Vì sao Ukraine chọn thời điểm này tấn công tàu 'hạm đội bóng tối' Nga?

2 giờ trướcBài gốc

Tối 28-11, hai tàu chở dầu được cho là thuộc “hạm đội bóng tối” của Nga bị cháy trên Biển Đen, ngoài khơi Thổ Nhĩ Kỳ. Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) hôm 29-11 xác nhận trách nhiệm, cho biết xuồng không người lái (USV) “Sea Baby” đã được sử dụng trong đòn đánh này, theo tờ Kyiv Post.

Vụ tấn công được chú ý không chỉ bởi sự xuất hiện trở lại của USV Sea Baby – trang bị mới được Ukraine cải tiến, mà còn vì thời điểm diễn ra ngay trước các cuộc đàm phán do Mỹ dẫn dắt về một kế hoạch hòa bình mới cho Ukraine.

USV Sea Baby mạnh cỡ nào?

SBU đã giới thiệu 2 phiên bản khác nhau của USV Sea Baby: nguyên bản đầu tiên được biết tới từ năm 2023 và phiên bản cải tiến được công bố hồi tháng 10-2025.

Tàu Kairos (treo cờ Gambia) bốc cháy trên Biển Đen, ngoài khơi Thổ Nhĩ Kỳ tối 28-11. Ảnh: HABER TURK

USV Sea Baby lần đầu tiên được biết tới rộng rãi sau vụ tấn công hồi tháng 7-2023 của SBU nhắm vào cầu Kerch (còn được gọi là cầu Crimea) nối vùng Krasnodar của Nga với bán đảo Crimea – tuyến hậu cần huyết mạch của Moscow trong “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine. Nga tuyên bố cây cầu không bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhưng giao thông đã bị gián đoạn trong khoảng 6 giờ.

Mỗi USV Sea Baby có khả năng mang 850 kg thuốc nổ, hoạt động trên mặt nước với tốc độ tối đa 90 km/giờ trong quãng đường lên tới 1.000 km. Năm 2024, SBU bắt đầu thử nghiệm khả năng gắn giá súng máy cơ bản lên loại USV này.

Phiên bản cải tiến mang tên “Sea Baby tác chiến nâng cao” với năng lực công nghệ cao, khả năng tự động hóa và hỏa lực mạnh mẽ được trình làng hôm 22-10-2025. Không có tuyên bố nào nêu rõ phiên bản Sea Baby nào đã được sử dụng, song nhiều khả năng đây là lần đầu tiên loại USV cải tiến này được triển khai thực chiến.

Một tướng cấp cao của SBU có mật danh Hunter hồi tháng 10 chia sẻ với đài RBC-Ukraine rằng Sea Baby cải tiến có thể triển khai từ khoảng cách xa mà lực lượng điều khiển không cần xâm nhập vào vùng tấn công của đối phương.

USV Sea Baby được trang bị thêm dàn phóng rocket 122 mm Grad gồm 10 ống phóng, một súng máy 12,7 mm và một trạm vũ khí điều khiển từ xa. USV mới có tầm hoạt động tới 1.500 km với trọng tải tăng lên tới 2.000 kg, cho phép chúng có thể mang vũ khí hạng nặng hơn hoặc đầu đạn lớn hơn.

USV Sea Baby cải tiến còn được tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), trong đó có hệ thống nhận diện địch-ta, để tránh sai lầm và theo dõi mục tiêu tự động với độ chính xác cao, giảm thiểu nguy cơ gây thiệt hại cho dân thường. AI còn giúp Sea Baby hoạt động theo đội hình, chống lại các phương tiện không người lái của Nga.

Các cải tiến này đã biến Sea Baby từ chỗ chỉ là nền tảng tấn công tự sát đơn thuần thành một hệ thống đa năng có khả năng tiêu diệt cả mục tiêu trên biển và trên bộ, đồng thời cung cấp khả năng tự vệ - trang tin Naval News nhận định.

Vụ tấn công với kỳ vọng thay đổi cán cân kinh tế Nga-Ukraine?

Nhà phân tích chính trị, cựu Nghị sĩ Ukraine Alexandr Chernenko hôm 1-12 cho rằng vụ tấn công tàu chở dầu ở Biển Đen là một phần trong nỗ lực đặc biệt của Ukraine nhằm “làm thay đổi đáng kể cả cán cân sức mạnh kinh tế” giữa Moscow và Kiev, theo RBC-Ukraine.

Phái đoàn Mỹ (trái) và Ukraine đàm phán về kế hoạch hòa bình tại bang Florida ngày 30-11. Ảnh: AFP

Ông Chernenko nhận định rằng các USV Ukraine “đã trở thành một yếu tố then chốt trong toàn bộ cuộc chiến: phá hủy cầu Crimea, thay đổi cán cân sức mạnh ở Biển Đen, cho phép [Ukraine] khôi phục hành lang hàng hải của riêng mình, và giờ là tấn công vào ‘hạm đội bóng tối’ của Nga”.

Ông Chernenko cho rằng việc SBU tấn công tàu thuộc “hạm đội bóng tối” của Nga ngay trước các cuộc thảo luận do Mỹ dẫn dắt về kế hoạch hòa bình cho Ukraine không phải là ngẫu nhiên.

Chỉ 2 ngày sau vụ tấn công, Thư ký Hội đồng quốc phòng và an ninh quốc gia Ukraine - ông Rustem Umerov hôm 30-11 đã hội đàm với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tại Florida (Mỹ).

Trong khi đó, Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff đã bay tới Moscow (Nga) và dự kiến gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin trong chiều 2-12. Còn Tổng thống Ukraine đang công du châu Âu nhằm huy động sự ủng hộ cho lập trường của Kiev trong các vấn đề lãnh thổ và đảm bảo an ninh trong tương lai.

Ông Chernenko cho rằng vụ tấn công có thể đẩy Nga vào thế bất lợi hơn vì đó là lời cảnh báo hoạt động của các tàu “hạm đội bóng tối” buôn dầu Nga sẽ chịu rủi ro cao hơn. Hệ quả là lợi nhuận Moscow thu được từ dầu mỏ – khoản tiền mà Kiev và phương Tây cho là nguồn thu chính để Nga tiếp tục cuộc chiến với Ukraine – có thể suy giảm.

Ông Chernenko còn lưu ý rằng SBU đã chọn thời điểm tấn công khi cả 2 tàu đều có khoang dầu trống, chưa tiếp nhận dầu từ Nga, giúp vụ tấn công không để lại hậu quả môi trường nghiêm trọng.

HOÀN ĐỨC

Nguồn PLO : https://plo.vn/vi-sao-ukraine-chon-thoi-diem-nay-tan-cong-tau-ham-doi-bong-toi-nga-post884547.html