Theo Thứ trưởng Thường trực Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng chuyển đổi số đang trở thành một trong những trụ cột then chốt để nâng cao chất lượng giáo dục và hiệu quả quản lý nhà trường. AI mở ra “những cơ hội chưa từng có về đổi mới phương pháp dạy học, đánh giá và quản lý”, đồng thời phản ánh xu thế toàn cầu khi 60% giáo viên Hoa Kỳ đã sử dụng AI để chuẩn bị bài giảng, còn Hàn Quốc cũng triển khai AI trong cá nhân hóa học tập từ năm 2023.
Sự kiện được đánh giá là một bước triển khai quan trọng trong thực hiện Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc đưa công nghệ vào đổi mới hoạt động dạy học.
Chương trình có sự hiện diện của Thứ trưởng Thường trực Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng, lãnh đạo các Cục, Vụ, đơn vị thuộc Bộ cùng đại diện các Sở GD&ĐT. Bên cạnh hình thức trực tiếp, hàng trăm nghìn giáo viên và sinh viên sư phạm trên cả nước cũng theo dõi trực tuyến từ các điểm cầu địa phương.
Không chỉ là lễ giới thiệu một công cụ AI mới, sự kiện còn một lần nữa khẳng định thông điệp quan trọng: giáo viên luôn là trung tâm của mọi nỗ lực đổi mới giáo dục, và chính đội ngũ thầy cô sẽ quyết định mức độ thành công của việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong nhà trường.
Ứng dụng AI phải phục vụ người thầy
Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Thường trực Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh ý nghĩa chiến lược của việc ứng dụng AI trong giáo dục, coi đây là giải pháp cụ thể nhằm hiện thực hóa Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Theo Thứ trưởng, chuyển đổi số đang trở thành một trong những trụ cột then chốt để nâng cao chất lượng giáo dục và hiệu quả quản lý nhà trường. AI mở ra “những cơ hội chưa từng có về đổi mới phương pháp dạy học, đánh giá và quản lý”, đồng thời phản ánh xu thế toàn cầu khi 60% giáo viên Hoa Kỳ đã sử dụng AI để chuẩn bị bài giảng, còn Hàn Quốc cũng triển khai AI trong cá nhân hóa học tập từ năm 2023.
“Kết quả cho thấy 25 tính năng của Khanmigo phù hợp với chương trình GDPT 2018, đồng thời hỗ trợ hiệu quả cho quản trị lớp học và trường học theo định hướng chuyển đổi số. Khanmigo được tích hợp trực tiếp trong hệ thống quản lý học tập (LCMS), bảo đảm tính sư phạm, an toàn dữ liệu và phù hợp với bối cảnh giáo dục của Việt Nam.”
Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng thẳng thắn chỉ ra những thách thức mà Việt Nam đang phải đối mặt: quy mô hệ thống giáo dục lớn với khoảng 26 triệu học sinh và 1,6 triệu giáo viên; sự khác biệt rõ rệt giữa các vùng miền; cũng như mức độ chênh lệch về năng lực công nghệ giữa các nhóm giáo viên. Vì vậy, Bộ GD&ĐT xác định nhiều ưu tiên trọng tâm, bao gồm xây dựng hướng dẫn sử dụng AI an toàn và có trách nhiệm; tổ chức bồi dưỡng năng lực số cho giáo viên và cán bộ quản lý; và phát triển hệ sinh thái tài nguyên số kết nối với các nền tảng AI uy tín, phục vụ dạy học cá nhân hóa. “Điều quan trọng nhất là phải đào tạo và bồi dưỡng trước hết cho đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Cán bộ quản lý phải thấu hiểu thì mới ủng hộ, mới trở thành nhiệm vụ trọng tâm,” Thứ trưởng nhấn mạnh.
Ông đồng thời khẳng định mục tiêu cuối cùng của chuyển đổi số và AI trong giáo dục vẫn là phục vụ con người: “Công nghệ chỉ thực sự ý nghĩa khi góp phần nâng cao năng lực người thầy và giúp học sinh phát triển toàn diện.”
Trong phần chia sẻ tại sự kiện, bà Lê Thị Hải Thanh – Giám đốc Chương trình Khan Academy Vietnam (KAV) thuộc The Vietnam Foundation – cho biết quá trình Việt hóa Khanmigo là sự kết hợp giữa chuyên môn sư phạm, công nghệ và sự tham gia của đội ngũ giáo viên.
Theo bà Thanh, đây không chỉ là hoạt động chuyển ngữ đơn thuần, mà còn là quá trình điều chỉnh toàn diện nhằm bảo đảm công cụ phù hợp với văn hóa, chương trình, chuẩn đầu ra và thực tiễn lớp học tại Việt Nam. Mục tiêu của KAV là đồng hành với nhà giáo trong chuyển đổi số, thúc đẩy việc ứng dụng AI một cách hiệu quả, an toàn và có trách nhiệm.
Những nỗ lực này nhận được sự ghi nhận từ lãnh đạo Bộ. Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng bày tỏ sự trân trọng đối với tinh thần làm việc của đội ngũ phát triển. Lời cam kết Việt hóa Khanmigo đã trở thành hiện thực nhanh hơn dự kiến, mở ra cơ hội để giáo viên và học sinh Việt Nam trực tiếp thụ hưởng.
Cùng quan điểm với lãnh đạo Bộ, Tiến sĩ Vũ Minh Đức – Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục – cho biết Cục đã phối hợp chặt chẽ với KAV và nhiều địa phương để thử nghiệm công cụ. Kết quả cho thấy 25 tính năng của Khanmigo đáp ứng chương trình GDPT 2018, đồng thời hỗ trợ thiết thực cho quản trị lớp học và nhà trường theo định hướng chuyển đổi số. Khanmigo được tích hợp trực tiếp vào hệ thống quản lý học tập (LCMS), đáp ứng các yêu cầu về tính sư phạm, bảo mật dữ liệu và phù hợp với bối cảnh giáo dục Việt Nam. Những kết quả kiểm thử này tạo nền tảng quan trọng để Khanmigo bước từ khung chính sách vào thực tiễn sư phạm.
Đội ngũ chuyên gia và thầy cô chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình ứng dụng AI vào giảng dạy.
Khanmigo hiện thực hóa Nghị quyết 71 ngay trong lớp học
Qua trải nghiệm của giáo viên tham gia thử nghiệm, có thể thấy định hướng của Nghị quyết 71 đang được cụ thể hóa rõ rệt trong từng hoạt động giảng dạy. Từ thực tiễn lớp học, công nghệ đã cho thấy tác động rõ ràng đối với công việc hằng ngày của thầy cô.
Thầy Đào Chí Mạnh – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Hội Hợp B (Phú Thọ) – khẳng định AI đã giúp nhà trường tạo ra “năng suất lao động sư phạm”. Các tính năng hỗ trợ chọn lọc đề thi nhanh chóng, chấm điểm khách quan đã giúp giáo viên giảm bớt “cơn ác mộng kiểm tra định kỳ”.
Cô Chu Hải Yến – giáo viên Trường THCS Ngoại ngữ (Hà Nội) – chia sẻ AI đã giúp cô thoát khỏi “vòng lặp vô hạn” của những công việc mang tính lặp lại. Khanmigo hỗ trợ gợi ý ý tưởng tổ chức dạy học sáng tạo, tìm kiếm tài liệu chất lượng và đặc biệt hiệu quả trong dạy học phân hóa – một nhiệm vụ phức tạp của chương trình giáo dục phổ thông mới.
Với sự chỉ đạo của Bộ GD&ĐT và sự phối hợp của Cục Nhà giáo, Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán, Hội Khuyến học Việt Nam cùng các tổ chức như The Vietnam Foundation, Khanmigo được kỳ vọng sẽ đưa tinh thần của Nghị quyết 71 vào từng bài giảng.
Khi các khâu hành chính tốn thời gian được tối ưu, giáo viên có điều kiện tập trung làm người “thiết kế trải nghiệm học tập” và “định hướng tư duy” thay vì chỉ truyền đạt nội dung. Việc ứng dụng AI như Khanmigo không làm lu mờ vị trí của giáo viên, mà góp phần nâng tầm vai trò người thầy trong lớp học hiện đại. Cô Hải Yến cho biết cô thường yêu cầu học sinh phản biện lại câu trả lời của AI để rèn luyện tư duy phản biện và sáng tạo – hai năng lực quan trọng trong kỷ nguyên công nghệ.
Không chỉ hỗ trợ thiết kế bài giảng, Khanmigo được xem là công cụ hữu ích trong lộ trình đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai. Thầy Đào Chí Mạnh đánh giá cao tính năng kết nối tài liệu Toán tiếng Việt – tiếng Anh của Khanmigo, cho phép học sinh vùng khó tiếp cận nguồn tài liệu tương đương học sinh thành thị, góp phần thu hẹp khoảng cách vùng miền.
Dù vậy, để việc ứng dụng AI đạt hiệu quả, Thứ trưởng Thưởng nhấn mạnh yêu cầu phải bồi dưỡng năng lực số cho giáo viên và cán bộ quản lý. “Cán bộ quản lý không cập nhật, không có kiến thức thì đâu đó cũng sẽ là một trở ngại”, ông nêu rõ.
Với sự chỉ đạo của Bộ GD&ĐT và sự phối hợp của Cục Nhà giáo, Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán, Hội Khuyến học Việt Nam cùng các tổ chức như The Vietnam Foundation, Khanmigo được kỳ vọng sẽ đưa tinh thần của Nghị quyết 71 vào từng bài giảng. Từ tối ưu hóa hoạt động hành chính đến cá nhân hóa học tập, từ hỗ trợ phát triển tư duy phản biện đến thúc đẩy hội nhập song ngữ, sự ra mắt Khanmigo đánh dấu bước chuyển quan trọng của giáo dục Việt Nam: từ chủ trương đến hành động, từ tầm nhìn chiến lược đến lợi ích cụ thể cho giáo viên và học sinh.
KAV