Ngay từ thời phong kiến, vùng đất Triệu Lộc đã ghi dấu trong lịch sử với nhiều tên tuổi nổi bật như Hoàng Khắc Thận - Tiến sĩ khoa thi năm 1529 ở Đại Lộc, hay các Hương cống Ngọ Doãn Toàn, Kiều Nguyên Thực của Tiến Lộc. Đặc biệt, mảnh đất Phú Điền thuộc xã Triệu Lộc xưa là nơi Bà Triệu - vị nữ anh hùng dân tộc của thế kỷ III - khởi nghĩa chống giặc Đông Ngô. Những địa danh như đền Bà Triệu, đình làng Phú Điền, lăng Bà Triệu và mộ ba vị tướng họ Lý chính là những chứng tích văn hóa - lịch sử quốc gia đặc biệt, khẳng định tầm vóc, khí phách và bản sắc của vùng đất Triệu Lộc hôm nay.
Di tích quốc gia đặc biệt Đền Bà Triệu
Trong suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, vùng đất này đã lập nên nhiều chiến công hiển hách. Nhân dân các xã Triệu Lộc, Đại Lộc, Châu Lộc, Tiến Lộc không chỉ là hậu phương vững chắc, mà còn là những chiến sĩ kiên cường nơi tiền tuyến, với những trận đánh nổi tiếng.
Toàn cảnh xã Triệu Lộc ngày nay
Với di sản văn hóa đặc sắc, lễ hội truyền thống như lễ hội đền Bà Triệu ở Phú Điền, lễ hội đền Hàn tại Châu Lộc hay chợ Sơn sầm uất ở Tiến Lộc là nơi gìn giữ nếp sống sinh hoạt dân gian lâu đời, tạo nên bản sắc độc đáo cho vùng quê Triệu Lộc hôm nay. Đây chính là nguồn lực văn hóa thúc đẩy phát triển du lịch văn hóa – tâm linh trong tương lai gần.
Phương Liên - Trần Tùng