'Thà làm ít nhưng công trình phải đảm bảo chất lượng'

2 giờ trướcBài gốc

Thảo luận về dự án Luật Xây dựng tại nghị trường Diên Hồng sáng nay, 14-11, nhiều đại biểu (ĐB) Quốc hội ủng hộ việc cắt giảm thủ tục hành chính để thúc đẩy đầu tư - xây dựng thuận lợi hơn, nhưng cũng lưu ý cần đảm bảo kiểm soát an toàn, chất lượng, phòng cháy chữa cháy và xử lý vi phạm rõ ràng.

Đại biểu dự phiên thảo luận. Ảnh: VIẾT CHUNG

Cần bổ sung các cơ chế tăng cường “hậu kiểm”

ĐB Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) bày tỏ lo ngại về khả năng mất kiểm soát nếu miễn giấy phép xây dựng mà hậu kiểm không rõ ràng. Theo ĐB, thực tiễn nhiều năm qua cho thấy, tình trạng xây dựng không phép, sai phép, lấn chiếm vỉa hè, đất công, xây vượt tầng, thay đổi công năng… diễn ra ở nhiều nơi. Nhiều công trình không được phát hiện từ sớm, chỉ khi công trình đã xây gần xong hoặc hoàn thiện mới bị phát hiện và xử lý.

Trước thực trạng như vậy, cùng với bối cảnh thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đội ngũ cán bộ chuyên môn về xây dựng ở cấp xã rất mỏng, thiếu cán bộ có chuyên môn sâu, ĐB Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị, song song với việc cắt giảm khâu “tiền kiểm”, miễn giấy phép xây dựng đối với một số công trình xây dựng, cần bổ sung các cơ chế tăng cường “hậu kiểm” để phát hiện và xử lý các sai phạm về xây dựng kịp thời.

Đồng thời, quy định rõ trách nhiệm của UBND cấp xã trong việc kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm các quy định xây dựng ngay từ giai đoạn đầu; bổ sung chế tài xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu không phát hiện hoặc xử lý kịp thời các sai phạm về công trình xây dựng; nghiên cứu bố trí lực lượng hỗ trợ quản lý xây dựng ở cấp cơ sở.

ĐB Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng). Ảnh: VIẾT CHUNG

Cùng mối quan tâm, ĐB Tạ Văn Hạ (Đà Nẵng) ủng hộ bước tiến trong dự thảo luật là bỏ quy định cấp phép xây dựng một số loại nhà ở riêng lẻ cho người dân, song cho rằng vẫn chưa triệt để. “Thủ tục cấp phép gây phiền hà, tốn thời gian, và thậm chí làm tăng tiêu cực, tăng chung chi không chính thức cho người dân”, ông nói. Dự thảo chỉ bỏ cấp phép cho nhà cấp 4, nhà riêng lẻ dưới 7 tầng ở khu vực nông thôn chưa có quy hoạch, theo ĐB, “coi như chưa bỏ”.

ĐB Tạ Văn Hạ nhấn mạnh, bỏ thủ tục cấp phép không có nghĩa là bỏ quản lý nhà nước; 2 vấn đề này cần được phân định rạch ròi. Quản lý nhà nước phải thực hiện thông qua việc công khai minh bạch các tiêu chuẩn, quy chuẩn, chỉ giới đường đỏ, mật độ, chiều cao. Người dân chỉ cần nộp đăng ký online và cam kết thực hiện. Cùng với đó, cần tăng cường hậu kiểm và xử lý thật nghiêm các vi phạm.

Đáng lưu ý, ĐB Tạ Văn Hạ bày tỏ quan ngại sâu sắc về chất lượng và nghiệm thu công trình. Viện dẫn hiện tượng cầu Sông Lô gần đây, ĐB nhấn mạnh, đây là vấn đề rất nghiêm trọng, đặt ra câu hỏi về chất lượng kiểm định, nghiệm thu, cũng như trách nhiệm, năng lực của đội ngũ và trang thiết bị kiểm định, ngay cả đối với những công trình trọng điểm.

“Nếu sửa luật lần này, phải kiên quyết chấm dứt tình trạng chất lượng kém. Thà làm ít công trình nhưng công trình phải đảm bảo chất lượng, chứ không phải chạy theo số lượng”, ĐB Tạ Văn Hạ bình luận.

ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho rằng, công trình xây dựng có ảnh hưởng rất lớn đến an toàn của cộng đồng, do đó vai trò, trách nhiệm của đơn vị thiết kế có ý nghĩa rất quan trọng. Nhà nước thực hiện quản lý thông qua đơn vị này. “Các công trình nhà ở riêng lẻ, cả đô thị và nông thôn, cần có bản vẽ thiết kế do đơn vị tư vấn thiết kế chuyên nghiệp thực hiện, gửi cho cơ quan quản lý nhà nước và đơn vị này phải chịu trách nhiệm về yếu tố tuân thủ đúng quy hoạch, quy chuẩn xây dựng của nhà nước”, ĐB đề xuất.

Áp dụng nguyên tắc “im lặng là đồng ý” khi đã có quy chuẩn rõ ràng

Góp ý về giải quyết tranh chấp trong hoạt động xây dựng, ĐB Trương Trọng Nghĩa (TPHCM) đề nghị bổ sung nội dung “cho phép các bên có thể thỏa thuận áp dụng các quy định hay nội dung theo tập quán quốc tế, miễn là không được trái với pháp luật Việt Nam. Điều này sẽ giúp giải quyết tranh chấp trong các hợp đồng có yếu tố nước ngoài hoặc các hợp tác quốc tế đang rất phổ biến ở Việt Nam, Luật sư Trương Trọng Nghĩa giải thích.

ĐB Trương Trọng Nghĩa (TPHCM) phát biểu tại hội trường Diên Hồng, sáng 14-11

Về quản lý trật tự xây dựng, dự thảo quy định quản lý trật tự xây dựng được thực hiện từ khi tiếp nhận thông báo khởi công, song ĐB Trương Trọng Nghĩa nhận định, thời điểm quản lý trật tự xây dựng cần được thực hiện sớm hơn, cụ thể là từ khi chủ đầu tư đăng ký/gửi hồ sơ đăng ký xây dựng, kể cả đối với các công trình không yêu cầu giấy phép.

“Khi người dân nộp hồ sơ đăng ký, cơ quan nhà nước phải thẩm tra xem hồ sơ đó có hợp lệ, hợp pháp hay không. Nếu có vấn đề (ví dụ như chồng lấn, sai với pháp luật xây dựng, sai quy chuẩn, gây nguy hiểm hay ảnh hưởng đến môi trường), cơ quan quản lý cần kiểm tra và quản lý ngay từ lúc đó”, ĐB đề nghị.

ĐB Nguyễn Tâm Hùng (TPHCM). Ảnh: VIẾT CHUNG

Theo ĐB Nguyễn Tâm Hùng (TPHCM), dự thảo đã có những điều chỉnh đáng ghi nhận về phân cấp, quy chuẩn kỹ thuật và cơ sở dữ liệu, song cần tiếp tục hoàn thiện để đo lường được kết quả, giảm tầng nấc thủ tục, nâng cao trách nhiệm giải trình và bảo đảm yêu cầu quốc phòng - an ninh đối với cơ sở hạ tầng trọng yếu. ĐB đề nghị cân nhắc bổ sung nguyên tắc “một lần thẩm định - dùng nhiều lần”. Kết quả của cơ quan chuyên môn về xây dựng là căn cứ bắt buộc khi phê duyệt, không yêu cầu thêm các thẩm định lặp lại.

Đặc biệt, ĐB Nguyễn Tâm Hùng đề nghị thừa nhận giá trị pháp lý của cơ quan thẩm định tư nhân có điều kiện đối với nhóm công trình rủi ro thấp - trung bình; đặt trần thời hạn giải quyết hồ sơ và áp dụng “im lặng là đồng ý” với hạng mục kỹ thuật đã có quy chuẩn rõ ràng. “Cách tiếp cận này sẽ rút ngắn thời gian, giảm chi phí và vẫn bảo đảm an toàn công trình”, ông lý giải.

Chuyển sang cơ chế quản lý dựa trên cam kết của người dân và doanh nghiệp

Phát biểu tiếp thu, giải trình cuối phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh thừa nhận, có nhiều điểm bất hợp lý trong quy trình cấp giấy phép xây dựng hiện nay.

Theo Bộ trưởng, cần thiết phải cải tổ mạnh mẽ thủ tục cấp phép xây dựng bằng cách bỏ đi sự "trùng lặp và cầu kỳ", đồng thời rút ngắn thời gian và chuyển sang cơ chế quản lý dựa trên cam kết của người dân và doanh nghiệp. Về chất lượng công trình xây dựng, Bộ trưởng khẳng định, việc rút gọn quy trình thẩm định, đảm bảo tính chính xác của các bước thiết kế và khảo sát là chìa khóa để tăng hiệu quả đầu tư và đưa công trình vào sử dụng đúng với giá trị thiết kế ban đầu. Bộ trưởng đồng tình với đề xuất của ĐB về việc tăng cường vai trò, tính trách nhiệm của đơn vị tư vấn thiết kế.

ANH PHƯƠNG

Nguồn SGGP : https://sggp.org.vn/tha-lam-it-nhung-cong-trinh-phai-dam-bao-chat-luong-post823409.html