Tăng chế tài, phát huy hiệu quả

2 giờ trướcBài gốc

Công đoàn bảo vệ quyền lợi của người lao động khi đơn vị chậm đóng BHXH. Ảnh: Phạm Thị Dung

Nhiều doanh nghiệp chậm đóng các loại bảo hiểm

Theo BHXH thành phố Huế, tính đến ngày 19/9/2025, toàn thành phố có 176 đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ - BNN từ 3 tháng trở lên. Đáng chú ý, phần lớn là doanh nghiệp nhỏ, có dưới 5 lao động.

Phổ biến nhất là tình trạng chậm đóng từ 12 tháng đến 24 tháng. Cá biệt có đơn vị như doanh nghiệp đá Granite Bảo Nhân (cầu Lại Thế, phường Phú Thượng) chậm đến mức kỷ lục 172 tháng, nghĩa là gần 15 năm không đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ - BNN cho 2 lao động (!). Hay, Công ty cổ phần xây lắp Bảo An (số 1 kiệt 6 Văn Cao) không đóng bảo hiểm cho 1 lao động suốt 165 tháng.

Về số tiền chậm đóng, gần một nửa số doanh nghiệp chậm đóng trên 100 triệu đồng. Trong đó, Công ty cổ phần Xây dựng Giao thông Thừa Thiên Huế với số tiền chậm đóng ở mức trên 7,2 tỷ đồng, tương ứng 47 tháng chậm đóng của 77 lao động; Công ty cổ phần Cơ khí và Công trình 878 chậm đóng gần 44 tháng với tổng số tiền lên tới gần 5 tỷ đồng.

Mới đây, LĐLĐ TP. Huế chủ trì buổi làm việc với Công ty CP Tư vấn thiết kế giao thông Thừa Thiên Huế và các cơ quan liên quan về nợ lương và BHXH. Công ty này đang nợ lương của 32 NLĐ và chậm đóng các loại bảo hiểm với số tiền hơn 1,6 tỷ đồng trong suốt 23 tháng. Đại diện BCH Công đoàn đơn vị cho biết, thời gian qua, công ty gặp rất nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, dẫn đến đời sống và việc làm của NLĐ bị ảnh hưởng. Công đoàn đã động viên NLĐ đồng hành cùng công ty vượt qua khó khăn, đồng thời mong muốn cơ quan thuế tháo gỡ vướng mắc để doanh nghiệp sớm ổn định, trả nợ tiền lương và BHXH.

Ông Nguyễn Quý, Phó Chủ tịch LĐLĐ TP. Huế khẳng định, tổ chức công đoàn sẽ tiếp tục phối hợp giám sát và kiến nghị các cơ quan liên quan tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp, đồng thời bảo vệ quyền lợi chính đáng cho NLĐ.

Thời gian qua, BHXH thành phố đã tăng cường vai trò của tổ công tác liên ngành (Công an, LĐLĐ thành phố, chính quyền địa phương) thu hồi tiền chậm đóng BHXH, BHYT... Bên cạnh đó, phát huy nội lực từ việc tăng cường kiểm tra theo kế hoạch và đột xuất, để kịp thời xử lý tình trạng chậm đóng, nhất là xử phạt vi phạm theo quy định của Luật BHXH.

Khi Luật BHXH sửa đổi năm 2024 chính thức có hiệu lực

Từ ngày 1/7/2025, Luật BHXH sửa đổi năm 2024 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT chính thức có hiệu lực thi hành. Các quy định mới lần này tập trung làm rõ về các hành vi chậm đóng, trốn đóng và tăng mạnh chế tài xử lý nhằm bảo vệ tối đa các quyền lợi an sinh thiết thân của NLĐ.

Khoản 4, Điều 13 Luật BHXH năm 2024 quy định, người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng BHXH bắt buộc cho NLĐ, đồng thời hàng tháng trích phần tiền đóng từ lương NLĐ để nộp vào quỹ BHXH. Luật cũng xác định rõ, hành vi “chậm đóng” và quy định mức phạt lãi là 0,03% mỗi ngày trên số tiền và số ngày chậm nộp. Doanh nghiệp vi phạm có thể bị xử phạt hành chính và không được xét thi đua. Đặc biệt, chế tài xử lý còn tăng nặng trong việc sẽ truy cứu trách nhiệm hình sự với hành vi trốn đóng BHXH, BHYT.

Luật BHXH năm 2024 cũng mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, bao gồm cả người làm việc theo hợp đồng từ 1 tháng trở lên hoặc theo các thỏa thuận có yếu tố lao động - trả công - quản lý. Quy định này nhằm khắc phục tình trạng “lách luật” bằng hợp đồng ngắn hạn hoặc không mang tính lao động để né tránh nghĩa vụ đóng BHXH.

Theo đại diện BHXH thành phố Huế, các quy định mới rõ ràng, tăng chế tài, dễ kiểm soát hơn đã phần nào phát huy hiệu quả. Một số doanh nghiệp lớn đã chủ động thanh toán nợ trước thời điểm luật có hiệu lực, như trường hợp Công ty cổ phần Hàng không lữ hành Việt Nam - đơn vị từng nợ hơn 10 tỷ đồng bảo hiểm của 325 lao động, nhưng đã hoàn tất lộ trình trả nợ trước tháng 7/2025.

Công khai danh sách đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ - BNN từ 3 tháng trở lên là một biện pháp tốt và cần thiết. Không chỉ đảm bảo lợi ích cụ thể cho NLĐ khi giúp họ thấy rõ doanh nghiệp đang nợ, qua đó có cơ sở khiếu nại, khởi kiện, hoặc chuyển việc sớm. Đồng thời, tạo áp lực xã hội lên doanh nghiệp bị “nêu tên”, ảnh hưởng uy tín, khó vay vốn, mất khách hàng, mất lao động nếu chậm hay không đóng các loại bảo hiểm theo quy định cho người lao động, giúp đẩy nhanh quá trình thu hồi nợ.

Việc liên thông dữ liệu với Ngân hàng Nhà nước cũng là cách đòi nợ hiệu quả khi có tiền về tự động trích nợ từ tài khoản doanh nghiệp; cấm đấu thầu công trình Nhà nước buộc DN xây dựng sẽ phải trả nợ ngay để được tham gia. Đặc biệt, cần tiến hành biện pháp mạnh, khởi tố hình sự chủ DN bỏ trốn (Điều 216 BLHS) để răn đe chung.

Trí Anh

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/chinh-tri-xa-hoi/an-sinh-xa-hoi/tang-che-tai-phat-huy-hieu-qua-159827.html