Cảnh sát được triển khai đảm bảo an ninh cho Hội nghị cấp cao APEC 2025 tại Trung tâm Hội nghị Hwabaek ở Gyeongju (Hàn Quốc). Ảnh: TTXVN
Ưu tiên các lĩnh vực định hình thế giới
Hơn 35 năm kể từ khi thành lập (1989), APEC đã khẳng định vị thế là cơ chế hợp tác kinh tế hàng đầu của khu vực, quy tụ 21 nền kinh tế thành viên, 3 trên 5 nền kinh tế hàng đầu thế giới, chiếm 46% thương mại và 61% GDP toàn cầu. Với ba trụ cột chính gồm: tự do hóa thương mại và đầu tư, thuận lợi hóa kinh doanh và hợp tác kinh tế - kỹ thuật, APEC đã góp phần quan trọng duy trì dòng chảy thương mại, thúc đẩy hội nhập, thu hẹp khoảng cách phát triển và củng cố niềm tin hợp tác khu vực.
Hàn Quốc sẵn sàng cho Tuần lễ Cấp cao APEC 2025. Ảnh: nhandan
Năm APEC 2025 do Hàn Quốc đăng cai với 3 ưu tiên “Kết nối - Đổi mới - Thịnh vượng”, tập trung vào các lĩnh vực đang định hình thế giới hiện đại là trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi số, ứng phó biến đổi khí hậu và già hóa dân số. Điều này cho thấy xu hướng mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới của nền kinh tế tri thức, đồng thời khẳng định vai trò tiên phong của APEC trong thúc đẩy chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và tăng trưởng xanh. Các sáng kiến này hướng tới xây dựng một châu Á - Thái Bình Dương năng động, tự cường, phát triển bao trùm và bền vững, qua đó tiếp tục khẳng định vai trò của APEC như “đầu tàu liên kết kinh tế” của khu vực; đồng thời thể hiện cam kết kiến tạo một tương lai tốt đẹp hơn cho thế hệ tiếp theo phù hợp với Tầm nhìn Putrajaya 2040, nhằm xây dựng một Châu Á - Thái Bình Dương cởi mở, năng động và kiên cường vào năm 2040.
Khẳng định tầm vóc
Hơn một phần tư thế kỷ đồng hành cùng APEC, Việt Nam đã trở thành một trong những thành viên năng động, chủ động và có trách nhiệm, đóng góp thiết thực vào tiến trình liên kết kinh tế khu vực, thúc đẩy hòa bình, ổn định và phát triển bền vững ở châu Á - Thái Bình Dương.
Với tốc độ tăng trưởng kinh tế thuộc nhóm cao nhất khu vực, cùng vai trò và vị thế ngày càng lớn trên trường quốc tế, Việt Nam đến với APEC 2025 “không chỉ để tiếp nhận mà để đóng góp”, thể hiện bước chuyển về tư duy hội nhập - từ thụ hưởng sang chủ động kiến tạo, từ nền kinh tế đi sau sang nền kinh tế tiên phong trong lĩnh vực mới như kinh tế số, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi xanh.
Tại Gyeongju, Chủ tịch nước Lương Cường sẽ cùng các lãnh đạo APEC thảo luận những vấn đề lớn đặt ra đối với hợp tác và phát triển, thống nhất những định hướng thúc đẩy thương mại, đầu tư, kết nối, khoa học công nghệ, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và nhiều lĩnh vực quan trọng khác.
Chủ tịch nước Lương Cường cũng có các cuộc gặp song phương với lãnh đạo nhiều nền kinh tế lớn, tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Doanh nghiệp APEC (CEO Summit) và có bài phát biểu quan trọng trước gần 2.000 lãnh đạo doanh nghiệp hàng đầu khu vực. Qua đó tiếp tục khẳng định thông điệp “Việt Nam - đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm vì hòa bình, ổn định và phát triển”, góp phần quảng bá hình ảnh một Việt Nam năng động, hội nhập sâu rộng và sẵn sàng hợp tác trong kỷ nguyên mới.
Thông qua APEC, Việt Nam không chỉ được hưởng lợi từ việc thuận lợi hóa thương mại, cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực hội nhập, mà còn đóng góp vào việc xây dựng thể chế, tiêu chuẩn và quy tắc thương mại công bằng, minh bạch trong khu vực. Các chương trình hợp tác kinh tế - kỹ thuật của APEC giúp nâng cao năng lực cán bộ, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng cường kết nối giữa Chính phủ với cộng đồng doanh nghiệp.
Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC 2025 tại Incheon, được tổ chức trong khuôn khổ Tuần lễ Cấp cao APEC 2025, là minh chứng cho sự tham gia tích cực của Việt Nam. Tại đây, Việt Nam đã chia sẻ định hướng phát triển tài chính số, kinh tế xanh, cùng cam kết chuyển trọng tâm chính sách tài khóa từ ổn định ngắn hạn sang đầu tư chiến lược dài hạn, hướng tới phát triển bền vững. Những sáng kiến này phản ánh quyết tâm của Việt Nam đồng hành cùng APEC vì tăng trưởng mạnh mẽ, cân bằng, an toàn và bao trùm.
Đặc biệt với vai trò là nước chủ nhà sẽ đăng cai APEC vào năm 2027, Việt Nam tiếp tục đóng góp với tinh thần trách nhiệm cao nhất, đề ra những sáng kiến khẳng định tầm nhìn, nhằm thúc đẩy hợp tác trong APEC. Đây sẽ là một sự kiện mang tầm chiến lược thể hiện niềm tin và sự tín nhiệm cao của cộng đồng quốc tế và cũng là niềm vinh dự lớn và là trọng trách quốc tế, thể hiện trách nhiệm của Việt Nam với khu vực, là cơ hội để đất nước khẳng định tầm vóc, trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam trên trường quốc tế với vai trò chủ động kiến tạo.
Từ việc tham gia các chương trình hợp tác cụ thể đến chủ động đề xuất sáng kiến, từ đóng góp về thể chế đến thúc đẩy hợp tác doanh nghiệp, Việt Nam đang ngày càng thể hiện vai trò người kiến tạo - đồng hành - đóng góp trong APEC, khẳng định tầm vóc Việt Nam trong kỷ nguyên hợp tác mới.
Đòn bẩy cho phát triển và hội nhập
Có thể khẳng định, với Việt Nam, APEC là diễn đàn hợp tác chiến lược, nơi quy tụ phần lớn các đối tác kinh tế, thương mại và đầu tư hàng đầu. 17 trong số 21 thành viên APEC hiện là đối tác FTA của Việt Nam, chiếm hơn 75% tổng kim ngạch thương mại và gần 80% vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). APEC là diễn đàn quy tụ hầu hết các đối tác chiến lược, đối tác toàn diện và đối tác kinh tế hàng đầu của Việt Nam, bao gồm Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Singapore… APEC tạo môi trường thuận lợi để Việt Nam thúc đẩy cải cách thể chế, hoàn thiện chính sách thương mại, đầu tư, minh bạch hóa thủ tục hành chính, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. APEC là kênh hợp tác kinh tế - kỹ thuật hiệu quả, giúp Việt Nam tranh thủ nguồn lực, đào tạo nhân lực và thu hẹp khoảng cách phát triển, nhất là trong các lĩnh vực mới như kinh tế số, đổi mới sáng tạo, ứng phó biến đổi khí hậu.
Việc thực hiện các cam kết trong APEC cũng tạo tiền đề để Việt Nam tham gia sâu hơn vào các khuôn khổ toàn cầu như Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Liên minh Châu Âu (EVFTA), đồng thời đóng vai trò cầu nối giữa ASEAN và các nền kinh tế phát triển, góp phần nâng cao vị thế quốc tế và tiếng nói của Việt Nam trong cấu trúc hợp tác khu vực.
Gần 30 năm qua, kể từ khi gia nhập APEC năm 1998, Việt Nam luôn thể hiện tinh thần chủ động, trách nhiệm và sáng tạo, đóng góp hiệu quả vào hợp tác APEC trên cả ba trụ cột. Việt Nam là một trong số ít nền kinh tế hai lần đăng cai thành công Năm APEC (2006 và 2017) - qua đó khẳng định năng lực tổ chức, vai trò kết nối và uy tín quốc tế ngày càng cao. Năm 2006, Việt Nam đã đưa ra ý tưởng hình thành Khu vực thương mại tự do châu Á - Thái Bình Dương (FTAAP) - một định hướng lớn tiếp tục được APEC theo đuổi trong hai thập niên qua. Năm 2017, Việt Nam đề xuất nhiều sáng kiến thúc đẩy phát triển bao trùm về kinh tế, tài chính và xã hội, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao.
Bên cạnh đó, Việt Nam đã tích cực thúc đẩy các sáng kiến mới về chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, chuyển đổi số, gắn kết chặt chẽ lợi ích quốc gia với mục tiêu chung của khu vực. Đặc biệt, việc tổ chức thành công Hội nghị Hội đồng Tư vấn Kinh doanh APEC (ABAC) tại Hải Phòng (7/2025) cho thấy, Việt Nam đang ngày càng chủ động trong định hình các ưu tiên hợp tác, hướng tới thực chất và mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, doanh nghiệp.
Triển vọng hợp tác trong khuôn khổ APEC đang mở ra nhiều cơ hội mới, khi các nền kinh tế thành viên cùng chia sẻ khát vọng về một châu Á - Thái Bình Dương kết nối, sáng tạo và thịnh vượng. Trong tiến trình ấy, Việt Nam ngày càng khẳng định vai trò kiến tạo, đóng góp tích cực vào việc định hình cấu trúc hợp tác kinh tế khu vực.
Mai Nguyên (tổng hợp)