Syria đã rút quân theo lệnh ngừng bắn, yêu cầu Israel dừng các cuộc tấn công vào nước này. (Ảnh: Reuters)
Đầu tuần trước, quân đội chính quy của Syria đã được điều động đến Sweida để dập tắt giao tranh giữa các chiến binh Druze và các tay súng Bedouin. Nhưng cuối cùng, quân đội Syria lại đụng độ với lực lượng dân quân Druze.
Chính phủ Israel sau đó tuyên bố sẽ không cho phép lực lượng Syria di chuyển xuống miền Nam, và cam kết sẽ bảo vệ cộng đồng người Druze trong khu vực.
Ngày 16/7, Israel tiến hành các cuộc không kích nhằm vào Damascus, đồng thời tấn công lực lượng chính phủ ở miền Nam Syria, yêu cầu họ rút quân để đảm bảo an toàn cho cộng đồng người Druze.
Một ngày sau đó, giao tranh chấm dứt khi Israel và Syria đạt được lệnh ngừng bắn.
Tín hiệu từ Mỹ
Cuộc tấn công của Israel vào ngày 16/7 đã khiến Syria bị bất ngờ. Damascus dường như tin rằng họ được đã được cả Mỹ và Israel “bật đèn xanh” để điều động lực lượng đến thành phố Sweida.
Sự hiểu nhầm này một phần dựa trên những bình luận công khai và riêng tư của đặc phái viên Mỹ về Syria - Thomas Barrack, cũng như các cuộc đàm phán an ninh chớm nở với Israel. Các nguồn tin cho biết, đặc phái viên Barrack đã kêu gọi Syria được quản lý tập trung như một "quốc gia" không có khu tự trị.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ từ chối bình luận về các cuộc thảo luận ngoại giao riêng tư, nhưng cho biết Washington ủng hộ sự thống nhất lãnh thổ của Syria. "Nhà nước Syria có nghĩa vụ bảo vệ tất cả người dân, bao gồm cả các nhóm thiểu số", người phát ngôn nói, đồng thời kêu gọi Chính phủ Syria truy cứu trách nhiệm những thành phần kích động bạo lực.
Trả lời câu hỏi của Reuters, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Syria phủ nhận rằng những bình luận của ông Barrack đã ảnh hưởng đến quyết định triển khai quân đội đến Sweida. Quan chức này cho biết, quyết định được đưa ra dựa trên "những cân nhắc hoàn toàn mang tính quốc gia”, với mục đích "chấm dứt đổ máu, bảo vệ thường dân và ngăn chặn sự leo thang của xung đột dân sự".
Cái gật đầu từ Israel?
Reuters dẫn các nguồn thạo tin cho biết, Syria được cho là tin rằng trong cuộc đàm phán trước đó, Israel đã đồng ý để Syria triển khai quân đội tới miền Nam Syria và đưa Sweida vào tầm kiểm soát của chính phủ.
Một quan chức quân sự Syria tiết lộ, việc trao đổi thư từ với Mỹ đã khiến Damascus tin rằng họ có thể triển khai lực lượng đến Sweida mà không sợ Israel phản đối.
Theo vị quan chức này, các quan chức Mỹ không phản hồi khi được thông báo về kế hoạch triển khai, khiến giới lãnh đạo Syria tin rằng họ đã được ngầm chấp thuận và "Israel sẽ không can thiệp".
Một nhà ngoại giao tại Damascus nhận định, chính quyền Syria đã "quá tự tin" vào chiến dịch tiến vào Sweida, "dựa trên thông điệp của Mỹ, nhưng hóa ra lại không phản ánh đúng thực tế".
Ngày 18/6, Israel cho biết đã đồng ý cho phép lực lượng Syria tiếp cận hạn chế Sweida trong hai ngày tới. Ngay sau đó, Syria tuyên bố sẽ triển khai một lực lượng chuyên trách để chấm dứt các cuộc đụng độ sắc tộc. Các cuộc đụng độ đã kéo dài đến ngày 19/7.
Một quan chức Bộ Ngoại giao Syria khẳng định, chiến dịch ở Sweida không nhằm mục đích trả thù hay leo thang căng thẳng, mà là để bảo vệ hòa bình và thống nhất đất nước.
Quân đội Syria sẵn sàng tái tham chiến để chấm dứt bạo lực cộng đồng tại đó "bất cứ khi nào có điều kiện thích hợp, bao gồm cả việc Mỹ đảm bảo rõ ràng rằng Israel sẽ không can thiệp", quan chức này nói.
Minh Hạnh