Tôm Ấn Độ chịu thuế lên tới 33,26%, Việt Nam có thêm cơ hội?

4 giờ trướcBài gốc

Theo thông tin từ Báo Tin tức, tối 31/7 (sáng 1/8 theo giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp điều chỉnh mức thuế quan đối ứng đối với hàng loạt quốc gia, dao động từ 10-41%. Trong đó,toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ chịu mức thuế quan lên tới 25%.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (Vasep), nhiều quốc gia chịu sự ảnh hưởng của thuế quan là nguồn cung tôm cho thị trường Mỹ, đặc biệt là Ấn Độ, khi thị trường này đang là nguồn cung lớn nhất cho Mỹ. "Cuộc cạnh tranh tại thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất thế giới đang được tái định hình theo hướng khó đoán hơn, khốc liệt hơn, nhưng cũng mở ra dư địa mới cho những nước biết chủ động thích nghi. Việt Nam, với lợi thế về sản phẩm giá trị gia tăng, đang đứng trước cả cơ hội vươn lên và thử thách rất lớn về thuế quan", Vasep đánh giá.

Cú sốc từ Ấn Độ, sự cạnh tranh từ Ecuador và cơ hội cho tôm Việt Nam

Theo phân tích của bà Kim Thu, Chuyên gia thị trường tôm của Vasep, việc Mỹ bất ngờ áp thuế đối ứng 25% đối với tôm nhập khẩu từ Ấn Độ, nhà cung cấp lớn nhất cho thị trường này, đã tạo nên bước ngoặt lớn đối với ngành tôm toàn cầu. Cộng thêm thuế chống bán phá giá (2,49%) và thuế chống trợ cấp (5,77%), tổng gánh nặng thuế lên tôm Ấn Độ hiện là 33,26%. Đây là mức thuế cao nhất, khiến các nhà nhập khẩu Mỹ buộc phải tái định hình chuỗi cung ứng và chuyển hướng tìm kiếm đối tác mới.

Ngay sau khi có thông báo áp thuế, thị trường nội địa Ấn Độ rơi vào hoang mang: giá tôm tại trại (vốn tăng mạnh cuối tháng 7) lập tức chững lại, nhà máy chế biến dừng thu mua, đồng rupee mất giá. Ngành tôm nước này phải tính đến việc xoay trục, đẩy mạnh tiêu thụ nội địa và tìm cơ hội từ thị trường Anh sau Hiệp định Thương mại Tự do Toàn diện và Tiến bộ (CETA).

Trái ngược, chuyên gia Thu phân tích, Ecuador - đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Ấn Độ trong phân khúc tôm bóc vỏ đông lạnh giá rẻ lại nổi lên như một nguồn thay thế lý tưởng. Tổng mức thuế thực tế Ecuador chịu hiện chỉ là 18,78% nhờ thuế đối ứng chỉ 15% và không bị áp các thuế bổ sung khác. Bên cạnh lợi thế về giá, Ecuador cũng đang đầu tư mạnh vào năng lực chế biến để dịch chuyển sang phân khúc giá trị gia tăng, phù hợp với nhu cầu ổn định, minh bạch và chất lượng của người mua Mỹ.

Trong khi đó, Việt Nam, hiện là nước cung cấp tôm lớn thứ tư vào thị trường Mỹ, dù chưa bằng về sản lượng so với các đối thủ nhưng lại có thế mạnh nổi bật ở phân khúc tôm chế biến và giá trị gia tăng. Trong tháng 5 năm 2025, giá trung bình tôm Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ đạt 11,22 USD/kg, mức cao nhất thị trường. Đây là nhóm sản phẩm có biên lợi nhuận tốt, ít cạnh tranh trực tiếp về giá, và phù hợp với xu hướng tiêu dùng cao cấp đang gia tăng tại Mỹ.

Trong 5 tháng đầu năm nay, Mỹ nhập khẩu tổng cộng 341.000 tấn tôm các loại, tăng 15% về lượng và 24% về giá trị so với cùng kỳ. Trong đó, Ấn Độ dẫn đầu với hơn 133.000 tấn, tiếp đến là Ecuador (95.000 tấn), Indonesia (57.700 tấn) và Việt Nam (21.100 tấn). Việc Ấn Độ bị đánh thuế cao, trong khi Ecuador nổi lên và Việt Nam có lợi thế chất lượng, đang mở ra thế cục mới, nơi các quốc gia phải tái định vị chiến lược nếu muốn giữ vững thị phần.

Thách thức cạnh tranh, rào cản thuế và chiến lược lâu dài cho tôm Việt

Cũng theo chuyên gia từ Vasep, dù có cơ hội gia tăng thị phần nhờ sự dịch chuyển từ các nước bị áp thuế cao, tôm Việt Nam vẫn đang đối mặt với loạt thách thức đáng kể.

Đầu tiên là sự cạnh tranh khốc liệt ở phân khúc giá thấp. Ecuador với mức thuế thấp và giá thành rẻ đang chiếm ưu thế trong nhóm tôm chân trắng sơ chế. Trong khi đó, Indonesia tiếp tục giữ lợi thế ở phân khúc tôm sú truyền thống dù bị áp thuế chống bán phá giá, tạo sức ép lớn lên các doanh nghiệp Việt Nam nếu không cải thiện được năng suất và chất lượng.

Tiếp theo là áp lực thuế quan ngày càng lớn. Tôm Việt Nam đang phải đối mặt với mức thuế đối ứng 20% từ phíaMỹ. Ngoài ra, các vụ điều tra chống trợ cấp và chống bán phá giá vẫn đang chờ kết luận. Nếu kết quả bất lợi, tổng mức thuế có thể còn cao hơn hiện tại, làm gia tăng chi phí và ảnh hưởng trực tiếp đến biên lợi nhuận của doanh nghiệp.

Trong khi đó, người tiêu dùngMỹ có xu hướng chuyển sang các sản phẩm giá rẻ hơn trong bối cảnh lạm phát, khiến các doanh nghiệp xuất khẩu tôm giá trị gia tăng của Việt Nam đối mặt với nguy cơ giảm sản lượng tiêu thụ nếu không duy trì được lợi thế cạnh tranh thực sự.

Trước tình hình đó, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã và đang chủ động xoay trục chiến lược. Thay vì cạnh tranh bằng giá, họ tập trung phát triển các dòng sản phẩm chế biến sâu, tôm hữu cơ, sản phẩm đặc thù cho hệ thống siêu thị, nhà hàng cao cấp, nơi tiêu chuẩn chất lượng được ưu tiên hơn yếu tố chi phí.

Theo số liệu từ Vasep, để giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ, doanh nghiệp Việt Nam đã đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường. Xuất khẩu sang Liên minh châu Âu tăng 25%, sang Nhật Bản tăng 11% trong 5 tháng đầu năm. Các Hiệp định Thương mại Tự do như Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) và Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA) đang được tận dụng để tiếp cận sâu hơn vào những thị trường ổn định và khó tính.

Một số doanh nghiệp cũng đầu tư mạnh vào chiến lược phát triển bền vững theo hướng Môi trường – Xã hội - Quản trị (ESG), nhằm đáp ứng các yêu cầu khắt khe từ chuỗi bán lẻ và nhà nhập khẩu lớn trên toàn cầu. Dù đây là con đường đầu tư dài hạn, nhưng nếu thành công, có thể tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững.

Tính đến nay, mức thuế đối ứng củaMỹ đối với tôm nhập khẩu từ các nước như sau: Ấn Độ 25%, Ecuador 15%, Indonesia 19%, Thái Lan 19%, và Việt Nam 20%. Trong ngắn hạn, Ecuador có lợi thế rõ rệt để tăng thị phần, nhưng thị trường Mỹ không đơn thuần là bài toán giá cả.

Theo Vasep, các nhà nhập khẩu lâu năm tại Mỹ luôn nhìn vào chất lượng sản phẩm, tính ổn định trong cung ứng và sự tin cậy trong giao hàng. Đây chính là điểm mạnh của Việt Nam. Nếu tiếp tục kiên định theo đuổi các dòng sản phẩm chất lượng cao, chế biến sâu, khác biệt và đầu tư bền vững, tôm Việt Nam vẫn có thể giữ vai trò là nhà cung cấp chiến lược dù không dẫn đầu về số lượng.

Trang Mai

Nguồn Doanh Nhân VN : https://doanhnhanvn.vn/tom-an-do-chiu-thue-len-toi-3326-viet-nam-co-them-co-hoi.html