Hồi sinh từ những giới hạn
Trên chiếc ghế tập, bé Hồ Xuân Bắc (SN 2023) bị bại não bẩm sinh đang cố gắng nâng đầu theo hướng dẫn của bác sĩ. Cách đây hơn một tháng rưỡi, Bắc gần như không thể cử động, chỉ nằm một chỗ. Vậy mà giờ đây, em đã có thể ngồi dậy, cổ vận động được, mắt sáng lên khi thấy mẹ cười. Mẹ em, chị Hồ Thị Phương (SN 2004), xúc động chia sẻ: “Ngoài thời gian điều trị tại viện, các bác sĩ còn tận tình hướng dẫn tôi cách tập cho cháu ở nhà. Nhờ vậy, cháu tiến triển từng ngày. Thấy sự tiến bộ của con, tôi mừng rơi nước mắt”.
Không xa đó, anh Trần Văn Khai (SN 1980), người thợ cơ khí từng gặp tai nạn nghề nghiệp, giờ đã có thể tự ngồi dậy, đẩy xe lăn và trò chuyện với mọi người. “Khi vào đây, tôi bị chấn thương sọ não, chấn thương cột sống ngực, gãy 3 cái xương sườn. Tôi cứ nghĩ là sẽ không thể đi lại được nữa. Nhưng các bác sĩ kiên trì lắm, không chỉ chữa trị mà còn động viên tinh thần cho người bệnh. Giờ tôi tin rằng, chỉ cần kiên trì thì điều kỳ diệu sẽ đến”.
Đây chỉ là số ít trong hàng trăm câu chuyện đang diễn ra mỗi ngày ở Khoa Phục hồi chức năng của Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh-nơi những giới hạn được thử thách và những ước mơ nhỏ bé được thắp lại.
Bác sĩ Khoa Phục hồi chức năng hướng dẫn trẻ cách nhận biết vật thể - Ảnh:T.Tuyền
Gieo mầm hy vọng
Khoa Phục hồi chức năng, BVĐK tỉnh đảm nhận sứ mệnh khám, đánh giá, điều trị và phục hồi chức năng cho bệnh nhân sau tai biến, chấn thương, phẫu thuật; giúp họ lấy lại khả năng vận động, ngôn ngữ, sinh hoạt và tái hòa nhập cộng đồng. Bác sĩ Võ Tùng Lâm, Trưởng khoa, chia sẻ: “Hiện, khoa đang điều trị nội trú khoảng 60 bệnh nhân và theo dõi, hướng dẫn điều trị ngoài cộng đồng cho hơn 80 bệnh nhân. Mỗi bệnh nhân là một hành trình khác nhau, đòi hỏi chúng tôi không chỉ có kiến thức chuyên môn mà còn cần rất nhiều sự kiên nhẫn, cảm thông và chia sẻ”.
Hôm tôi đến, trong các phòng điều trị, bác sĩ đang miệt mài hướng dẫn bệnh nhân tập thăng bằng, kéo giãn cột sống, phục hồi chi liệt, hoặc luyện nói sau tai biến. Có người tập cơ chân, có người tập vận động bàn tay, có trẻ đang được điều hòa cảm giác, học cách cầm nắm đồ vật lần đầu tiên. Mỗi tiến triển dù nhỏ cũng là niềm vui lớn, là kết quả của hàng trăm giờ lao động, tận tụy và cả nước mắt phía sau.
Không chỉ dừng lại trong bốn bức tường bệnh viện, Khoa Phục hồi chức năng còn mở rộng hoạt động ra cộng đồng. Nhiều chương trình phối hợp với các đơn vị, cơ sở y tế được triển khai đều đặn. Các bác sĩ, kỹ thuật viên trực tiếp xuống cơ sở, hướng dẫn tập luyện cho người bệnh, cung cấp dụng cụ chỉnh hình, chân tay giả… giúp họ có thêm điều kiện sinh hoạt và hòa nhập. Đặc biệt, mô hình “Phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng” (CBR) đã được triển khai rộng khắp, mang lại hiệu quả thiết thực. Đến nay, hàng chục dụng cụ chỉnh hình, chân tay giả đã được trao tặng cho người dân nghèo tại xã miền núi của huyện Đakrông (cũ) và phường Quảng Trị, giúp họ bước đi vững vàng hơn trong cuộc sống.
Trong thời đại công nghệ, khoa cũng tiên phong ứng dụng phần mềm “Phục hồi chức năng từ xa”, hỗ trợ bệnh nhân luyện tập và theo dõi tiến trình điều trị tại nhà. Người bệnh, dù ở vùng sâu vùng xa, vẫn có thể kết nối với bác sĩ, nhận hướng dẫn và điều chỉnh kịp thời. “Điều đó không chỉ giúp duy trì kết quả điều trị mà còn tiếp thêm tinh thần cho người bệnh sau khi xuất viện”, bác sĩ Lâm cho biết thêm.
Bên cạnh chuyên môn, tinh thần tận tâm, thái độ phục vụ ân cần chính là điều khiến người bệnh thêm tin tưởng. Các bác sĩ và kỹ thuật viên của khoa luôn đặt người bệnh làm trung tâm trong mọi hoạt động. Từ ánh mắt, cử chỉ đến lời nói, mọi hành động của họ đều toát lên sự sẻ chia. Những hình ảnh giản dị ấy tạo nên vẻ đẹp lặng thầm nhưng cao quý của nghề y, nơi trái tim luôn song hành với tri thức. “Ở đây, chúng tôi không chỉ điều trị cho đôi chân, đôi tay mà còn điều trị cho cả nỗi lo và sự sợ trong lòng người bệnh”, kỹ thuật viên Nguyễn Hữu Thắng chia sẻ.
Bác sĩ Khoa Phục hồi chức năng hướng dẫn bệnh nhân tập luyện nhóm cơ chân sau phẫu thuật - Ảnh: T.Tuyền
Khẳng định vị thế, hướng tới tương lai
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Luyến, Phó Giám đốc BVĐK tỉnh, phục hồi chức năng là một khâu cực kỳ quan trọng trong hệ thống điều trị. Nếu được phục hồi sớm, người bệnh có thể giảm thiểu di chứng, sớm trở lại với cuộc sống thường ngày. Từ thế bị động ngày trước, nay chúng tôi chủ động can thiệp từ sớm, giúp hạn chế tối đa số người bị chấn thương trở thành khuyết tật.
Công tác phục hồi chức năng không chỉ là trách nhiệm của riêng ngành y tế, mà cần có sự chung tay của toàn xã hội. Đó là sự phối hợp giữa gia đình, cộng đồng, các tổ chức xã hội và chính quyền địa phương trong việc hỗ trợ người bệnh tái hòa nhập cuộc sống. Khi người bệnh rời bệnh viện, nếu cộng đồng tiếp tục đồng hành, từ việc động viên tinh thần, tạo điều kiện việc làm đến xây dựng môi trường không rào cản thì hiệu quả điều trị sẽ bền vững hơn rất nhiều.
Những năm gần đây, cùng với sự quan tâm đầu tư của bệnh viện, Khoa Phục hồi chức năng đã được nâng lên khoảng 20 cán bộ, kỹ thuật viên, cùng với trang thiết bị hiện đại, phương pháp điều trị khoa học. Mỗi cán bộ, y bác sĩ đều ý thức rõ vai trò và trách nhiệm của mình trong chuỗi điều trị khép kín: Từ cấp cứu-điều trị-phục hồi-tái hòa nhập xã hội.
Giữa những âm thanh hỗn độn của cuộc sống, có một nhịp điệu rất khác đang vang lên nơi đây-nhịp điệu của nghị lực, của tình người và sự sống hồi sinh. Ở Khoa Phục hồi chức năng, từng động tác vươn vai, từng bước chân chập chững đều là kết quả của niềm tin và nỗ lực không ngừng của cả thầy thuốc và người bệnh. Các bác sĩ, kỹ thuật viên như những “kiến trúc sư” của niềm tin, vẫn ngày ngày làm việc trong lặng lẽ. Nhưng chính sự lặng lẽ ấy lại góp phần tạo nên những điều kỳ diệu. Và giữa mưa gió miền Trung, ánh sáng nhân văn của nghề y vẫn âm thầm lan tỏa, như một ngọn lửa sưởi ấm lòng người.
Trần Tuyền