Về chủ trương triển khai một bộ sách giáo khoa thống nhất:Nghiên cứu giải pháp thực sự khả thi

5 giờ trướcBài gốc

Một tiết học của học sinh Trường Trung học phổ thông Tự Lập (xã Tiến Thắng). Ảnh: Quang Thái

Lựa chọn nào đáp ứng tiến độ và chất lượng?

Nghị quyết số 71-NQ/TƯ của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo hướng tới một bộ sách giáo khoa thống nhất, là cơ sở để nâng cao chất lượng dạy và học, đồng thời tạo sự đồng bộ trong toàn hệ thống giáo dục. Ngành Giáo dục đang khẩn trương triển khai các công việc cần thiết. Chặng đường từ nay tới trước thời điểm khai giảng năm học 2026-2027 đặt ngành Giáo dục trước bài toán khó: Làm sao để ban hành được một bộ sách giáo khoa cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 12 vừa kịp tiến độ triển khai, vừa bảo đảm chất lượng giáo dục và hạn chế tối đa xáo trộn gây ảnh hưởng đến học sinh và gia đình học sinh. Ba phương án đang được tập trung bàn thảo, gồm: Biên soạn một bộ sách giáo khoa mới; chọn một bộ hiện có trong số các bộ sách giáo khoa đang được sử dụng tại các nhà trường; ghép các sách của các bộ sách giáo khoa đang được sử dụng thành một bộ sách mới.

Trong đó, phương án biên soạn một bộ sách giáo khoa mới hoàn toàn có ưu điểm là tạo ra một bộ sách đồng bộ, chuẩn hóa, đáp ứng triết lý giáo dục mới.

Tuy nhiên, theo đánh giá từ các chuyên gia, nhà quản lý và giáo viên, phương án này khó khả thi do thời gian không còn nhiều. Một hiệu trưởng trường học ở Hà Nội cho rằng, nếu viết bộ sách mới từ đầu thì cần tập huấn cho toàn bộ đội ngũ giáo viên, rất tốn kém và áp lực. Việc biên soạn bộ sách giáo khoa mới đòi hỏi nhiều vòng thẩm định, dạy thử nghiệm và tập huấn, khiến phương án này khó triển khai từ năm học 2026-2027.

Phương án thứ hai là chọn một trong các bộ sách giáo khoa hiện có để làm bộ sách giáo khoa dùng chung. Theo các chuyên gia, nhà giáo, đây là lựa chọn khả thi xét về tiến độ, với ưu điểm là tận dụng tài liệu đã được thẩm định, sử dụng rộng rãi, giảm xáo trộn trong dạy học, đồng thời tiết kiệm chi phí cho công tác tập huấn giáo viên, in ấn và mua sắm thiết bị.

Vấn đề đặt ra là lựa chọn bộ sách giáo khoa nào cần có tiêu chí khoa học, minh bạch và ưu thế nổi trội. Các bộ sách giáo khoa đang được sử dụng hiện nay, trước khi được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt, đều đã được thử nghiệm ở nhiều trường và có ưu thế riêng. Nếu không có quy trình lựa chọn rõ ràng, dư luận, giáo viên và phụ huynh học sinh có thể đặt câu hỏi về tính công bằng, khách quan.

Phương án thứ ba là ghép một số sách giáo khoa từ các sách giáo khoa hiện hành thành bộ sách giáo khoa chung. Ưu điểm của phương án này là tận dụng sách giáo khoa tốt nhất hiện nay, giảm lãng phí và vẫn duy trì tính đa dạng trong phương pháp dạy học.

Ghi nhận ý kiến từ cơ sở

Giáo viên Trường Trung học cơ sở Thành Công (phường Giảng Võ) hướng dẫn học sinh ôn tập. Ảnh: Lê Nguyễn

Việc triển khai một bộ sách giáo khoa thống nhất để áp dụng từ năm học 2026-2027 không chỉ là vấn đề quan trọng được bàn thảo tại kỳ họp thứ mười, Quốc hội khóa XV, mà còn thu hút sự quan tâm đặc biệt của toàn xã hội. Ghi nhận từ thực tế cho thấy, các chuyên gia, nhà quản lý giáo dục, giáo viên và cả phụ huynh học sinh đều bày tỏ nhận định về những ưu, nhược điểm riêng của từng phương án và mong muốn góp sức cùng ngành Giáo dục tìm được phương án khả thi, phù hợp và chất lượng.

Một giáo viên của một trường trung học phổ thông thuộc phường Thượng Cát nhận định, nếu viết bộ sách giáo khoa mới hoàn toàn, giáo viên sẽ mất khá nhiều thời gian để tiếp cận, nghiên cứu, nhưng đồng thời có thể được tiếp cận phương pháp tiên tiến hơn. Trong trường hợp chọn bộ sách giáo khoa hiện có, việc giảng dạy sẽ ổn định hơn, nhưng cần cân nhắc cách truyền tải nội dung để phù hợp với chương trình tổng thể. Còn ghép sách giáo khoa từ nhiều bộ, dù linh hoạt, nhưng đòi hỏi nhiều thời gian rà soát để tránh thiếu hụt hoặc trùng lặp kiến thức.

Còn bà Phạm Thị Thu Thảo, phụ huynh học sinh Trường Tiểu học Lý Thường Kiệt (phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám) chia sẻ: “Chúng tôi rất mừng và đồng tình với chủ trương học sinh cả nước sẽ được học cùng một bộ sách giáo khoa. Như vậy sẽ không còn cảnh mỗi trường học một bộ sách; những khó khăn khi học sinh chuyển trường cũng sẽ được giải tỏa. Tuy nhiên, điều tôi lo lắng lúc này là nếu có một bộ sách giáo khoa mới sẽ phải thêm chi phí mua và liệu rằng đó đã là bộ sách ổn định hay học sinh sẽ phải liên tục làm quen với nhiều bộ sách giáo khoa mới?”.

Theo các chuyên gia, triển khai một bộ sách giáo khoa thống nhất là chủ trương lớn của Nghị quyết số 71-NQ/TƯ, nhưng không đồng nghĩa với tái lập độc quyền. Dù lựa chọn phương án nào cũng cần minh bạch tiêu chí, bảo đảm hệ thống dạy học liền mạch và bảo vệ nguồn lực xã hội đã đầu tư vào các bộ sách giáo khoa hiện hành. Thực tế ghi nhận cho thấy, điều quan trọng không phải là phương án nào tốt nhất, mà là phương án nào khả thi, cân bằng giữa tiến độ, chất lượng và ổn định cho học sinh một cách lâu dài.

Thống Nhất

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/ve-chu-truong-trien-khai-mot-bo-sach-giao-khoa-thong-nhat-nghien-cuu-giai-phap-thuc-su-kha-thi-725089.html