Nền công nghiệp Việt bước vào giai đoạn mới
Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng trưởng công nghiệp mang tính bản lề khi các yếu tố về vốn, công nghệ và hạ tầng cùng hội tụ. Sự chuyển dịch của các dòng đầu tư quốc tế kết hợp với nỗ lực cải thiện nội lực đã tạo nền tảng cho một chu kỳ phát triển mới. Bối cảnh này giúp doanh nghiệp mở rộng cơ hội và nâng cao tiêu chuẩn vận hành.
XANH HÓA TRỞ THÀNH YÊU CẦU BẮT BUỘC
Nhận định từ ông John Michael Campbell, Giám đốc Bộ phận Dịch vụ Bất động sản Công nghiệp Savills Việt Nam, cho thấy nền tảng công nghiệp Việt Nam đang mạnh lên đáng kể khi bước sang năm 2026.
Trong 9 tháng đầu năm 2025, FDI giải ngân đạt 18,8 tỷ USD, tăng 8,5% so với cùng kỳ. Riêng lĩnh vực sản xuất - chế biến chiếm gần 60% tổng vốn đăng ký mới, phản ánh xu hướng dịch chuyển sang các ngành giá trị cao như điện tử, thiết bị công nghệ và bán dẫn. Đây là yếu tố quan trọng giữ vững sức hút của Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu còn nhiều biến động.
Cùng thời điểm, hơn 16,6 tỷ USD vốn đầu tư công được giải ngân đã góp phần thúc đẩy hàng loạt dự án giao thông, logistics và cảng biển - những cấu phần cốt lõi giúp giảm chi phí vận chuyển và nâng năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp sản xuất.
Theo ông John, động lực của giai đoạn mới không chỉ đến từ vốn ngoại. Dòng tiền trong nước cũng đang quay trở lại thị trường theo hướng chọn lọc hơn, nhờ tín hiệu tích cực từ tín dụng, trái phiếu doanh nghiệp và sự rõ ràng của các khung pháp lý mới. Sự xuất hiện của những liên doanh giữa nhà phát triển nội và nhà đầu tư ngoại được dự báo sẽ giúp gia tăng nguồn cung công nghiệp chất lượng cao tại các địa phương trọng điểm.
"Hạ tầng tiếp tục là nhân tố tạo khác biệt. Việc mở rộng cụm cảng Cái Mép - Thị Vải cùng các tuyến đường bộ liên vùng giúp rút ngắn thời gian vận chuyển và mở ra khả năng tiếp nhận các ngành sản xuất có yêu cầu cao về logistics".
Ông John đánh giá Việt Nam đang chứng kiến sự dịch chuyển của một số nhóm ngành chiến lược, bao gồm sản xuất điện tử chuyên sâu, thiết bị công nghiệp và trung tâm dữ liệu, theo hướng mở rộng quy mô hoạt động.
Song hành với đó, yêu cầu “xanh hóa” đang tiến gần tới tiêu chuẩn bắt buộc. Các mô hình khu công nghiệp sinh thái tại Prodezi Eco-IP và Phú Mỹ 3 đã chứng minh tính hiệu quả về chi phí, vận hành và giảm phát thải.
Khi các tiêu chuẩn môi trường, yêu cầu cấp phép và kỳ vọng ESG của nhà đầu tư quốc tế được nâng cao, yếu tố bền vững không còn mang tính hình thức mà trở thành điều kiện then chốt để bảo đảm khả năng thu hút khách thuê trong chu kỳ mới.
Vị chuyên gia cho rằng, năm 2026 sẽ mang ý nghĩa bản lề đối với thị trường công nghiệp Việt Nam khi triển vọng sản xuất cải thiện, môi trường đầu tư ổn định và hệ thống kết nối, từ cảng biển, năng lượng đến hạ tầng số được củng cố rõ nét hơn.
Quá trình chuyển đổi này đánh dấu sự dịch chuyển từ tăng trưởng dựa trên chi phí sang tăng trưởng dựa trên năng lực hệ thống, trong đó hạ tầng, năng lượng và dữ liệu vận hành đồng bộ để phục vụ các ngành sản xuất có tiêu chuẩn ngày càng cao.
Theo ông John, câu chuyện công nghiệp của Việt Nam đang thay đổi mạnh mẽ: “Việt Nam bước vào năm 2026 với động lực công nghiệp rõ rệt hơn bao giờ hết. Khi FDI giá trị cao, kết nối hạ tầng và nền tảng số cùng tăng tốc, thị trường đang chuyển từ giai đoạn tăng trưởng sang giai đoạn vận hành ở quy mô lớn hơn, với tiêu chuẩn cao hơn”.
DOANH NGHIỆP HƯỞNG LỢI
Trước xu hướng đó, doanh nghiệp phát triển quỹ đất khu công nghiệp nhận được động lực lớn. Theo ông Hường Xuân Tân, Giám đốc kinh doanh Công ty Cổ phần Khu Công nghiệp Hiệp Phước nhìn nhận, thời gian gần đây, khi chính sách thuế quan từ phía Hoa Kỳ có những tín hiệu tích cực hơn, dòng vốn đầu tư nước ngoài vào khu vực Đông Nam Á nói chung, trong đó có Việt Nam, đã tăng lên đáng kể.
Tại khu công nghiệp Hiệp Phước, thời gian qua có rất nhiều nhà đầu tư đến tìm hiểu, thể hiện nhu cầu tìm kiếm quỹ đất phù hợp để đầu tư lâu dài và phát triển sản xuất tại TPHCM.
Những nhà đầu tư tìm đến khu công nghiệp Hiệp Phước chủ yếu đến từ các quốc gia đang có hoạt động đầu tư mạnh tại TPHCM và Việt Nam như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và Đài Loan.
Về nhu cầu lựa chọn quỹ đất khu công nghiệp của các doanh nghiệp sản xuất hiện nay, trong bối cảnh xu thế toàn cầu hướng tới Net Zero, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn, các nhà đầu tư mong muốn tìm kiếm những khu công nghiệp có thể đáp ứng được mô hình phát triển bền vững đó.
Khu công nghiệp Hiệp Phước đã và đang tiếp cận, triển khai chuyển đổi mô hình từ khu công nghiệp truyền thống sang khu công nghiệp sinh thái. Mục tiêu là khuyến khích các doanh nghiệp tham gia cộng sinh công nghiệp, ứng dụng các công nghệ xanh, công nghệ tiên tiến, nhằm hình thành môi trường kinh tế tuần hoàn, tạo ra giá trị gia tăng cho các nhà đầu tư trong cùng một hệ sinh thái. Đây cũng chính là định hướng của Khu công nghiệp Hiệp Phước nhằm đáp ứng xu hướng chung của Chính phủ và của nền kinh tế toàn cầu.
"Liên quan đến các yêu cầu về kinh tế xanh, có thể hiểu rằng nguồn nguyên liệu đầu ra của doanh nghiệp này sẽ trở thành đầu vào của doanh nghiệp khác, hoặc các doanh nghiệp có thể tận dụng lẫn nhau các dòng tài nguyên, đồng thời ưu tiên ứng dụng công nghệ mới để hạn chế phát thải, hướng đến môi trường sản xuất tốt hơn cho tất cả các bên trong khu công nghiệp", ông Hường Xuân Tân bày tỏ.
Bất động sản khu công nghiệp đón xu hướng
Còn ông Nguyễn Thành Chương, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Khu công nghiệp Thành Thành Công cho biết, hiện nay, khu công nghiệp Thành Thành Công có quy mô 1.300 ha, đã lấp đầy khoảng 95 - 98% diện tích, chủ yếu bằng dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Tổng vốn FDI thu hút đến nay đạt trên 2,3 tỷ USD. Công ty đang tiếp tục phát triển các cụm công nghiệp mới trong hệ sinh thái TTC.
"Hiện nay, hơn 80% dòng vốn đầu tư tại khu công nghiệp Thành Thành Công đến từ các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, chiếm tỷ trọng cao nhất. Tuy nhiên, để duy trì được hệ khách hàng này, cần có chính sách định hướng phát triển rõ ràng từ Chính phủ, đặc biệt là mô hình khu công nghiệp sinh thái, đảm bảo đáp ứng các tiêu chí do các bộ, ngành đề ra", ông Chương đề xuất.
Liên quan đến năng lượng sạch và năng lượng tái tạo, TTC từ lâu đã xem đây là xu hướng tất yếu, đồng thời là một trong những tiêu chí quan trọng khi xây dựng khu công nghiệp xanh theo chuẩn ESG để đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư quốc tế. Cụ thể, hệ sinh thái khu công nghiệp, kho bãi, nhà xưởng và logistics của TTC đã sớm đầu tư năng lượng mặt trời trên mái nhà và các hệ thống solar power. Hiện tại, tỷ lệ sử dụng năng lượng tái tạo tại khu công nghiệp Thành Thành Công đã đạt khoảng 20%.
Để hướng tới mô hình khu công nghiệp sinh thái, ông Chương kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành cần sớm ban hành bộ tiêu chí cụ thể, rõ ràng. Có như vậy, việc đánh giá và công nhận khu công nghiệp đạt chuẩn mới đảm bảo tính thực tiễn và khả thi, tránh tình trạng "chạy theo phong trào".
Giang Hồng