Điện thoại iPhone 17 của Apple giới thiệu tại Cupertino, California, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN
Hiện tượng này được cho là xuất hiện sau khi Apple phát hành phiên bản hệ điều hành iOS 26, gây ra nhiều bức xúc và tranh luận trong cộng đồng người dùng.
Theo tờ The Guardian ngày 1/11, từ khi iOS 26 được phát hành vào tháng 9, các diễn đàn và mạng xã hội xuất hiện hàng loạt phản ánh về việc bàn phím ảo của iPhone (iOS keyboard) tự động sửa những từ đúng thành từ sai một cách khó hiểu. Một video ghi lại hiện tượng bàn phím thay đổi ngẫu nhiên chính tả và ký tự đã thu hút hơn 9 triệu lượt xem, khiến nhiều người đặt nghi vấn về lỗi hệ thống.
Ông Jan Pedersen, chuyên gia từng tham gia phát triển công nghệ dự đoán văn bản tại Microsoft, cho rằng rất khó xác định nguyên nhân chính xác vì Apple không công khai cơ chế xử lý của tính năng này. “Có nhiều biến thể của thuật toán tự động sửa lỗi, và rất khó biết Apple đang áp dụng công nghệ nào, bởi phần lõi được xử lý ở cấp hệ thống”, ông nhận định.
Cùng quan điểm, ông Kenneth Church, nhà ngôn ngữ học tính toán từng phát triển công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) từ thập niên 1990, cho biết Apple “luôn giữ bí mật kỹ thuật nghiêm ngặt hơn hầu hết các hãng công nghệ khác”. Theo ông, rất có thể người dùng “sẽ không bao giờ biết chính xác vì sao những thay đổi kỳ lạ này xảy ra”.
Phản hồi trước phản ánh của người dùng, Apple khẳng định tính năng tự động sửa lỗi đã được cải tiến liên tục trong nhiều năm qua và hiện nay sử dụng mô hình ngôn ngữ học máy chạy trực tiếp trên thiết bị. Công nghệ này giúp hệ thống học hỏi thói quen gõ phím của từng người dùng để đưa ra gợi ý phù hợp hơn. Tuy nhiên, Apple cho biết hiện tượng được lan truyền trên mạng “không liên quan đến lỗi của tính năng này”.
Theo các chuyên gia, tính năng tự động sửa lỗi là bước phát triển mở rộng từ công cụ kiểm tra chính tả xuất hiện từ thập niên 1970. Ở giai đoạn đầu, công nghệ này chỉ đơn giản so sánh từng từ với dữ liệu trong từ điển và thông báo nếu phát hiện lỗi. Nhưng ở các phiên bản hiện đại, hệ thống sử dụng thuật toán xác suất thống kê và ngữ cảnh để dự đoán người dùng muốn viết gì - ví như, xác định xem từ “graff” là lỗi chính tả của “giraffe” (hươu cao cổ) hay “graph” (đồ thị).
Trong nhiều năm, công nghệ này được đánh giá là ổn định và hỗ trợ hữu ích cho người dùng. Tuy nhiên, một số trường hợp hy hữu từng khiến tính năng này trở thành đề tài gây cười, khi phần mềm tự động thay thế các từ nhạy cảm hoặc riêng biệt bằng những cụm từ hoàn toàn sai ngữ cảnh.
Giới chuyên gia nhận định, việc Apple tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào hệ thống gợi ý và sửa lỗi có thể giúp cải thiện khả năng hiểu ngữ cảnh, song cũng khiến việc kiểm soát hoạt động của nó trở nên phức tạp hơn. Ông Pedersen nhận xét: “Khi công nghệ đạt đến mức độ phức tạp của học máy, việc lý giải nguyên nhân gây lỗi gần như bất khả thi. Trước đây, chúng ta có thể truy vết nguyên nhân rõ ràng; còn nay, toàn bộ quá trình hoạt động giống như một hộp đen”.
Theo các nhà phân tích công nghệ, sự cố lần này phản ánh thách thức trong việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào các tính năng cơ bản của thiết bị di động. Dù được thiết kế để giúp người dùng nhập liệu nhanh và chính xác hơn, song khi hệ thống tự học hoạt động sai, nó có thể dẫn đến những lỗi ngữ nghĩa hoặc hiểu nhầm trong giao tiếp hàng ngày.
Hiện Apple chưa công bố báo cáo kỹ thuật chi tiết về hiện tượng này. Tuy vậy, nhiều người dùng hy vọng hãng sẽ sớm tung ra bản vá cập nhật để khắc phục lỗi, khôi phục trải nghiệm gõ phím ổn định vốn là một trong những tính năng đặc trưng của iPhone.
Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc