Việt Nam truyền cảm hứng về giảm nghèo

Việt Nam truyền cảm hứng về giảm nghèo
15 giờ trướcBài gốc
Khi người nông dân cùng viết lên câu chuyện đầy cảm xúc
Trong dòng chảy của kỷ nguyên số, câu chuyện giảm nghèo ở nhiều vùng nông thôn, miền núi Việt Nam không còn gắn với hình ảnh lam lũ “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”, mà đã được thổi vào đó một hơi thở mới - hơi thở của công nghệ, của sự thay đổi tư duy và khát vọng vươn lên bằng tri thức. Những người nông dân bình dị hôm nay đang viết nên hành trình giảm nghèo bền vững bằng chính đôi tay và tinh thần sáng tạo của mình.
Không chỉ trong sản xuất, công nghệ số còn mang lại bước ngoặt trong tiêu thụ nông sản. Nếu trước đây, nông dân chỉ biết “bán tại chỗ”, thì nay, nhờ thương mại điện tử, sản phẩm từ những miền quê xa xôi đã đến tay người tiêu dùng khắp mọi miền, thậm chí ra cả thị trường quốc tế.
Tại Lâm Đồng, anh Nguyễn Văn Dung, người khởi xướng mô hình nuôi dế thảo mộc là một trong những nông dân tiên phong trong chuyển đổi số. Anh không chỉ sản xuất, mà còn quay video chia sẻ quá trình nuôi, thu hoạch, chế biến, đăng tải lên mạng xã hội. Những hình ảnh chân thật, gần gũi ấy thu hút hàng triệu lượt xem và hàng chục nghìn người theo dõi. “Chúng ta làm gì, quay cái đó lên. Chính sự chân thật của lao động khiến khách hàng tin và ủng hộ sản phẩm”, anh Dung nói.
Từ nền tảng này, anh xây dựng ứng dụng bán hàng ATOCO, kết nối hơn 20 nông sản đặc trưng của huyện Lâm Hà, minh bạch quy trình sản xuất và đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử. Nhờ đó, nhiều hộ dân địa phương có thêm kênh tiêu thụ hiệu quả. Mật ong của địa phương nay đã đạt chứng chỉ OCOP và ISO 22000, sẵn sàng xuất khẩu. “Khi có chứng chỉ, có công nghệ, chúng tôi tự tin đưa nông sản địa phương ra thị trường lớn”, anh Dung chia sẻ.
Đó còn là câu chuyện của bà Hoàng Thị Thúy ở thị trấn Chư Sê, tỉnh Gia Lai đã “đưa cà phê sạch lên mạng”. Trước đây, bà chỉ bán cà phê qua người quen, lượng tiêu thụ ổn định nhưng hạn chế. Từ khi mạnh dạn đưa sản phẩm lên Zalo, Facebook, bà mở rộng được thị trường khắp cả nước. “Có thời điểm, tôi bán hơn 50kg cà phê rang xay mỗi ngày, giá từ 150.000 đến 250.000 đồng/kg”, bà Thúy kể.
Điều đáng nói, bà không chỉ học cách rang xay, đóng gói mà còn học cả kỹ năng bán hàng trực tuyến, tương tác với khách hàng, xây dựng thương hiệu riêng cho cà phê sạch Chư Sê. Giờ đây, con trai bà tiếp nối công việc, phát triển thêm dòng sản phẩm mới.
Từ thành công của bà Thúy, phong trào bán hàng online lan rộng khắp Gia Lai. Hàng trăm sản phẩm OCOP của tỉnh như mật ong, tiêu, macca, tinh bột nghệ… được đưa lên Postmart, ocopgialai.vn, Shopee, Sendo… Đến nay, hơn 120 loại nông sản và 135 sản phẩm OCOP đã có mặt trên sàn, tiếp cận hàng nghìn khách hàng trong và ngoài nước.
Những nông dân như anh Dung, bà Thúy là thế hệ “nông dân 4.0” - dám học, dám làm và biết tận dụng công cụ số để vươn lên. Họ không còn chỉ là người sản xuất, mà trở thành nhà kinh doanh, nhà sáng tạo nội dung, tự tin quảng bá sản phẩm của mình ra thị trường rộng lớn.
Theo Hội Nông dân Gia Lai, khoảng 123 loại nông sản và 135 sản phẩm OCOP đã được hỗ trợ đưa lên các sàn Postmart, Shopee, Sendo, TikTok, Zalo… góp phần nâng cao giá trị và thương hiệu địa phương. Cùng với đó, các lớp tập huấn về kỹ năng số, sử dụng điện thoại thông minh, marketing online được mở rộng, giúp nông dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số - tự tin bước ra thị trường số.
Nhờ ứng dụng công nghệ, đến cuối năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo của Gia Lai giảm còn 3,38%, tương ứng 16.988 hộ thoát nghèo. Tỷ lệ hộ cận nghèo giảm còn 5,27% và dự kiến năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh chỉ còn 2,24%.
Dù hạ tầng kinh tế số còn hạn chế, tỷ trọng kinh tế số trong GRDP mới đạt 6,66%, nhưng chuyển đổi số trong nông nghiệp đang trở thành chất xúc tác quan trọng cho giảm nghèo bền vững, giúp người dân thay đổi tư duy “làm nông”, từ sản xuất nhỏ lẻ sang kinh tế nông nghiệp thông minh.
Tuy vậy, hành trình chuyển đổi số ở các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa vẫn còn nhiều thách thức. Ở Gia Lai, khoảng 70% nông dân là đồng bào dân tộc thiểu số, trình độ tiếp cận công nghệ chưa đồng đều. Việc tạo tài khoản, chụp ảnh sản phẩm, thiết kế bao bì hay vận hành livestream vẫn là điều khó với nhiều người.
Bởi thế, các cấp chính quyền, Hội Nông dân tỉnh đã vào cuộc mạnh mẽ như: tập huấn về kỹ năng sử dụng smartphone, kỹ năng bán hàng online, xây dựng thương hiệu được tổ chức liên tục, với mục tiêu: “Không để ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình chuyển đổi số”.
Theo báo cáo của Gia Lai, đến cuối năm 2024, tỉnh còn 28.369 hộ nghèo (chiếm 3,38%), giảm 2,08% so với 2023 - tương ứng 16.988 hộ thoát nghèo. Tỷ lệ hộ cận nghèo cũng giảm còn 5,27%. Dự kiến cuối 2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh chỉ còn khoảng 2,24%.
Chuyển đổi số đang dần thay đổi căn bản tư duy sản xuất của người nông dân: Từ làm nhỏ lẻ sang làm chuyên nghiệp. Từ bán sản phẩm thô sang chế biến, đóng gói và xây dựng thương hiệu. Từ phụ thuộc vào thương lái sang tự chủ tiếp cận thị trường.
Nhờ công nghệ, mỗi hộ nông dân có thể trở thành “doanh nghiệp nhỏ”, biết sản xuất, biết kinh doanh, biết kể câu chuyện của chính mình để chạm tới trái tim người tiêu dùng. Đó chính là cách giảm nghèo hiệu quả và bền vững trong thời đại số.
Hành trình này chắc chắn còn nhiều khó khăn, từ hạ tầng công nghệ, kỹ năng số đến cạnh tranh gay gắt trên các sàn thương mại điện tử. Nhưng khi người dân đã có niềm tin, có sự đồng hành của Nhà nước và các tổ chức xã hội, nông nghiệp số -nông dân số - nông thôn số sẽ không còn là khái niệm xa vời, mà trở thành thực tế sống động ở từng vùng đất.
Hình mẫu thành công về giảm nghèo
Thành quả giảm nghèo và bảo đảm an sinh xã hội của Việt Nam đã được cộng đồng quốc tế đánh giá rất cao. Ngân hàng Thế giới (WB) và Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) nhiều lần khẳng định Việt Nam là một trong những “hình mẫu thành công nhất về giảm nghèo” trên toàn cầu.
Báo cáo Phát triển Con người của UNDP liên tục xếp Việt Nam vào nhóm quốc gia có chỉ số phát triển con người (HDI) cao và tăng nhanh, thể hiện tiến bộ không chỉ về kinh tế mà cả về giáo dục, y tế và bình đẳng xã hội. Theo UNDP, “tăng trưởng nhanh và bền vững cùng tạo việc làm là động lực chính của công cuộc giảm nghèo ở Việt Nam”. Sự chuyển dịch từ nông nghiệp sang công nghiệp, dịch vụ đã tạo hàng triệu việc làm ổn định, cải thiện thu nhập và chất lượng sống cho người dân.
Bà Ramla Khalidi, Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam nhận định: “Ở Việt Nam, tăng trưởng kinh tế bền vững đi đôi với giảm nghèo. Chính phủ đóng vai trò chủ chốt với những chương trình mục tiêu quốc gia, các chính sách bao trùm và tiếp cận đa chiều - điều mà nhiều quốc gia đang học hỏi”.
Theo báo cáo tổng kết, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 đã đạt và vượt hầu hết các mục tiêu quan trọng. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm bình quân 1,03%/năm, tại các huyện nghèo giảm 6,7%/năm, hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm 4,45%/năm. Đáng chú ý, 19 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo đã thoát nghèo; 3 huyện nghèo được công nhận ra khỏi danh sách, dự kiến cuối năm 2025 sẽ có thêm 19 huyện nữa đạt mục tiêu.
Cùng với hạ tầng phát triển, hơn 205.000 hộ nghèo, cận nghèo tham gia 10.587 dự án sinh kế, hàng trăm mô hình hình thành chuỗi sản xuất - tiêu thụ, giúp người dân nâng cao thu nhập và khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.
Về giáo dục nghề nghiệp và việc làm, gần 178.000 lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo đã được đào tạo nghề; 146 cơ sở đào tạo nghề được đầu tư nâng cấp; 134.000 lao động được kết nối việc làm thành công qua các sàn giao dịch...
Chuyển đổi số đang dần thay đổi căn bản tư duy sản xuất của người nông dân: Từ làm nhỏ lẻ sang làm chuyên nghiệp. Từ bán sản phẩm thô sang chế biến, đóng gói và xây dựng thương hiệu. Từ phụ thuộc vào thương lái sang tự chủ tiếp cận thị trường.
Nhờ công nghệ, mỗi hộ nông dân có thể trở thành “doanh nghiệp nhỏ”, biết sản xuất, biết kinh doanh, biết kể câu chuyện của chính mình để chạm tới trái tim người tiêu dùng. Đó chính là cách giảm nghèo hiệu quả và bền vững trong thời đại số.
Hành trình này chắc chắn còn nhiều khó khăn, từ hạ tầng công nghệ, kỹ năng số đến cạnh tranh gay gắt trên các sàn thương mại điện tử. Nhưng khi người dân đã có niềm tin, có sự đồng hành của Nhà nước và các tổ chức xã hội, nông nghiệp số -nông dân số - nông thôn số sẽ không còn là khái niệm xa vời, mà trở thành thực tế sống động ở từng vùng đất.
Nguyệt Thương
Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/viet-nam-truyen-cam-hung-ve-giam-ngheo.html