Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu điện hỗ trợ khách hàng cứu hộ ô tô bị gặp bão, lũ. Ảnh: TTXVN phát
Theo chương trình làm việc của Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, dự kiến sáng 3/11, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng sẽ thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm. Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm có tầm quan trọng đặc biệt nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn, hoàn thiện khung pháp lý và đáp ứng yêu cầu phát triển của thị trường bảo hiểm Việt Nam.
Dự án Luật được xây dựng trên cơ sở các văn kiện, kết luận, nghị quyết quan trọng của Đảng và Nhà nước như Kết luận 155/KL-TW, Nghị quyết số 66-NQ/TW, Nghị quyết số 68-NQ/TW, Kế hoạch số 04-KH/BCĐTW, Thông báo số 05-TB/BCĐTW, cùng nhiều nghị quyết của Quốc hội và quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phát triển thị trường bảo hiểm đến năm 2030.
Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 đã có hiệu lực từ đầu năm 2023, tuy nhiên qua hơn hai năm triển khai, thực tiễn cho thấy còn một số quy định chưa phù hợp, gây vướng mắc cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Chính phủ và Bộ Tài chính đã ban hành 8 văn bản quy định chi tiết thi hành, chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận cho biết, việc hoàn thiện dự thảo Luật, nhằm đảm bảo quyền lợi của người tham gia bảo hiểm, đồng thời bảo vệ các doanh nghiệp bảo hiểm kênh huy động vốn quan trọng cho tăng trưởng kinh tế, cam kết tăng cường giám sát để bảo vệ quyền lợi người dân.
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận, dự thảo lần này tập trung xử lý các vướng mắc cấp bách trong khi vẫn hướng tới sửa đổi toàn diện trong thời gian tới.
Mục đích của việc sửa đổi, bổ sung lần này là cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đồng thời tháo gỡ những vướng mắc cấp bách đang phát sinh trong thực tế. Dự án Luật thể hiện rõ quan điểm của Chính phủ là thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm giảm ít nhất 30% điều kiện đầu tư, thời gian và chi phí tuân thủ thủ tục hành chính; kế thừa những quy định còn phù hợp, đồng thời đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật và tương thích với cam kết quốc tế.
Trong quá trình xây dựng, Bộ Tài chính đã rà soát toàn bộ Luật Kinh doanh bảo hiểm và các văn bản liên quan; tổ chức 4 hội thảo đối thoại với doanh nghiệp bảo hiểm để nắm bắt khó khăn, tiếp thu ý kiến. Bộ cũng đã lấy ý kiến rộng rãi các cơ quan, địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp, đăng tải hồ sơ dự án trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Tài chính và tiếp thu ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp. Sau khi hoàn thiện, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 290/NQ-CP ngày 19/9/2025, thống nhất trình Quốc hội hồ sơ dự án Luật.
So với Luật hiện hành, dự thảo sửa đổi 24 điều, tập trung vào việc cắt giảm và đơn giản hóa điều kiện kinh doanh, thủ tục hành chính, đồng thời hoàn thiện cơ chế quản lý và bổ sung một số quy định cần thiết. Cụ thể là bãi bỏ xác nhận của cơ quan quản lý nước ngoài về việc doanh nghiệp không vi phạm quy định nghiêm trọng; bãi bỏ các điều kiện trước khi chính thức hoạt động; lược bỏ một số điều kiện, tiêu chuẩn chung đối với người quản lý, người kiểm soát; lược bỏ một số điều kiện hoạt động đại lý bảo hiểm, cấp phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp môi giới và cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm.
Về thủ tục hành chính, dự thảo Luật cắt, giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính tại 2 điều: thay việc đăng ký bằng thông báo nguyên tắc tách nguồn vốn chủ sở hữu và nguồn phí bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, tái bảo hiểm; lược bỏ việc chấp thuận phương pháp, cơ sở tính phí bảo hiểm của bảo hiểm xe cơ giới.
Để tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc khác cho doanh nghiệp, dự thảo Luật lược bỏ nội dung hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, sức khỏe (sản phẩm bảo hiểm có rủi ro tử vong để tránh nhầm lẫn); bỏ thủ tục chấp thuận Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc, Tổng giám đốc, chuyên gia tính toán ngay sau khi được cấp phép.
Dự thảo quy định nới lỏng nguyên tắc đảm nhiệm chức vụ, quy định về thông báo cho Bộ Tài chính sau khi công khai thông tin; mở rộng phạm vi hoạt động của đại lý bảo hiểm; kéo dài thời gian chuyển đổi chứng chỉ đại lý bảo hiểm; cho phép chuyển tiếp đối với công ty thành viên của doanh nghiệp bảo hiểm; cho phép áp dụng song song hai mô hình vốn trên cơ sở rủi ro và biên khả năng thanh toán để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị nguồn lực và nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin.
Chính phủ đề xuất Quốc hội cho phép xây dựng dự án Luật theo trình tự, thủ tục rút gọn để kịp thời giải quyết các vấn đề cấp bách của thị trường bảo hiểm, đồng thời đề nghị bổ sung dự án vào Chương trình lập pháp năm 2025.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, với sự chuẩn bị công phu, đầy đủ về hồ sơ và nội dung, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm được kỳ vọng sẽ sớm được Quốc hội thông qua, tạo hành lang pháp lý minh bạch, thông thoáng hơn, góp phần thúc đẩy thị trường bảo hiểm phát triển lành mạnh, bền vững, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Thùy Dương/Bnews/vnanet.vn