Tìm giải pháp để doanh nghiệp nhà nước tăng tốc, bứt phá

4 giờ trướcBài gốc

DNNN là lực lượng nòng cốt, tiên phong

Phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc cho biết, tại hội nghị này, Thường trực Chính phủ sẽ làm việc với các DNNN để lắng nghe, trao đổi, thảo luận về cơ chế, chính sách và các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Mục tiêu là khai thác tối đa các nguồn lực, đổi mới động lực tăng trưởng và thúc đẩy những động lực tăng trưởng mới, góp phần đưa nền kinh tế tăng tốc, bứt phá trong năm 2025, hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững của đất nước.

Mục tiêu đặt ra là ít nhất 30% thủ tục hành chính sẽ được đơn giản hóa hoặc cắt giảm; chi phí sản xuất, kinh doanh giảm khoảng 3%; ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết sẽ bị bãi bỏ; phấn đấu để trong vòng hai đến ba năm tới, môi trường đầu tư của Việt Nam nằm trong nhóm ba nước dẫn đầu ASEAN… như yêu cầu mà Tổng Bí thư Tô Lâm đặt ra tại Hội nghị với Ban Chính sách và Chiến lược Trung ương ngày 24/2 vừa qua.

"Với vai trò quan trọng của khối DNNN, đặc biệt trong việc giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, các DNNN, tập đoàn, tổng công ty có mặt tại hội nghị hôm nay chính là lực lượng kinh tế nòng cốt, đóng vai trò tiên phong trong việc cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân nỗ lực đưa đất nước phát triển bứt phá", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng đề nghị các DNNN phải thực sự tiên phong trong 6 lĩnh vực.

Theo báo cáo tại Hội nghị, trong giai đoạn 2021 - 2023, các doanh nghiệp 100% vốn nhà nước duy trì nắm giữ khoảng 7% tổng tài sản và 10% vốn chủ sở hữu của toàn bộ doanh nghiệp trên thị trường. Các DNNN đóng góp khoảng 28% thu NSNN; thu hút khoảng 0,7 triệu lao động, chiếm khoảng 7,3% lao động của toàn bộ khu vực doanh nghiệp.

Số liệu theo báo cáo của các công ty mẹ của 78 tập đoàn, tổng công ty cho thấy, các doanh nghiệp này hiện đang nắm giữ 50% giá trị tài sản, 63% giá trị vốn chủ sở hữu của khối DNNN (671 doanh nghiệp).

Tổng doanh thu năm 2024 ước đạt 1.659.034 tỷ đồng, tăng 38% so với năm 2023. Lãi phát sinh trước thuế ước đạt 126.647 tỷ đồng, tăng 25% so với năm 2023. Thuế và các khoản đã nộp NSNN là 102.778 tỷ đồng, trong đó số lợi nhuận sau thuế, cổ tức, lợi nhuận được chia là 48.914 tỷ đồng.

Đến hết năm 2024, các DNNN nói chung đã tập trung thực hiện các dự án đầu tư để nâng cao năng lực, quy mô sản xuất kinh doanh tập trung vào các ngành, lĩnh vực quan trọng, then chốt của nền kinh tế, góp phần vào thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của cả nước. Theo báo cáo của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, năm 2024, giá trị thực hiện đầu tư hợp nhất của 19 tập đoàn, tổng công ty do Ủy ban làm đại diện chủ sở hữu ước đạt 160 nghìn tỷ đồng (bằng gần 80% kế hoạch năm và bằng 130% so với cùng kỳ).

Năm 2024, kết quả hoạt động của 19 tập đoàn, tổng công ty thuộc Ủy ban Quản lý vốn nhà nước như sau: Tại Công ty mẹ: Doanh thu ước đạt 1.285.832 tỷ đồng, bằng 110% kế hoạch năm; lợi nhuận trước thuế ước đạt 70.199 tỷ đồng, bằng 162,7% kế hoạch năm; giá trị nộp NSNN ước đạt 77.643 tỷ đồng, bằng 157% kế hoạch năm. Tại Công ty hợp nhất: Doanh thu ước đạt 2.030.572 tỷ đồng, bằng 120% kế hoạch năm; lợi nhuận trước thuế ước đạt 111.692 tỷ đồng, bằng 158% kế hoạch năm; giá trị nộp NSNN ước đạt 206.206 tỷ đồng, bằng 153% kế hoạch năm.

Nhà nước phải kiến tạo, doanh nghiệp phải tiên phong

Phát biểu định hướng phiên thảo luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, để cả nước tăng trưởng 2 con số, mọi người dân, doanh nghiệp, mọi cấp, mọi ngành đều phải nỗ lực tăng trưởng 2 con số.

Thường trực Chính phủ thảo luận về cơ chế, chính sách và các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho DNNN.

Thủ tướng cho biết, hiện đất nước ta đang triển khai các chương trình, dự án rất lớn như phải hoàn thành 3.000 km cao tốc trong năm 2025; xây dựng sân bay, bến cảng, đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, đường sắt kết nối Trung Quốc, đường sắt đô thị…

Về xã hội, có hai chương trình lớn là chương trình xây dựng nhà ở xã hội và chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước, với mục tiêu làm sao để chính sách cho người trẻ, người khó khăn, thu nhập thấp, công nhân lao động có chỗ ở. Chúng ta phát triển nhanh nhưng phải bền vững, bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Thủ tướng khẳng định, tất cả đều phải nỗ lực, cố gắng, nhưng nỗ lực, cố gắng phải có phương pháp, cách làm phù hợp, khoa học, hiệu quả. Do đó, vấn đề đặt ra là làm như thế nào, doanh nghiệp làm gì, người dân làm gì, Nhà nước làm gì, Trung ương làm gì, địa phương làm gì để đạt mục tiêu 2 con số?

Thủ tướng nhấn mạnh Nhà nước phải kiến tạo, doanh nghiệp phải tiên phong, nhân dân là nền tảng và sức mạnh; phải phải tạo khí thế cho toàn dân tộc, huy động người dân vào cuộc.

Để huy động người dân vào cuộc thì phải tạo việc làm sinh kế cho người dân. Theo Thủ tướng, làm đường sắt, xây sân bay, bến cảng thì sẽ tạo không gian phát triển mới, kéo theo hàng loạt ngành nghề, hàng loạt dịch vụ phát triển.

Thủ tướng cho biết vừa qua, Thường trực Chính phủ đã làm việc với các doanh nghiệp tư nhân, các doanh nghiệp đã đăng ký thực hiện làm nhiều công việc lớn của đất nước. Vậy với các DNNN, được Nhà nước giao vốn thì phải xoay xở thế nào để góp phần tăng trưởng 2 con số, nếu cần cơ chế, chính sách gì để làm nhanh hơn, hiệu quả hơn thì phải đề xuất. Thủ tướng cho biết, sau hội nghị này sẽ có chỉ tiêu giao từng doanh nghiệp.

Thủ tướng Phạm Minh Chính dành nhiều thời gian đề cập yêu cầu đột phá phát triển nhà ở xã hội và nhấn mạnh, Hà Nội và các địa phương phải giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp trong việc này. “Phải ưu tiên nhà ở xã hội trước rồi mới đến nhà ở thương mại, chính sách xã hội của chúng ta là như thế, phải xác định rất rõ điều này”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng yêu cầu nhà ở xã hội phải đầy đủ điều kiện hạ tầng (giao thông, y tế, giáo dục, thể thao, xã hội, môi trường…) như nhà ở thương mại, nhưng chỉ khác là nhà nước có các chính sách hỗ trợ như giao đất không thu tiền đất để ưu tiên cho người thu nhập thấp, người trẻ chưa có nhà sớm an cư lạc nghiệp. Cùng với đó, nhà ở xã hội phải có hình thức mua và thuê mua, chứ nhà ở xã hội chỉ mua thì không ổn.

Yêu cầu Bộ Xây dựng phải tiếp tục đề xuất, hoàn thiện các chính sách nhà ở xã hội, Thủ tướng nêu rõ, phải tổ chức hội nghị để bàn cho ra giải pháp thúc đẩy nhà ở xã hội. "Tất cả trong tay chúng ta, chúng ta có đất đai, cơ chế, chính sách… mà chúng ta không xoay chuyển được tình thế thì chúng ta trông chờ vào ai, nếu chúng ta không làm thì ai làm", Thủ tượng đặt vấn đề với yêu cầu quản lý nhà nước phải kiến tạo để doanh nghiệp thực hiện,

Trong phần kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Văn phòng Chính phủ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư (từ 1/3 là Bộ Tài chính) để chuẩn bị và trình ban hành sản phẩm của Hội nghị dưới hình thức một dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.

Về các kiến nghị, đề xuất, Thủ tướng giao Văn phòng Chính phủ tổng hợp, các Bộ ngành, địa phương khẩn trương xử lý ngay với tinh thần 5 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ kết quả; ai không làm phải xử lý, phải đứng ra một bên cho người khác làm.

Thủ tướng nhấn mạnh, bối cảnh tình hình diễn biến rất nhanh, nên tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận của các chủ thể, trong đó có DNNN phải thay đổi, nhanh hơn, kịp thời hơn, linh hoạt, hiệu quả hơn.

Về thực trạng DNNN, Thủ tướng cho rằng khu vực này nắm giữ tài sản gần 4 triệu tỷ đồng, sở hữu nguồn vốn chiếm 20,5% khu vực doanh nghiệp, tạo ra lợi nhuận trước thuế chiếm 23,9%, đạt 348,3 nghìn tỷ đồng, nộp NSNN gần 366 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, đóng góp của các doanh nghiệp không đồng đều, tập trung vào một số doanh nghiệp lớn như Petrovietnam, Viettel…, nhiều doanh nghiệp chưa có những số liệu đáng tự hào. Như vậy, sở hữu nguồn vốn lớn nhưng sử dụng chưa hiệu quả, chưa được như mong muốn và chưa thúc đẩy mạnh mẽ tăng trưởng của đất nước.

Về nhiệm vụ, sứ mệnh của DNNN, các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đã có, Thủ tướng mong muốn các DNNN góp phần thúc đẩy mạnh mẽ hơn để nền kinh tế phát triển nhanh nhưng phải bền vững, đưa đất nước cất cánh trong giai đoạn mới, đạt 2 mục tiêu 100 năm (tới năm 2030 kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng và tới năm 2045 kỷ niệm 100 năm thành lập nước)…

Thủ tướng đề nghị các DNNN phải thực sự tiên phong trong 6 lĩnh vực:

Thứ nhất, tiên phong trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị.

Thứ hai, tiên phong trong đóng góp tích cực, hiệu quả hơn nữa cho 3 đột phá chiến lược, nhất là đột phá về thể chế đang là điểm nghẽn của điểm nghẽn.

Thứ ba, tiên phong trong bứt phá tăng trưởng, đóng góp thiết thực, hiệu quả cho tăng trưởng, phát triển đất nước nhanh, bao trùm, bền vững.

Thứ tư, tiên phong trong phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, trong đầu tư nghiên cứu và phát triển.

Thứ năm, tiên phong tích cực tham gia thực hiện chính sách xã hội và an sinh xã hội, bảo đảm công bằng, tiến bộ, không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển, nhất là trong chương trình nhà ở xã hội và xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước.

Thứ sáu, tiên phong tạo hàng hóa, sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam, tham gia chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao giá trị thương hiệu quốc gia, vị thế đất nước trong tham gia dẫn dắt các cuộc chơi toàn cầu…

Hà An

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/su-kien-binh-luan-thoi-su/tim-giai-phap-de-doanh-nghiep-nha-nuoc-tang-toc-but-pha-i760356/