩa đặc biệt trong bảo đảm quốc phòng, an ninh và phục vụ các sự kiện đối ngoại quan trọng, đặc biệt là Hội nghị cấp cao APEC năm 2027.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày tờ trình

Căn cứ quy định tại Điều 30 và Điều 34 Luật Đầu tư, Nghị định số 29/2021/NĐ-CP, Nghị quyết số 03/2025/NQ-CP và các văn bản chỉ đạo liên quan, Bộ Xây dựng đã phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; điều chỉnh Quy hoạch Cảng hàng không quốc tế Gia Bình thời kỳ 2021 -2030, tầm nhìn đến năm 2050. Bộ trưởng Bộ Công an đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư thực hiện Dự án. Hội đồng thẩm định nhà nước đã thẩm định hồ sơ dự án và có báo cáo về kết quả thẩm định chủ trương đầu tư Dự án.

Do Cảng Hàng không quốc tế Gia Bình cách Nội Bài khoảng 43 km về phía Đông Nam và nằm trên hướng khởi hành chính của sân bay Nội Bài nên 2 cảng này nằm chung vùng trời hoạt động bay. Vì vậy, tư vấn và các chuyên gia chuyên ngành quản lý bay đã tuân thủ theo 6 nguyên tắc để thiết kế sơ bộ vùng trời và phương thức bay nhằm bảo đảm khai thác chung vùng trời tối ưu, an toàn và hiệu quả.

Dự kiến nhà ga hành khách được xây dựng trên cơ sở tiêu chuẩn phục vụ 5 sao của SkyTrax, tập trung tối ưu hóa công năng khai thác, tổ chức không gian hiệu quả, bảo đảm phục vụ lưu lượng hành khách lớn một cách thuận tiện, họp lý. Giai đoạn đến năm 2030 được xây dựng với diện tích dự kiến khoảng 350.000 m2, giai đoạn đến năm 2050 được mở rộng với diện tích dự kiến khoảng 460.000 m2.

Nhà ga VIP được xây dựng độc lập với khu nhà ga hành khách với diện tích dự kiến khoảng 5.900 m2

Trong phạm vi giải phóng mặt bằng của Dự án có khoảng 25 di tích cần phải di dời. Tuy nhiên pháp luật hiện hành về di sản văn hóa mới chỉ quy định về di dời, thay đổi hiện vật trong di tích mà chưa có quy định cho phép di dời công trình là di tích lịch sử - văn hóa. Việc bảo vệ di tích được thực hiện ngay tại địa điểm di tích đó tọa lạc. Vì vậy, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép tỉnh Bắc Ninh được phép di dời các di tích lịch sử - văn hóa trong quá trình triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và thực hiện đầu tư xây dựng Dự án.

Cảng Hàng không quốc tế Gia Bình sẽ được kết nối đồng bộ với hệ thống giao thông cấp quốc gia, cấp vùng, cấp tỉnh. Trong đó khu vực Hà Nội được kết nối trực tiếp thông qua tuyến đường bộ cao tốc, đường sắt đô thị và đường sắt quốc gia.

Tổng vốn đầu tư dự án khoảng 196.378 tỷ đồng; trong đó giai đoạn 1 khoảng 141.236 tỷ đồng, giai đoạn 2 khoảng 55.142 tỷ đồng. Dự án được đầu tư bằng nguồn vốn của nhà đầu tư, bao gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp.

Giai đoạn 1.1 (từ năm 2025 - 2027) đầu tư xây dựng các công trình cần thiết để phục vụ Hội nghị cấp cao APEC 2027. Giai đoạn 1.2 (từ năm 2026 - 2030) hoàn thành xây dựng các công trình còn lại của giai đoạn 1 bảo đảm đồng bộ vận hành, khai thác đáp ứng công suất 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm/ Giai đoạn 2 (từ 2031 - 2050) sẽ hoàn thành các hạng mục công trình đáp ứng công suất 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Thời hạn hoạt động của dự án là 70 năm, từ năm 2025 đến 2095.

Quốc hội xem video về Dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình

Quy định rõ về xử lý hệ quả sau khi di dời các di tích

Qua thẩm tra, Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhất trí với sự cần thiết đầu tư Dự án với những lý do Chính phủ đã nêu. Có ý kiến đề nghị bổ sung dự báo nhu cầu vận tải trong các giai đoạn tới của Cảng Hàng không quốc tế Gia Bình và việc phân bổ lưu lượng với các cảng hàng không lân cận. Đồng thời, đề nghị làm rõ tính khả thi và tương thích về kỹ thuật của mô hình khai thác “sân bay kép”, “đa trung tâm hàng không” của vùng Thủ đô, đặc biệt trong việc phân bổ lưu lượng hành khách, hàng hóa và quản lý vùng trời bay, nhằm bảo đảm an toàn, hiệu quả và tính đồng bộ trong khai thác.

Đối với một số nội dung cụ thể, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cơ bản thống nhất với các nội dung theo hồ sơ trình của Chính phủ. Tuy nhiên, đề nghị lượng hóa rõ các mục tiêu của Dự án (tiêu chuẩn 5 sao Skytrax, top 10 thế giới, Net Zero...), xác định lộ trình và tính khả thi; bổ sung đánh giá về địa chất, thủy văn, thoát nước, tác động đến sông Ngụ và làm rõ phương án đầu tư hệ thống giao thông kết nối đa phương thức đồng bộ với tiến độ hoàn thành Dự án; đánh giá tính khả thi trong việc hoàn thành Dự án để đáp ứng tiến độ phục vụ APEC năm 2027, trong bối cảnh còn nhiều vướng mắc về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và điều kiện địa chất phức tạp; phương án đào tạo, chuyển đổi nghề, tạo việc làm cho người dân bị ảnh hưởng và giải pháp bảo đảm an ninh lương thực khi thực hiện thu hồi diện tích lớn đất lúa 2 vụ;

Về cơ chế, chính sách đặc biệt, ưu đãi, hỗ trợ đầu tư và điều kiện áp dụng, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cơ bản nhất trí với sự cần thiết ban hành cơ chế, chính sách đặc biệt để thực hiện di dời các di tích lịch sử - văn hóa phục vụ Dự án.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị quy định rõ về xử lý hệ quả sau khi di dời các di tích, nhất là việc công nhận lại di tích sau khi di dời, bảo đảm giữ nguyên yếu tố gốc, giá trị lịch sử - văn hóa. Cần xây dựng phương án bảo tồn chi tiết, đánh giá tác động và cơ chế giám sát việc di dời, xác định rõ vai trò thẩm định và quản lý của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đồng thời áp dụng các giải pháp khoa học, công nghệ hiện đại để bảo đảm bảo tồn giá trị gốc, tránh biến dạng di tích.

Ngoài ra, quy định rõ trách nhiệm, thời hạn, cơ chế báo cáo và hậu kiểm đối với UBND tỉnh Bắc Ninh trong quá trình thực hiện các thủ tục đất đai, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, di dời di tích lịch sử - văn hóa, đồng thời thiết lập cơ chế giám sát của Quốc hội, các Bộ, ngành, cơ quan trung ương, bảo đảm tính minh bạch trong thực hiện cơ chế, chính sách đặc biệt.

Hoàng Yến

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/san-bay-gia-binh-la-buoc-di-chien-luoc-tai-cau-truc-mang-luoi-hang-khong-vung-thu-do-186887.html