Vĩnh Long: Gia tăng giá trị cho dừa Vĩnh Long từ chế biến sâu

20 giờ trướcBài gốc

Bà Trần Thị Ngọc Mai, ấp Vĩnh Yên, phường Long Đức thu hoạch dừa. (Ảnh: Thanh Hòa/TTXVN)

Tỉnh Vĩnh Long hiện có gần 120.000 ha dừa, đứng đầu cả nước, chiếm gần 50% diện tích dừa toàn quốc. Đây được xem cây trồng chủ lực của địa phương đã tạo sinh kế ổn định cho gần 270.000 hộ dân trên địa bàn tỉnh.

Trước tiềm năng lớn, ngành nông nghiệp tỉnh Vĩnh Long đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp phát triển bền vững ngành hàng dừa, đặc biệt hướng đến thị trường xuất khẩu.

Hiệu quả kinh tế cao

Dừa được xác định là 1 trong 6 loại cây công nghiệp chủ lực quốc gia. Tại Vĩnh Long, cây trồng này đã chứng minh tính thích nghi tốt với điều kiện biến đổi khí hậu, nhất là tình trạng khô hạn, xâm nhập mặn; mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người trồng.

Bà Trần Thị Ngọc Mai, ấp Vĩnh Yên, phường Long Đức trồng 0,7 ha dừa xiêm dứa 15 năm tuổi. Trung bình mỗi tháng, vườn dừa này cho thu hoạch khoảng 1 thiên (1.200 quả), với giá bán bình quân 100.000-110.000 đồng/chục (12 quả) mang lại nguồn thu nhập ổn định khoảng 10 triệu đồng/tháng cho gia đình bà Mai nhiều năm nay.

Bà Trần Thị Ngọc Mai, ấp Vĩnh Yên, phường Long Đức chăm sóc vườn dừa. (Ảnh: Thanh Hòa/TTXVN)

Theo bà Mai, trồng dừa ít tốn chi phí đầu tư và nhẹ công chăm sóc, mỗi năm chỉ cần bón phân, bồi gốc khoảng 4 lần. Gia đình bà tận dụng thời gian nhàn rỗi để làm vườn, đến kỳ thu hoạch, thương lái đến tận vườn thu mua, rất thuận tiện. Chi phí đầu tư cho cây dừa chủ yếu ở giai đoạn đầu như cải tạo đất, lên liếp, mua cây giống. Sau đó, người trồng chỉ cần chăm sóc định kỳ và thu hoạch, với thời gian cây dừa cho thu hoạch quả lên đến trên 50 năm.

Tại ấp Phú Hòa, vườn dừa 3 ha 15 năm tuổi của gia đình ông Nguyễn Văn Phong, đang cho quả khoảng 1.000 cây. Mỗi năm, sản lượng thu hoạch khoảng 100.000 quả, giá bán bình quân từ 7.000-9.000 đồng/quả tùy giống dừa, ông đạt doanh thu khoảng 700 triệu đồng/năm, trừ chi phí phân bón, thuốc, nhân công, ông lãi ròng 500 triệu đồng/năm.

Thấy hiệu quả kinh tế rõ rệt, năm 2021, ông Phong tiếp tục mở rộng thêm 1,2 ha, trồng giống dừa đỏ Mã Lai, diện tích này đang chuẩn bị cho thu hoạch.

Ông Phong cho biết, để đảm bảo năng suất và chất lượng dừa, khâu chọn giống đạt chuẩn rất quan trọng và được xem là yếu tố then chốt; tiếp đến kết hợp ứng dụng khoa học kỹ thuật, thâm canh sản xuất. Nhờ áp dụng kỹ thuật đúng cách, gia đình ông chỉ cần 01 lao động là có thể chăm sóc, bón phân, tưới nước toàn bộ diện tích 4,2 ha dừa .

Những năm gần đây, cây dừa trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long đã chứng minh hiệu quả kinh tế cao. Với giá bán dao động từ 50.000-100.000 đồng/chục, nhà vườn có thu nhập ổn định từ 100-150 triệu đồng/ha/năm, cao hơn nhiều so với trồng lúa trên cùng vùng đất.

Từ hiệu quả này, nông dân tỉnh Vĩnh Long liên tục mở rộng diện tích, với tốc độ tăng bình quân 2%/năm. So với năm 2020, diện tích dừa tỉnh tăng 11.335 ha.

Vườn dừa 1,2 ha trồng giống dừa Mã Lai của gia đình ông Nguyễn Văn Phong, ấp Phú Hòa, phường Long Đức. (Ảnh: Thanh Hòa/TTXVN)

Thúc đẩy phát triển bền vững

Tỉnh Vĩnh Long hiện có khoảng 22 triệu cây dừa, sản lượng ước đạt hơn 1,3 triệu tấn/năm (tương đương hơn 1 tỷ quả). Trong đó, nhóm giống dừa cao chuyên dùng cho chế biến công nghiệp, như: dừa ta xanh, dừa ta vàng, dừa dâu xanh, dâu vàng... chiếm gần 84% tổng diện tích dừa của tỉnh.

Nhóm giống dừa lùn phục vụ uống nước gồm dừa xiêm xanh, xiêm lục, dừa vàng Mã Lai, đỏ Mã Lai và các giống dừa lai khác chiếm khoảng 15%, còn lại là dừa sáp, đặc sản nổi tiếng của tỉnh được trồng trên diện tích 1.361 ha.

Hiện tỉnh có 183 doanh nghiệp hoạt động ngành chế biến dừa, tạo việc làm cho hơn 9.000 lao động. Các sản phẩm chế biến từ dừa bao gồm: dầu dừa, nước dừa tươi, sữa dừa, nước cốt dừa, cơm dừa nạo sấy, kẹo dừa, các sản phẩm từ mật hoa dừa, thạch dừa, mỹ phẩm từ dừa, than gáo dừa, chỉ xơ dừa và các sản phẩm từ chỉ xơ dừa, mụn dừa, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ dừa…

Thời gian qua, ngành chức năng ở địa phương thực hiện nhiều giải pháp thúc đẩy phát triển chuỗi giá trị cây dừa, như hỗ trợ cải tạo vườn dừa kém hiệu quả, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, phát triển mô hình xen canh trong vườn dừa, đẩy mạnh chế biến sâu và tổ chức hội thảo khoa học nhằm kết nối doanh nghiệp, kêu gọi đầu tư bao tiêu sản phẩm. Tỉnh cũng chú trọng phát triển dừa hữu cơ gắn với việc cấp mã số vùng trồng phục vụ tiêu dùng nội địa và xuất khẩu.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long Lâm Văn Tân cho biết, dù có tiềm năng lớn, nhưng ngành dừa Vĩnh Long đang đối mặt với nhiều thách thức. Quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, khiến việc áp dụng cơ giới hóa, truy xuất nguồn gốc và kiểm soát chất lượng đồng đều gặp nhiều khó khăn.

Giá dừa biến động; nguồn nguyên liệu đầu vào cho chế biến không ổn định, trong khi thị trường đầu ra cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ngoài ra, sâu bệnh, đặc biệt là sâu đầu đen vẫn đang gây thiệt hại đáng kể cho các vườn dừa; tác động của biến đổi khí hậu như hạn hán, xâm nhập mặn ngày càng ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng trái dừa.

Bên cạnh đó, chuỗi liên kết giữa nông dân - hợp tác xã - doanh nghiệp chưa chặt chẽ, thiếu bền vững; các chính sách khuyến khích phát triển vùng nguyên liệu, tích tụ đất đai hay thu hút đầu tư chế biến tại nông thôn vẫn chưa đủ mạnh.

Đặc biệt, ngành dừa Vĩnh Long còn phải cạnh tranh gay gắt với các quốc gia xuất khẩu dừa lớn như Philippines, Indonesia - những nước có lợi thế rõ rệt về quy mô và công nghệ chế biến hiện đại.

Hiện nay, các loại dừa ở Vĩnh Long chủ yếu tiêu thụ nội địa, thị trường xuất khẩu còn khá “khiêm tốn.” Bên cạnh một số mặt hàng dừa qua chế biến được xuất khẩu, tỉnh chỉ có khoảng 10-15% sản lượng dừa công nghiệp được xuất khẩu thô, 10-15% sản lượng dừa uống nước được sơ chế xuất khẩu…

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Vĩnh Long cho biết, tỉnh đang tập trung nhiều giải pháp để nâng cấp chuỗi giá trị dừa, đa dạng hóa sản phẩm và chế biến sâu; trong đó chú trọng xây dựng thương hiệu vững chắc trên các thị trường xuất khẩu chủ lực.

Ngành nông nghiệp tỉnh phối hợp với các viện, trường, các địa phương nghiên cứu, tuyển chọn và chuyển giao các giống dừa cho năng suất, chất lượng và giá trị kinh tế cao, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng địa phương, có khả năng chống chịu sâu bệnh, thích ứng biến đổi khí hậu, đáp ứng nhu cầu của thị trường. Bên cạnh đó, ngành thúc đẩy các địa phương hình thành, phát triển các hợp tác xã sản xuất dừa theo chuỗi giá trị, liên kết với các doanh nghiệp chế biến, tiêu thụ xuất khẩu.

Tỉnh tăng cường xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý, truy xuất nguồn gốc và cấp mã số vùng trồng; hỗ trợ kiểm dịch thực vật đối với các đối tượng kiểm dịch thực vật mà các thị trường nhập khẩu quan tâm.

Hiện Vĩnh Long đang mời gọi đầu tư nhiều dự án chế biến sâu các sản phẩm từ dừa, khuyến khích liên kết chuỗi giữa doanh nghiệp - hợp tác xã - nông dân từ sản xuất, thu mua, bảo quản, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu.

Ngành nông nghiệp tăng cường phát triển hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng, địa phương thực hiện đồng bộ cơ chế chính sách hỗ trợ từ Trung ương và địa phương để tạo điều kiện doanh nghiệp tiếp cận vốn, công nghệ, thị trường và môi trường pháp lý nhằm thúc đẩy ngành dừa phát triển bền vững, hiệu quả.

Tỉnh Vĩnh Long cũng chú trọng phát triển du lịch sinh thái miệt vườn, ẩm thực gắn với các sản phẩm OCOP từ dừa, đặc biệt là dừa sáp - sản phẩm đặc trưng của địa phương.

Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030, diện tích trồng dừa tỉnh đạt 132.000 ha, sản lượng trên 1,5 triệu tấn. Kim ngạch xuất khẩu sản phẩm dừa tăng bình quân trên 10%/năm. Đồng thời có từ 30-50 doanh nghiệp liên kết với các hợp tác xã sản xuất dừa xây dựng vùng nguyên liệu phục vụ chế biến và tiêu thụ các sản phẩm từ dừa có giá trị gia tăng cao, nhất là sản phẩm phục vụ thị trường xuất khẩu…/.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/vinh-long-gia-tang-gia-tri-cho-dua-vinh-long-tu-che-bien-sau-post1053858.vnp