Một quan chức cấp cao của Ukraine xác nhận với tờ Business Insider rằng, các UAV tầm xa này đang gây áp lực ngày càng lớn lên hoạt động hậu cần của Kiev.
Nga đã đưa máy bay không người lái sợi quang tầm xa vào chiến trường. (Nguồn: Getty Images)
Theo Phó Thủ tướng thứ nhất kiêm Bộ trưởng Chuyển đổi số Ukraine Mykhailo Fedorov, Nga hiện dùng UAV FPV dẫn tín hiệu qua cáp quang với tầm hoạt động lên tới 50 km. Đây là lần đầu tiên Kiev chính thức thừa nhận loại UAV "miễn nhiễu" này đã xuất hiện trên chiến trường. Mức 50 km vượt xa giới hạn truyền thống của UAV sợi quang, vốn chỉ đạt khoảng 10 đến 25 km, cho thấy Moscow đã tiến thêm một bước lớn về công nghệ.
Ông Fedorov cho biết sự xuất hiện của chúng "thực sự tác động đến hậu cần" và buộc Ukraine phải khẩn trương phát triển biện pháp ngăn chặn. Trước đây, UAV FPV chỉ phụ thuộc vào liên kết radio, dễ dàng bị vô hiệu hóa bởi hệ thống gây nhiễu mạnh. Tuy nhiên, UAV điều khiển qua cáp quang mang theo một cuộn dây mảnh dài hàng chục km, kéo theo sau trong khi bay để duy trì kết nối.
Cách truyền tín hiệu này không thể bị gây nhiễu, khiến chúng ổn định và nguy hiểm hơn nhiều trên chiến trường vốn đang bị bao phủ bởi các biện pháp tác chiến điện tử dày đặc.
Điều đó cũng có nghĩa là hệ thống phòng thủ của Ukraine gần như không có cách nào vô hiệu hóa chúng từ xa; lựa chọn khả thi nhất là bắn hạ bằng vũ khí bộ binh. Việc phát hiện và tiêu diệt những UAV cỡ nhỏ, lao tới với tốc độ cao đòi hỏi phản xạ rất nhanh, kỹ năng chính xác và không ít may mắn. Điều này khiến chúng trở thành mối đe dọa thực sự đối với các tuyến đường tiếp tế, buộc binh sĩ Ukraine ở một số khu vực phải phủ lưới lên xe quân sự để giảm nguy cơ bị tấn công từ trên cao.
Máy bay không người lái sử dụng cáp quang được kết nối với người điều khiển bằng các cuộn cáp dài và mỏng. (Nguồn: Getty Images)
Mặc dù nguy hiểm, UAV sử dụng cáp quang cũng có những hạn chế dễ thấy. Cuộn dây quang học lớn và nặng khiến thiết bị bay trở nên cồng kềnh, dễ bị ảnh hưởng bởi gió, khó vượt qua địa hình nhiều chướng ngại vật và nói chung là kém linh hoạt hơn so với UAV FPV thông thường.
Ngoài ra, trọng lượng của cuộn dây buộc nhà sản xuất phải giảm kích cỡ đầu đạn hoặc thiết kế khung máy bay lớn hơn, điều đều làm giảm hiệu quả chiến đấu. Ông Fedorov cho biết, chỉ mới nghe về các UAV Nga đạt tầm 50 km vài tuần trước, với các báo cáo ban đầu chủ yếu đến từ khu vực Donetsk – nơi đang diễn ra các cuộc giao tranh khốc liệt nhất. Theo ông, việc vận hành loại UAV này "không hề dễ dàng", nhưng Nga vẫn đang triển khai, kể cả gần Pokrovsk.
Dù còn nhiều thách thức, các chuyên gia UAV cho rằng việc UAV sợi quang đạt tầm trên 40 km là hoàn toàn khả thi. Điều đó cho thấy cuộc chiến ở Ukraine tiếp tục đóng vai trò như một "phòng thí nghiệm chiến trường" nơi công nghệ UAV phát triển với tốc độ chưa từng có, khi cả hai bên đều cố gắng tìm ra lợi thế mới để vượt lên đối phương.
Xuân Minh