Từ tăng 2.600% đến giảm 86%, giao dịch nóng nhất thế giới tiền mã hóa sụp đổ

một ngày trướcBài gốc

Một số công ty đại chúng tưởng rằng đã tìm ra “cỗ máy kiếm tiền vô tận”: Dùng tiền mặt của doanh nghiệp để mua Bitcoin hoặc các token số khác, và ngay lập tức giá cổ phiếu tăng mạnh, thậm chí còn vượt giá trị những token mà họ vừa mua.

Chiến lược này được thực hiện đầu tiên bởi Michael Saylor, tỷ phú người Mỹ sinh năm 1965 đã biến Strategy thành công ty nắm giữ Bitcoin được niêm yết. Nửa đầu năm 2025, hơn 100 công ty đã làm theo Michael Saylor và chiến lược ấy lúc đầu tỏ ra khá hiệu quả.

Những công ty này được gọi chung là kho dự trữ tài sản số (DAT), trở thành một trong những xu hướng nóng nhất trên thị trường, khi giá cổ phiếu bùng nổ và nhiều nhà đầu tư nổi tiếng, từ tỷ phú Peter Thiel đến gia đình Tổng thống Donald Trump, đua nhau tham gia.

Một cái tên nổi bật là công ty SharpLink Gaming, với cổ phiếu có lúc tăng hơn 2.600% đầu năm 2025 chỉ trong vài ngày sau khi tuyên bố sẽ bỏ lĩnh vực game trước đây, bán cổ phiếu và mua thật nhiều token Ethereum. Một đồng sáng lập nền tảng blockchain mã nguồn mở Ethereum hiện làm chủ tịch SharpLink Gaming.

Song ngay từ đầu đã khó có lời giải thích hợp lý cho việc: “Tại sao token lại phải tăng giá chỉ vì được nắm giữ bởi công ty niêm yết?”. Và rồi mọi thứ bắt đầu rệu rã, ban đầu cổ phiếu giảm chậm, sau đó nhanh hơn rất nhiều.

Với SharpLink Gaming, giá cổ phiếu hiện giảm 86% so với mức đỉnh, khiến giá trị toàn công ty thậm chí thấp hơn lượng token mà họ đang nắm. Hiện cổ phiếu SharpLink Gaming chỉ được giao dịch ở mức khoảng 0,9 lần giá trị Ether mà họ sở hữu. Dù vậy, SharpLink Gaming vẫn chưa chưa chịu cảnh thê thảm như Greenlane Holdings, với cổ phiếu lao dốc hơn 99% trong năm nay, dù vẫn đang nắm giữ khoảng 48 triệu USD token BERA của blockchain Berachain.

“Nhà đầu tư nhìn vào và nhận ra rằng những tài sản này gần như không tạo ra lợi nhuận gì, chỉ nằm đó như một đống tiền, nên họ mới rút lui”, Fedor Shabalin, nhà phân tích của ngân hàng đầu tư B. Riley Securities, bình luận.

Cổ phiếu SharpLink Gaming từng tăng 2.600% nhưng nay lại giảm 86% - Ảnh: Internet

Trong nhóm các công ty Mỹ và Canada đi theo mô hình DAT, giá cổ phiếu trung bình đã giảm 43% năm nay, theo dữ liệu do hãng tin Bloomberg tổng hợp. Trong khi đó, giá Bitcoin chỉ giảm khoảng 6% từ đầu năm. Một số công ty vẫn may mắn được định giá cao hơn lượng token mà họ nắm, nhưng đa số là thua lỗ, với khoảng 70% khả năng kết thúc 2025 thấp hơn mức đầu năm.

Những cái tên hoạt động kém nhất là các công ty niêm yết không mua Bitcoin mà chuyển sang các token nhỏ hơn, biến động mạnh hơn.

Hai con trai của ông Trump đã đứng sau Alt5 Sigma, công ty niêm yết đặt mục tiêu mua hơn 1 tỉ USD WLFI. Đây là token được phát hành bởi World Liberty Financial - công ty khác mà gia đình ông Trump đồng sáng lập. Thế nhưng, cổ phiếu Alt5 Sigma đã giảm khoảng 86% so với mức đỉnh điểm vào tháng 6. Một nguyên nhân khiến các cổ phiếu này biến động mạnh là vì các công ty đã vay quá nhiều tiền để mua tiền mã hóa.

“Bán một phần Bitcoin để thanh toán các hóa đơn”

Strategy đã phát hành hàng loạt trái phiếu chuyển đổi và cổ phiếu ưu đãi để tài trợ cho việc mua Bitcoin, với giá trị tổng số Bitcoin mà công ty nắm giữ từng có lúc vượt 70 tỉ USD. Nhóm các DAT đã huy động hơn 45 tỉ USD trong năm nay để mua token, theo Fedor Shabalin.

Giờ đây, Strategy cùng các công ty khác đang phải phải thanh toán lãi suất và cổ tức cho khoản nợ đó. Đó là vấn đề lớn vì phần lớn số tiền mã hóa mà họ nắm giữ không tạo ra bất kỳ dòng tiền nào.

“Nếu bạn sở hữu Strategy, tức là bạn vừa chịu rủi ro Bitcoin, vừa chịu rủi ro tài chính doanh nghiệp”, Michael Lebowitz, nhà quản lý danh mục đầu tư tại RIA Advisors (hãng chuyên về quản lý danh mục đầu tư), nhận xét.

Gần đây, Strategy cố gắng huy động thêm vốn để duy trì vòng quay, chuyển sang châu Âu vào tháng 11 để bán cổ phiếu ưu đãi vĩnh viễn với giá chiết khấu, sau khi nỗ lực bán cổ phiếu ưu đãi tại Mỹ không đạt kỳ vọng. Thế nhưng, các cổ phiếu ưu đãi mệnh giá euro này cũng đã giảm dưới giá chào bán.

Với các DAT nhỏ hơn, vốn không có tiếng tăm, việc huy động vốn càng khó khăn hơn khi giá tiền mã hóa giảm và sự hứng thú của nhà đầu tư mất dần.

Với Strategy, bước tiếp theo gần như rõ ràng: Bán một phần Bitcoin để thanh toán các hóa đơn. Phong Le, Giám đốc điều hành Strategy, nói công ty có thể làm vậy. “Chúng tôi có thể bán Bitcoin và sẽ bán nếu cần chi trả cổ tức”, Phong Le (kỹ sư gốc Việt) tiết lộ trong một podcast.

Ông nói sẽ cân nhắc điều này khi vốn hóa thị trường Strategy giảm xuống dưới mức giá trị tổng số Bitcoin mà Strategy nắm giữ.

Những phát biểu này đã gây chấn động ngành DAT vì Michael Saylor (Chủ tịch điều hành Strategy) từng nhiều lần nhấn mạnh ông sẽ không bao giờ bán Bitcoin, thậm chí sẽ mua thêm khi giá giảm.

“Cứ bán một quả thận nếu bạn phải làm vậy, nhưng hãy giữ lại Bitcoin”, Michael Saylor đùa trên mạng xã hội X hồi tháng 2. Lo ngại lớn nhất hiện nay là các DAT sẽ buộc phải bán tiền mã hóa, kéo giá token giảm và gây ra vòng xoáy đi xuống.

“Nếu xuất hiện một dòng tin kiểu như ‘Strategy bán Bitcoin’, dù chỉ 3 đồng, sau khi Michael Saylor luôn khẳng định rằng sẽ không bao giờ bán dù chỉ một đồng, người ta sẽ bắt đầu nghi ngờ toàn bộ cuộc chơi Bitcoin này”, Michael Lebowitz nhận xét.

Michael Saylor là người ủng hộ Bitcoin mạnh mẽ nhất trong giới doanh nghiệp Mỹ - Ảnh: Getty Images

Strategy, công ty niêm yết nắm giữ nhiều Bitcoin nhất (650.000 Bitcoin), đã lập quỹ dự phòng 1,4 tỉ USD để chi trả cổ tức trong ngắn hạn. Cổ phiếu Strategy vẫn tăng hơn 1.200% kể từ khi bắt đầu mua Bitcoin tháng 8.2020, nhưng đang hướng đến mức giảm 38% trong năm nay. Sự sụp đổ của DAT có thể lan sang thị trường rộng hơn nếu các nhà giao dịch sử dụng tiền vay. Điều này có thể buộc họ phải bán để trang trải cho các cuộc gọi ký quỹ. Đến lúc này, tình trạng đó gần như chặn đứng làn sóng công ty mới áp dụng chiến lược DAT và lượng vốn lớn từng đổ vào họ.

Cuộc gọi ký quỹ là yêu cầu của bên cho vay hoặc sàn giao dịch đòi bạn bổ sung thêm tiền hoặc tài sản đảm bảo khi khoản đầu tư ký quỹ của bạn bị lỗ quá mức cho phép.

Tuy vậy, có dấu hiệu một số DAT lớn hơn đang tìm cách mua lại DAT nhỏ hơn có vốn hóa thị trường thấp hơn lượng token mà họ sở hữu.

Strive, do cựu ứng cử viên Tổng thống Mỹ Vivek Ramaswamy đồng sáng lập, đã đồng ý mua Semler Scientific trong thương vụ trao đổi cổ phiếu vào tháng 9, hợp nhất hai công ty niêm yết nắm giữ Bitcoin. Semler Scientific là một trong những DAT đầu tiên, với cổ phiếu đã giảm 65% trong năm nay.

Ross Carmel, đối tác tại hãng luật Sichenzia Ross Ference Carmel, dự đoán rằng các thương vụ sáp nhập và mua lại sẽ tăng lên với DAT đầu năm 2026, tập trung vào việc giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư.

“Ngành này nhiều khả năng sẽ chứng kiến thêm các giao dịch chứng khoán có cấu trúc, để giúp nhà đầu tư giảm rủi ro xuống mức thấp nhất”, ông nhận định.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/tu-tang-2-600-den-giam-86-giao-dich-nong-nhat-the-gioi-tien-ma-hoa-sup-do-242039.html