Thay đổi sức mua của đồng USD trong hơn một thế kỷ qua

4 giờ trướcBài gốc

Đồ họa thông tin dưới đây cho thấy quá trình suy giảm sức mua của đồng USD từ đầu thế kỷ 20, phản ánh tác động của lạm phát lên giá trị đồng tiền. Đồ họa sử dụng dữ liệu từ cơ sở dữ liệu kinh tế Federal Reserve Economic Data (FRED) của Fed.

Chỉ số được sử dụng là “sức mua của đồng USD trong tiêu dùng”, đo theo mặt bằng giá tiêu dùng bình quân tại các thành phố của Mỹ. Chỉ số này càng cao thì sức mua của đồng USD càng lớn. Khi chỉ số này giảm, hàng hóa và dịch vụ trở nên đắt hơn, phản ánh việc đồng tiền bị mất giá.

Có thể thấy, những giai đoạn lạm phát cao thể hiện rõ qua các đoạn đồ thị giảm mạnh. Trong Thế chiến I và Thế chiến II, áp lực tài khóa gia tăng khi chính phủ phải đẩy mạnh chi tiêu và bơm thêm tiền vào nền kinh tế, khiến giá cả leo thang.

Tương tự, các cú sốc dầu mỏ trong thập niên 1970 làm chi phí năng lượng toàn cầu tăng vọt, đẩy giá của nhiều nhóm hàng hóa và dịch vụ lên cao, tạo nên làn sóng lạm phát ở nhiều quốc gia, trong đó có Mỹ. Mỗi giai đoạn giá cả tăng mạnh như vậy đều làm suy giảm đáng kể sức mua của đồng USD.

Trước năm 1971, đồng USD vẫn gắn với bản vị vàng. Hệ thống này kết thúc dưới thời Tổng thống Richard Nixon, khi Mỹ phát hành lượng USD lớn hơn rất nhiều so với khối vàng dự trữ dùng để bảo đảm giá trị đồng tiền, trong khi nhiều quốc gia khác yêu cầu quy đổi dự trữ USD sang vàng.

Việc chấm dứt bản vị vàng giúp các nhà hoạch định chính sách Mỹ có thêm dư địa điều hành kinh tế nhưng cũng khiến việc mở rộng cung tiền trở nên dễ dàng hơn - điều này thể hiện rõ qua đà tăng của cung tiền M2.

M2 gồm các dạng tiền có tính thanh khoản cao trong nền kinh tế Mỹ, bao gồm tiền mặt lưu thông, tiền gửi thanh toán, cùng các tài sản tương đương như tiền gửi có kỳ hạn giá trị nhỏ, quỹ thị trường tiền tệ dành cho nhà đầu tư cá nhân và những hình thức tiết kiệm dễ chuyển đổi khác.

Theo các nhà phân tích, cung tiền mở rộng nhìn chung lành mạnh nếu tăng tương ứng với các yếu tố như dân số, quy mô sản lượng kinh tế và nhu cầu tín dụng. Ngược lại, khi cung tiền tăng nhanh hơn tăng trưởng kinh tế thực, áp lực lạm phát sẽ có xu hướng gia tăng.

Hoài Thu

Nguồn VnEconomy : https://vneconomy.vn/thay-doi-suc-mua-cua-dong-usd-trong-hon-mot-the-ky-qua.htm