Việt Nam đang đứng thứ hai thế giới về tỷ lệ người sở hữu tài sản số

10 giờ trướcBài gốc

Khoảng 120 tỷ USD tiền mã hóa được đổ vào Việt Nam

Sáng 30/11, tiếp tục Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Công nghiệp công nghệ số.

Đại biểu Hoàng Minh Hiếu - Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An

Đại biểu Hoàng Minh Hiếu - đoàn Nghệ An nhận xét, dự án Luật Công nghiệp công nghệ số là một dự án luật quan trọng, được kỳ vọng tạo ra khuôn khổ pháp lý để thực hiện mục tiêu chuyển đổi số ở nước ta.

Trong đó, đại biểu cho rằng, rất cần thiết phải quy định về tài sản số trong dự thảo luật này. Hiện nay các báo cáo nghiên cứu, thống kê đều cho thấy là Việt Nam đang đứng thứ hai thế giới về tỷ lệ người sở hữu tài sản số, với khoảng 20 triệu người sở hữu tài sản số và hàng năm thì có khoảng 120 tỷ USD tiền mã hóa được đổ vào Việt Nam. "Vì vậy, nếu chúng ta không có khung khổ pháp lý cho hình thức sở hữu này thì sẽ bỏ qua một mảng rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế số" - đại biểu nói.

Tuy nhiên, theo đại biểu, cần phải tiếp tục hoàn thiện các quy định về tài sản số tại Mục 3 Chương II của dự thảo luật, trong đó cần chú ý đến một số điểm: Thứ nhất, cần phải có sự phân loại cụ thể tài sản số để có những phương án quản lý khác nhau, ví dụ như đối với tiền mã hóa thì có những quy định khác, tài sản số đại diện hoặc tài sản ảo trong hệ sinh thái kỹ thuật số thì cũng phải có những quy định khác nhau.

Ông Hiếu lấy ví dụ như ở Trung Quốc hiện nay cấm hoàn toàn các giao dịch đối với tiền mã hóa nhưng lại cho phép giao dịch đối với một số tài sản số khác.

Thứ hai, dự thảo còn thiếu các quy định làm rõ trách nhiệm của các nhà cung cấp dịch vụ tài sản số, qua đó tăng cường việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Qua kinh nghiệm của các nước cho thấy đây là một nội dung rất quan trọng.

Chẳng hạn như, pháp luật của Liên minh châu Âu đặt ra những quy định rất cụ thể về trách nhiệm của nhà phát hành tài sản số, như phải đăng ký hoạt động, phải cam kết chịu trách nhiệm pháp lý đối với các sản phẩm được phát hành và các nền tảng giao dịch, lưu trữ tài sản số phải được cấp phép hoạt động và phải duy trì bảo mật thông tin cũng như minh bạch trong quá trình giao dịch.

Cần phải có khái niệm "tiền số" đưa vào để quản lý

Đại biểu Bế Trung Anh - đoàn Trà Vinh nhận thấy, dự án luật này đã ban hành rất nhiều điều hay, thú vị. Ngoài chức năng điều chỉnh hành vi còn có một chức năng khác rất quan trọng, đó là định hình sự phát triển.

Đại biểu Bế Trung Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh

Theo đại biểu, hiện nay, chúng ta đã có xã hội số, có Chính phủ số và đặc biệt có kinh tế số. Muốn có kinh tế số lành mạnh thì các giao dịch kinh tế số phải dựa vào các quy định của pháp luật. "Trong luật này đã định nghĩa về tài sản số, nhưng tôi chưa thấy có định nghĩa về tiền số, chẳng lẽ chúng ta lại mua bán, giao dịch tài sản số bằng tiền thật. Cho nên, cần phải có khái niệm "tiền số" đưa vào để quản lý" - đại biểu đề nghị.

Đại biểu Lã Thanh Tân - đoàn Hải Phòng bày tỏ, việc đưa Mục 3 tài sản số vào Chương II phát triển ngành công nghiệp công nghệ số trong dự thảo luật có vẻ khá khiên cưỡng, bởi nội dung các điều quy định về tài sản số từ Điều 14 đến Điều 17 là quy định về một loại tài sản mới có thể sử dụng ở bất cứ lĩnh vực nào của đời sống kinh tế - xã hội và phù hợp như một đối tượng của các luật về quản lý tài sản.

Khoản 2 Điều 17 đưa thêm khái niệm về cung ứng dịch vụ tài sản số, tuy nhiên, loại hình dịch vụ này lại không được quy định trong các loại hình dịch vụ công nghệ số tại Điều 11 dự thảo luật và tài sản số cũng không được quy định như một loại sản phẩm công nghệ số tại Điều 10. Đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, rà soát và giải trình, làm rõ thêm.

Về tài sản số, đại biểu Thạch Phước Bình - đoàn Trà Vinh đề xuất bổ sung thêm các tài sản số như tài sản trí tuệ số, NFT (Non-Fungible Token), tiền mã hóa (cryptocurrency) và tài sản số liên quan đến dữ liệu lớn (big data). Điều này giúp minh họa phạm vi áp dụng và tránh gây hiểu nhầm.

Về tài sản mã hóa (khoản 2), đại biểu đề nghị làm rõ hơn sự khác biệt giữa tài sản mã hóa và các tài sản số khác, nhấn mạnh rằng tài sản mã hóa có thể bao gồm cả các token tiện ích (utility tokens) và token chứng khoán (security tokens).

Theo đại biểu, về tiêu chí xác định tài sản số, hiện nay, tiêu chí minh bạch thông tin và trách nhiệm giải trình được nhắc đến, nhưng chưa nêu rõ ràng cơ chế đảm bảo. Cần bổ sung nội dung yêu cầu các giao dịch tài sản số phải đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về bảo vệ người tiêu dùng.

Ví dụ sửa đổi: "Các giao dịch tài sản số phải đảm bảo quyền tiếp cận thông tin minh bạch, dễ hiểu đối với người tiêu dùng, cũng như cung cấp cơ chế giải quyết tranh chấp phù hợp." Các hệ thống liên quan đến tài sản số cần tuân thủ các tiêu chuẩn an ninh mạng quốc tế, để tăng khả năng bảo vệ người sử dụng khỏi các rủi ro an ninh.

Ông Bình cũng kiến nghị cần làm rõ các giai đoạn của vòng đời tài sản số (ví dụ: tạo lập, giao dịch, lưu trữ, hủy bỏ) và trách nhiệm pháp lý tại từng giai đoạn. Điều này giúp cơ quan quản lý có cơ sở theo dõi và kiểm soát hiệu quả hơn.

Mặt khác, bổ sung danh mục các cơ quan chịu trách nhiệm chính trong từng lĩnh vực (ví dụ: Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý công nghệ, Bộ Tài chính quản lý thuế, Ngân hàng Nhà nước quản lý tài chính số).

Từ đó, sửa đổi theo hướng: “Bộ Thông tin và Truyền thông chịu trách nhiệm xây dựng khung pháp lý liên quan đến công nghệ tài sản số; Bộ Tài chính quản lý các khía cạnh thuế và tài chính; Ngân hàng Nhà nước giám sát các hoạt động tài chính số”...

Phát biểu giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nêu, thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn về đổi mới công tác lập pháp, những vấn đề mới đang trong quá trình vận động thì luật quy định những nguyên tắc chung về quản lý và phát triển, đảm bảo quản lý phải theo kịp và kiến tạo phát triển. Sau đó, giao cho Chính phủ quy định chi tiết để đảm bảo sự linh hoạt. Luật Công nghiệp công nghệ số đã tiếp cận theo cách này để xử lý các nội dung tài sản số và trí tuệ nhân tạo.

Theo Tờ trình của Chính phủ về Dự án Luật Công nghiệp công nghệ số, tài sản số là tài sản vô hình, được thể hiện dưới dạng dữ liệu số, được tạo ra, phát hành, lưu trữ, chuyển giao, xác thực bởi công nghệ số trên môi trường điện tử và được pháp luật bảo hộ như quyền tài sản phù hợp với quy định pháp luật dân sự, sở hữu trí tuệ và pháp luật khác có liên quan. Tài sản mã hóa là một loại tài sản số.

Về nguyên tắc quản lý: Quản lý tài sản số đòi hỏi sự kết hợp chặt chẽ giữa các quy trình quản lý, công nghệ và con người; bảo đảm tính toàn vẹn và xác thực; bảo đảm an toàn, an ninh thông tin, quản lý rủi ro; bảo đảm tính minh bạch và trách nhiệm giải trình; có thể chuyển giao, tương thích với các hệ thống khác; quản lý theo vòng đời; bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ, tuân thủ pháp luật và hỗ trợ phát triển bền vững.

Đồng thời, giao Chính phủ quy định chi tiết loại hình, quản lý tài sản số và các tổ chức cung ứng dịch vụ tài sản số hóa tùy thuộc vào điều kiện thực tiễn; biện pháp bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; phòng chống, ngăn chặn, hạn chế và xử lý các rủi ro liên quan đến tài sản số.

Quỳnh Nga

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/viet-nam-dang-dung-thu-hai-the-gioi-ve-ty-le-nguoi-so-huu-tai-san-so-361714.html