Sân khấu Cố đô vắng bóng nghệ sĩ trẻ

6 giờ trướcBài gốc

Các thí sinh dự thi vào Trường Trung cấp Văn hóa nghệ thuật Huế

Các cơ sở đào tạo phải xoay xở đủ cách để giữ lửa di sản, song chừng ấy vẫn chưa đủ nếu thiếu những chính sách đặc thù đủ mạnh để nuôi dưỡng và giữ chân người tài trong lĩnh vực nghệ thuật truyền thống.

Chật vật tìm nguồn kế cận

Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Huế đã tổ chức 8 đợt tuyển trong kỳ tuyển sinh năm 2025, tuyển được gần 100 thí sinh cho 8 ngành đào tạo hệ trung cấp 2 năm và 3 năm. Con số này, trong bối cảnh hiện nay, được xem là tín hiệu đáng mừng bởi các ngành biểu diễn nghệ thuật truyền thống vốn rất khó khăn trong công tác tuyển sinh. Nhiều năm qua, nhà trường đã triển khai nhiều giải pháp nhằm thu hút thí sinh, song sự quan tâm của giới trẻ ngày càng giảm sút.

Các ngành học của trường cũng có một số chuyển biến tích cực. Trong đó, ngành Nghệ thuật biểu diễn múa dân gian dân tộc có xu hướng tăng từ sau năm 2022 đến nay và là ngành thu hút nhiều thí sinh nhất, dao động từ 25-36 em. Ngành Nhạc công truyền thống Huế có số lượng thí sinh đăng ký và theo học ít hơn nhưng vẫn giữ mức ổn định so với tình hình chung. Ngành Ca kịch Huế tuyển sinh với tỷ lệ rất hiếm hoi, chỉ từ 2-10 thí sinh mỗi năm, thậm chí có năm không có thí sinh dự thi. Đáng báo động nhất là ngành Nghệ thuật Tuồng, suốt gần 20 năm qua... không tuyển sinh được lớp nào.

ThS Nguyễn Văn Mãi, Hiệu trưởng Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Huế cho biết: Vấn đề nan giải này đã được nhà trường nhiều lần báo cáo với các cấp lãnh đạo ngành Văn hóa và UBND TP Huế. Trước thực trạng không thể tuyển sinh được những ngành học đặc thù gắn với sân khấu truyền thống - di sản của Huế, nhà trường đã xây dựng Đề án về chính sách đặc thù trong tuyển sinh và đào tạo đối với các ngành Nhạc công truyền thống Huế, Ca kịch Huế, Tuồng và Múa hát cung đình Huế. Đề án đề xuất chính sách hỗ trợ sinh hoạt phí trong quá trình học và đảm bảo đầu ra nhằm thu hút thí sinh, đồng thời bảo đảm công tác đào tạo nguồn nhân lực kế cận cho đội ngũ nghệ sĩ trực tiếp gìn giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa của quê hương. Hiện đề án đang trình các cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt.

Tại Học viện Âm nhạc Huế (thuộc Bộ VHTTDL), tình hình tuyển sinh cũng không mấy khả quan. Năm 2025, qua 2 đợt tuyển sinh bậc đại học, đơn vị chỉ tuyển được 44 sinh viên; trong đó, ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống chỉ có 6 người trúng tuyển với các chuyên ngành như đàn tranh, tam thập lục, đàn bầu, nhã nhạc và đàn ca Huế.

Số lượng thí sinh trúng tuyển hệ trung cấp (3 năm, 4 năm, 6 năm, 7 năm, 9 năm) cũng không nhiều, chưa đầy 80 học sinh. Phần lớn trong số này theo học các ngành Thanh nhạc, Biểu diễn nhạc cụ phương Tây, còn ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống chỉ vỏn vẹn 5 thí sinh.

Thí sinh dự thi vào ngành Hội họa, Thiết kế đồ họa của Trường Trung cấp Văn hóa nghệ thuật Huế

Thiếu chính sách thu hút, khó giữ chân người trẻ

Theo ông Nguyễn Văn Mãi, nguyên nhân chính khiến người học không còn mặn mà với các ngành nghệ thuật sân khấu truyền thống là do đầu vào đòi hỏi phải có năng khiếu cả về ca hát và diễn xuất; thời gian đào tạo kéo dài mới có thể trở thành diễn viên, nghệ sĩ chuyên nghiệp; trong khi đó, các chính sách ưu đãi cho người học và người làm nghề vẫn còn hạn chế. Quan trọng hơn, sau khi tốt nghiệp, sinh viên rất khó tìm được công việc ổn định tại các nhà hát nghệ thuật do chỉ tiêu biên chế có hạn; còn các đơn vị tư nhân lại ít khi tuyển dụng hay ưu tiên loại hình nghệ thuật truyền thống.

Thời gian gần đây, nhu cầu về diễn viên múa tăng cao khi nhiều chương trình nghệ thuật, lễ hội, hoạt động du lịch tại Huế và các địa phương lân cận được tổ chức thường xuyên. Ngoài ra, các trường mầm non, trung tâm năng khiếu, nhà thiếu nhi cũng có nhu cầu lớn về giáo viên dạy múa, khiến công tác đào tạo diễn viên múa không kịp đáp ứng nhu cầu xã hội. Trong khi đó, ngành nhạc công truyền thống lại gặp nhiều khó khăn, phần lớn học sinh lựa chọn học tiếp lên bậc đại học, chỉ một số ít tham gia dàn nhạc đệm cho biểu diễn Ca Huế.

Việc đào tạo đội ngũ nghệ sĩ kế cận cho các bộ môn nghệ thuật truyền thống đặc thù của Huế cần được duy trì thường xuyên, bởi hiện nay số lượng nghệ sĩ trẻ tại Nhà hát Nghệ thuật Ca kịch Huế và Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Cung đình Huế rất ít. Nếu công tác đào tạo bị gián đoạn chỉ trong vài năm, nguy cơ thiếu hụt nguồn nhân lực kế cận là rất lớn.

Đầu năm 2025, HĐND TP Huế đã thông qua chính sách hỗ trợ văn nghệ sĩ, nghệ nhân; tuy nhiên, riêng với lĩnh vực đào tạo nghệ thuật truyền thống, địa phương cần có chính sách đủ mạnh để thu hút người có năng khiếu, đam mê theo nghề và có thể sống được bằng chính đam mê ấy.

THÙY AN

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/nghe-thuat/san-khau-co-do-vang-bong-nghe-si-tre-180816.html