UBND TP.HCM vừa có tờ trình gửi HĐND TP về Nghị quyết quy định cơ chế, chính sách cho vay đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn TP.HCM từ nguồn ngân sách TP.HCM.
Đây được xem là bước chuẩn bị quan trọng nhằm tạo cơ chế tín dụng đồng bộ, minh bạch và hỗ trợ hiệu quả các đối tượng khó khăn, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội sau khi sáp nhập ba địa phương.
Hiện tại, TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đều ban hành chuẩn hộ nghèo, cận nghèo riêng và áp dụng danh sách hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo làm căn cứ cho vay qua hệ thống Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH).
Tại TP.HCM, từ năm 1994, các đối tượng này được cho vay thông qua Quỹ Xóa đói giảm nghèo, và từ 2016, nguồn vốn chuyển sang ủy thác sang NHCSXH TP theo cơ chế riêng của thành phố. TP cũng lập danh sách kèm mã số để áp dụng chính sách, nhưng do không trùng với chuẩn nghèo quốc gia, các hộ này chưa được vay từ nguồn vốn Trung ương.
Tại Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, các địa phương cũng ban hành chuẩn nghèo riêng và áp dụng danh sách hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo làm căn cứ cho vay qua NHCSXH, với nguồn vốn kết hợp giữa ngân sách địa phương và Trung ương.
Người dân làm thủ tục nhận trợ cấp hưu trí xã hội tại phường Đông Hưng Thuận. Ảnh minh họa: HẢI NHI
Đáng chú ý, mức lãi suất giữa các địa phương có sự chênh lệch: TP.HCM áp dụng mức 0,5%/tháng (6%/năm); Bình Dương áp dụng lãi suất Trung ương (0,55% - 0,687%/tháng); Bà Rịa - Vũng Tàu (0,66% - 0,687%/tháng).
UBND TP.HCM nhận định, việc xây dựng Nghị quyết là hết sức cần thiết, vừa đáp ứng yêu cầu pháp lý, vừa phù hợp với thực tiễn sau hợp nhất, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý vốn, đảm bảo minh bạch và công khai.
Theo dự thảo, TP.HCM (mới) sẽ áp dụng thống nhất chính sách cho vay đối với hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo từ ngân sách TP, không sử dụng vốn Trung ương.
Theo đó, TP đề xuất áp dụng chung mức lãi suất 0,5%/tháng cho hộ nghèo, cận nghèo và mới thoát nghèo. Đồng thời, tăng mức vay tối đa từ 100 triệu lên 200 triệu đồng/hộ để phù hợp chi phí sản xuất, sửa chữa và xây dựng nhà ở tại TP.HCM.
Quy trình vay vốn, thu hồi và xử lý nợ rủi ro sẽ được thực hiện theo quy định của Chính phủ và NHCSXH, đảm bảo thủ tục đơn giản, người vay dễ tiếp cận và minh bạch.
Đặc biệt, dự thảo Nghị quyết mở rộng đối tượng vay vốn cho học sinh, sinh viên thuộc hộ nghèo, cận nghèo. Theo quy định hiện hành của Trung ương, nhóm này chỉ được vay từ nguồn vốn Trung ương, nhưng tại TP.HCM các em không thuộc chuẩn quốc gia nên chưa được vay.
Về chính sách cho vay giải quyết việc làm, dự thảo hướng tới hỗ trợ trực tiếp người lao động vay vốn để tạo, duy trì và mở rộng việc làm, trong khi doanh nghiệp và cơ sở sản xuất kinh doanh tiếp tục vay từ nguồn vốn Trung ương.
Ngoài ra, chính sách cho vay đối với người chấp hành xong án phạt tù được triển khai theo Quyết định số 22/2023 của Thủ tướng Chính phủ, với nguồn vốn từ ngân sách Trung ương và bổ sung ngân sách TP.HCM.
Tương tự, chính sách cho vay mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng, cải tạo, sửa chữa nhà ở thực hiện theo Nghị định số 100/2024 của Chính phủ nhằm giúp các hộ và lực lượng vũ trang ổn định chỗ ở, đảm bảo an sinh xã hội.
Được biết, nguồn lực thực hiện được bố trí từ ngân sách TP qua Chi nhánh NHCSXH TP.HCM. Dự kiến giai đoạn 2026-2030, tổng nguồn vốn là 11.175 tỉ đồng. Mỗi năm sẽ được rà soát và cân đối theo nhu cầu thực tế.
Các cơ quan liên quan sẽ phối hợp triển khai, đảm bảo thủ tục đơn giản, người vay dễ tiếp cận, quy trình vay vốn, thu hồi và xử lý nợ được thực hiện chặt chẽ theo quy định của Thủ tướng và NHCSXH.
UBND TP dự kiến trình HĐND TP xem xét, thông qua Nghị quyết này tại kỳ họp cuối năm.
HẢI NHI