Khu vực sạt lở thuộc vùng đất bán ngập
Ngày 12/11, trao đổi với phóng viên báo Tiền Phong, ông Trần Quang Hùng – Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Miền Nam cho biết, thẩm quyền cấp phép và kiểm tra xử phạt hành vi vi phạm thuộc địa phương. Tuy nhiên, với vai trò là đơn vị quản lý hồ Dầu Tiếng sau khi nhận được văn bản chỉ đạo của Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi – Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đơn vị nhanh chóng vào cuộc kiểm tra tình hình khai thác cát và sạt lở tại hồ Dầu Tiếng.
Theo cơ quan chức năng, các đoạn sạt lở thuộc đất bán ngập
Chiều cùng ngày, ông Nguyễn Hữu Mạnh - Phó Giám đốc Phụ trách Chi nhánh Dầu Tiếng - Phước Hòa được giao quản lý trực tiếp hồ Dầu Tiếng đã thông tin về vụ việc. Theo ông Mạnh, qua khảo sát thực địa, vị trí khai thác cát cách cụm công trình đầu mối đập và hồ chứa nước khoảng 12 km, không làm ảnh hưởng tới an toàn công trình. Khu vực sạt lở thuộc vùng đất bán ngập địa bàn xã Minh Thạnh.
Ông Mạnh cho biết thêm, hiện nay đã bước vào thời kỳ cuối mùa mưa, lũ. Năm 2025 mưa nhiều và kéo dài so trung bình nhiều năm. Đặc biệt, những trận mưa lớn đầu mùa làm đất trên lưu vực bị xói mòn, rửa trôi theo dòng chảy đổ về hồ, một số vị trí trên đất bán ngập ven hồ dưới cao trình + 24,4 m bị sạt lở.
Theo ông Mạnh, thời điểm đầu tháng 7, mực nước hồ ở mức thấp nhất trong năm (+19,18 m). Khi dòng chảy về hồ nhỏ cùng hoạt động người dân canh tác củ mì, hoạt động khai thác cát khiến nước hồ có dấu hiệu đục hơn.
Để bảo vệ chất lượng nguồn nước và an toàn công trình, đơn vị quản lý hồ Dầu Tiếng đã tiến hành kiểm tra, yêu cầu các đơn vị khai thác cát phải tuân thủ nghiêm quy định, khai thác đúng vị trí, đúng độ sâu và khối lượng được cấp phép; đảm bảo ngưỡng khai thác an toàn, hoạt động trong khung giờ từ 7 - 17 giờ hằng ngày; gửi báo cáo định kỳ về cơ quan chức năng để theo dõi, giám sát.
Đại diện đơn vị quản lý hồ Dầu Tiếng cho biết, đã yêu cầu các bến bãi tập kết phải có trạm cân và camera giám sát kết nối Internet; nghiêm cấm xây dựng công trình kiên cố trong phạm vi bảo vệ hồ, không lắp thiết bị bơm hút sàng tuyển thải trực tiếp ra hồ mà phải trong khoang chứa, bơm vào bể lắng. Nước phải đạt quy chuẩn môi trường trước khi chảy ra hồ và thực hiện quan trắc tự động. Tàu thuyền khai thác phải đăng ký, đăng kiểm đầy đủ, có thiết bị định vị kết nối với cơ sở dữ liệu của công ty.
Cơ quan chức năng cũng yêu cầu các đơn vị khai thác thường xuyên bảo trì, gia cố các tuyến đường ra, vào bến bãi đảm bảo tải trọng và an toàn giao thông. Tuyệt đối không tập kết phương tiện trên mặt đập. Căn cứ kết quả quan trắc nước định kỳ, khi cần thiết, cơ quan chức năng sẽ đề xuất cắt giảm hoặc tạm dừng hoạt động khai thác để bảo vệ chất lượng nguồn nước.
Đảm bảo an ninh, an toàn hồ Dầu Tiếng
Theo đơn vị quản lý hồ Dầu Tiếng, cát trong hồ là loại khoáng sản tự nhiên không tái tạo, được hình thành trong quá trình bồi lắng, rửa trôi từ lưu vực thượng nguồn sông Sài Gòn qua các nhánh suối trong khu vực hồ, có trữ lượng hằng năm tương đối lớn. Việc khai thác cát trong hồ Dầu Tiếng là giải pháp kết hợp nạo vét nhằm tăng dung tích hữu ích của hồ chứa.
Lãnh đạo Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Dầu Tiếng – Phước Hòa cho biết, chất lượng cát khu vực Bình Dương cũ (nay là TPHCM) được đánh giá ở mức trung bình. Cát trắng, kích thước hạt nhỏ. Quy chế phối hợp giữa hai tỉnh Tây Ninh và Bình Dương trước đây thỏa thuận phân chia hai bên lòng sông Sài Gòn. Phía lòng sông tỉnh Tây Ninh quy hoạch cấp phép. Trong khi đó tỉnh Bình Dương quy hoạch mỏ cát chủ yếu ở các suối nhánh đổ ra hồ, tiếp giáp đất bán ngập do đơn vị quản lý hồ quản lý. Việc khai thác cát do đó không gây sạt lở đất của người dân.
Hồ Dầu Tiếng là công trình quan trọng đặc biệt, liên quan đến an ninh Quốc gia được giao cho Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Miền Nam quản lý vận hành, khai thác và bảo vệ tuyệt đối an toàn công trình.
Theo cơ quan chức năng, khu vực sạt lở thuộc vùng đất bán ngập không ảnh hưởng đến công trình hồ Dầu Tiếng
Để đảm bảo công tác vận hành an toàn hồ Dầu Tiếng, đồng thời ngăn chặn tình trạng khai thác cát trái phép gây sạt lở, Ban Quản lý hồ đã mời Đồn Công an hồ, UBND các xã cùng đi kiểm tra, đồng thời ban hành nhiều văn bản gửi các tỉnh, thành phố; Sở Nông nghiệp và Môi trường các địa phương liên quan trong khu vực để đề nghị tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác trong lòng hồ theo đúng quy định của pháp luật.
“Chúng tôi đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường, UBND các xã ven hồ khu vực có hoạt động khai thác khoáng sản các tỉnh, thành phố tăng cường công tác kiểm tra giám sát, phối hợp với Công ty thủy lợi Miền Nam phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, báo cáo kịp thời UBND tỉnh, thành phố xem xét tạm dừng hoặc thu hồi giấy phép đối với những đơn vị không tuân thủ quy định” - lãnh đạo Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Dầu Tiếng – Phước Hòa nói.
Hương Chi