Đường đèo dốc luôn là thử thách đối với những tay lái nghiệp dư và kể cả những người cầm vô lăng dày dạn kinh nghiệm. Sự hiểm trở của địa hình, những khúc cua tay áo, dốc đứng liên hoàn cùng thời tiết thất thường khiến hành trình qua đèo trở thành bài kiểm tra thực thụ về kỹ năng, bản lĩnh và sự tỉnh táo.
Trao đổi với VietNamNet, anh Nguyễn Thanh Tùng - Giảng viên đào tạo thực hành lái xe tại Long Biên (Hà Nội), đồng thời là người có hơn 20 năm kinh nghiệm "ôm vô lăng" cho biết, đi đường đèo núi luôn đòi hỏi kinh nghiệm và kỹ năng ở mức cao hơn bình thường. Chỉ cần một chút chủ quan hay thao tác sai, hậu quả có thể khôn lường.
Sự hiểm trở của địa hình cùng thời tiết bất thường khiến hành trình qua đèo trở thành bài kiểm tra thực thụ về kỹ năng, bản lĩnh và sự tỉnh táo của tài xế. Ảnh minh họa Hoàng Hiệp
"Mỗi khúc cua không chỉ đòi hỏi tay lái vững, mà còn cần cái đầu lạnh và sự hiểu biết sâu sắc về xe cũng như địa hình. Với những người “ăn cơm đường, ngủ lưng đèo”, họ luôn khẳng định: an toàn trên đèo núi không đến từ may mắn, mà từ kinh nghiệm và kỹ năng được rèn luyện qua từng chuyến đi", anh Tùng chia sẻ.
Vị chuyên gia này đúc kết 5 kinh nghiệm "xương máu" khi đi đường đèo núi như sau:
1. Lên số nào – xuống số đó
Đây là 'quy tắc vàng” được anh Tùng nhắc đi nhắc lại trong mọi khóa huấn luyện lái xe. Theo anh, phanh chỉ là cứu cánh tạm thời, còn số mới là vũ khí thật sự, không chỉ khi lên dốc mà còn xuống dốc.
Đặc biệt, khi xuống đèo, nên giữ số thấp, tận dụng lực hãm của động cơ thay vì đạp phanh liên tục khiến má phanh quá nhiệt. Với xe số sàn, có thể chọn số 2 hoặc 3 tùy độ dốc; xe tự động thì chuyển về chế độ S, L hoặc D1/D2.
Một tay lái an toàn, theo anh Tùng, là người biết “nghe tiếng máy”, cảm nhận lực hãm của xe thay vì nhìn vào kim tốc độ.
2. Giữ khoảng an toàn, đi đúng vạch kẻ
Khi đường hẹp và cua gắt, nhiều tài xế có thói quen "chém" vạch kẻ giữa để "ăn gian” tầm nhìn và giảm lực li tâm của xe. Tuy vậy, anh Tùng cho rằng, việc bám quá sát vạch giữa rất dễ bị xe ngược chiều ôm cua nhanh va phải, đặc biệt ở những khúc cua gấp.
Do vậy, lái xe cần giữ đúng vị trí giữa làn, cách vạch một khoảng hợp lý, không lấn sang phần đường đối diện. Giữ cho mình “khoảng thở” để xử lý tình huống bất ngờ - đó là nguyên tắc quan trọng để giữ an toàn khi băng qua những cung đường ngoằn ngoèo giữa núi rừng.
Lái xe cần đi đúng phần đường, giữ khoảng cách an toàn khi di chuyển trên đèo. Ảnh: Hoàng Hiệp
3. Chủ động nhường đường khi đủ điều kiện, đừng ganh lái
Trên đường đèo, việc nhường đường nhiều khi quyết định sự an toàn của cả hai phía. Anh Tùng cho biết, nhiều vụ va chạm xảy ra chỉ vì “ai cũng muốn thắng, không ai nhường ai". Do vậy, thấy xe tải hay xe khách đang vượt, nhất là ở đoạn dốc, tốt nhất nên giảm tốc và tạo không gian và điều kiện thuận lợi cho các phương tiện khác.
Theo anh, khi gặp xe đang vượt hoặc leo dốc nặng tải, hãy chủ động nhường, không tăng ga tranh đường, vì động cơ khi leo dốc thường mất sức kéo, dễ trượt hoặc mất đà.
4. Gặp sương mù, hãy đi chậm và bật đèn sương
Vào mùa mưa, những con đèo như Ô Quy Hồ, Mã Pí Lèng hay Khánh Lê thường bị phủ trắng sương. Tầm nhìn giảm mạnh, mặt đường trơn trượt. Trong tình huống ấy, tài xế cần bật đèn sương mù và đèn chiếu sáng gần, đồng thời di chuyển dựa trên vạch kẻ đường và đuôi xe phía trước.
Theo anh Tùng, giữ tốc độ chậm, bật đèn sương mù và không dùng đèn pha chiếu xa là ba nguyên tắc cần nhớ. Bởi ánh sáng mạnh sẽ phản chiếu ngược, khiến tài xế càng khó nhìn hơn.
5. Nghỉ giữa chặng hợp lý, không vội vàng
Đèo núi thường dài, nhiều cua và dốc liên tục khiến người lái phải căng mắt, căng tay liên tục. Anh Tùng cho rằng, đi đường đèo không nên vội, có thể chia cung đường và nghỉ mỗi 30-40 km.
Việc nghỉ ngơi 10-15 phút để hít thở, uống nước không chỉ giúp tài xế và những người trên xe có thời gian hít thở, uống nước, đỡ say xe... mà còn giúp chính chiếc xe được giảm nhiệt sau một thời gian dài căng sức trên đèo.
Ngoài những kinh nghiệm trên, anh Nguyễn Thanh Tùng cho rằng tài xế cần lựa chọn chiếc xe phù hợp khi đi đường đèo dốc, vận hành ổn định; tốt nhất là xe sử dụng cầu sau hoặc 2 cầu, động cơ khỏe và nhiều tính năng hỗ trợ người lái hiện đại. Điều này giúp tài xế kiểm soát xe dễ dàng và tăng khả năng ứng phó với địa hình khó.
Bạn có nhận định thế nào về câu chuyện trên? Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Báo VietNamNet theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!
Hoàng Hiệp