Trump thừa nhận Mỹ kém Nga, mua 11 tàu phá băng Phần Lan

một giờ trướcBài gốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 27/11 nói Washington hiện chỉ có một tàu phá băng, trong khi Nga có 48. Ông cho biết Mỹ đang thu hẹp khoảng cách bằng kế hoạch cùng Phần Lan đóng 11 tàu, một thỏa thuận được cho là trị giá 6,1 tỷ đô la, với đợt giao hàng đầu tiên dự kiến từ năm 2028. Nhà Trắng kỳ vọng nhận tàu "rất sớm" và có kế hoạch đặt thêm 11 chiếc sau đó.

Tàu phá băng là loại tàu chuyên dụng được chế tạo để phá vỡ vùng nước đóng băng, cho phép tàu thuyền hoạt động ở những khu vực không thể tiếp cận như Bắc Cực.

Tổng quan

Trong phát biểu với các quân nhân, ông Donald Trump nói: "Các bạn biết đấy, chúng ta chỉ có một tàu phá băng trên toàn quốc, trong khi Nga có 48 chiếc". Theo ông, Mỹ sẽ phối hợp với Phần Lan và "một số nước khác" để đóng 11 tàu phá băng mới, nhấn mạnh Phần Lan sản xuất khoảng 90% tàu phá băng nên có chuyên môn rất cao. Ông không nêu rõ các nước khác tham gia.

Ông Trump lần đầu công bố kế hoạch Washington mua 11 tàu do Phần Lan chế tạo vào tháng 10/2025, trong cuộc gặp với Tổng thống Alexander Stubb. Thỏa thuận được cho là trị giá 6,1 tỷ đô la, mục tiêu tăng cường hiện diện của Mỹ tại Bắc Cực và "tái khẳng định vị thế thống trị hàng hải của Mỹ".

Ở chiều ngược lại, Nga dẫn đầu toàn cầu về năng lực phá băng, vận hành đội tàu lớn nhất thế giới. Hiện Nga có hơn 60 tàu phá băng và tàu có khả năng hoạt động trên băng, hỗ trợ phát triển nhanh Bắc Cực và duy trì vận tải biển dọc Tuyến đường Biển Bắc.

Phân tích kỹ thuật

Tàu phá băng là nền tảng thiết yếu cho hoạt động ở vùng biển băng giá: mở luồng qua lớp băng dày, hộ tống tàu hàng, bảo đảm tiếp tế và tìm kiếm cứu nạn. Về công nghệ, Nga là quốc gia duy nhất vận hành nhiều tàu phá băng hạng nặng chạy bằng năng lượng hạt nhân. Trong đó có các tàu thuộc Dự án 22220, được mô tả là loại lớn nhất thế giới, có khả năng phá vỡ lớp băng dày tới ba mét.

Khả năng phá băng dày giúp duy trì hoạt động ổn định hơn trong mùa đông và mở dài mùa vận tải. Với tuyến hàng hải Bắc Cực, điều này trực tiếp ảnh hưởng đến lưu thông thương mại, tiếp tế và triển khai lực lượng. Khoảng cách năng lực phá băng vì vậy là yếu tố cơ sở hạ tầng biển quan trọng trong cán cân hiện diện ở khu vực.

Nga cũng là quốc gia duy nhất có nhiều tàu phá băng hạng nặng chạy bằng năng lượng hạt nhân, bao gồm cả tàu thuộc Dự án 22220 – loại tàu lớn nhất thế giới, có khả năng phá vỡ lớp băng dày tới ba mét.

Kế hoạch hợp tác với Phần Lan

Theo ông Trump, Mỹ đang triển khai chương trình đồng đóng 11 tàu phá băng với Phần Lan. Ông nói Phần Lan có lợi thế lớn do sản xuất phần lớn tàu phá băng toàn cầu. Nhà Trắng kỳ vọng các tàu sẽ được giao "rất sớm" và có kế hoạch đặt thêm 11 tàu nữa sau đợt đầu.

Thỏa thuận mua sắm này được cho là trị giá 6,1 tỷ đô la, với đợt giao hàng đầu tiên dự kiến vào năm 2028. Mục tiêu là tăng cường hiện diện của Mỹ ở Bắc Cực, qua đó hỗ trợ tái khẳng định vị thế hàng hải, theo cách diễn đạt trong nguồn tin.

Tổng thống Trump lần đầu tiên công bố Washington sẽ mua 11 tàu phá băng do Phần Lan chế tạo vào tháng 10/2025, trong cuộc gặp với Tổng thống Alexander Stubb.

Thỏa thuận này được cho là có giá trị 6,1 tỷ đô la, với đợt giao hàng đầu tiên dự kiến vào năm 2028, và được coi là nhằm tăng cường sự hiện diện của Mỹ tại Bắc Cực, giúp "tái khẳng định vị thế thống trị hàng hải của Mỹ".

So sánh số liệu cơ bản

Lưu ý: Các con số "1" và "48" về tàu phá băng là theo phát biểu ngày 27/11 của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Thông tin giá trị 6,1 tỷ đô la và lịch giao từ 2028 được nêu là "được cho là" trong nguồn.

Tác động và hàm ý triển khai

Khoảng cách năng lực phá băng phản ánh sự khác biệt về hạ tầng bảo đảm hoạt động ở Bắc Cực. Với Nga, đội tàu đông đảo hỗ trợ duy trì vận tải dọc Tuyến đường Biển Bắc và phát triển khu vực. Với Mỹ, chương trình hợp tác đóng mới nhằm bổ sung năng lực nền tảng để hiện diện bền vững hơn ở vùng cực.

Hiện tại, Nga có hơn 60 tàu phá băng và tàu có khả năng hoạt động trên băng, hỗ trợ phát triển nhanh chóng Bắc Cực và duy trì vận tải biển dọc theo Tuyến đường Biển Bắc.

Về mặt học thuyết triển khai, tàu phá băng không phải vũ khí tấn công, nhưng là lực lượng hỗ trợ chiến lược bảo đảm tiếp cận, hậu cần và an toàn hàng hải. Tăng số lượng tàu loại này giúp mở rộng thời gian và phạm vi hoạt động, từ đó tạo nền tảng cho các hiện diện dân sự và quân sự ở vùng cực.