10 bộ phim Studio Ghibli khiến bạn nhìn thế giới qua lăng kính mới

5 giờ trướcBài gốc

Studio Ghibli không đơn thuần là một xưởng phim hoạt hình – đó là một cánh cổng dẫn đến những thế giới mà cảm xúc và trí tưởng tượng được giải phóng hoàn toàn. Được sáng lập bởi Hayao Miyazaki và Isao Takahata, Ghibli từ lâu đã được coi là biểu tượng của điện ảnh Nhật Bản và là một phần tuổi thơ của hàng triệu người trên khắp thế giới. Nhưng điều khiến các tác phẩm của Ghibli trở nên trường tồn vượt thời gian không chỉ nằm ở kỹ thuật hoạt hình xuất sắc hay hình ảnh huyền ảo, mà còn ở chiều sâu tư tưởng ẩn sau từng thước phim.

Dưới đây là 10 bộ phim tiêu biểu nhất của Studio Ghibli – những tác phẩm không chỉ khiến bạn thổn thức vì cái đẹp, mà còn buộc bạn phải suy ngẫm, đặt câu hỏi và thậm chí thay đổi cách nhìn về chính cuộc đời mình.

1. Princess Mononoke - Công chúa Mononoke (1997)
Không chỉ là một sử thi giả tưởng, Princess Mononoke là cuộc đối đầu dữ dội giữa con người và thiên nhiên, giữa lòng thù hận và khả năng thứ tha. Bộ phim đưa người xem vào cuộc chiến nội tâm đầy xung đột của Ashitaka – chàng hoàng tử mang lời nguyền – và San – cô gái hoang dã được nuôi dưỡng bởi thần sói. Qua đó, Miyazaki lên tiếng mạnh mẽ về sự tàn phá môi trường và những ranh giới đạo đức không còn rõ ràng giữa cái thiện và cái ác.

2. Grave of the Fireflies - Mộ đom đóm (1988)
Một trong những bộ phim đau lòng nhất mà bạn từng xem, Grave of the Fireflies không cần đến phép màu hay sinh vật thần thoại để khiến người xem ám ảnh. Câu chuyện về hai đứa trẻ mồ côi trong Thế chiến II là minh chứng rõ ràng cho sự tàn nhẫn của chiến tranh – không phải nơi chiến tuyến, mà ở những khoảng trống bị bỏ lại phía sau. Đây là một thước phim khiến bất kỳ ai cũng phải lặng người và đặt lại câu hỏi: Ai thực sự là nạn nhân trong chiến tranh?

3. The Wind Rises - Gió nổi lên (2013)
Được xem là lời chia tay đầu tiên của Hayao Miyazaki với điện ảnh, The Wind Rises là câu chuyện đầy chất tự sự về Jiro Horikoshi – người thiết kế máy bay chiến đấu Zero trong Thế chiến II. Thông qua nhân vật này, Miyazaki giãi bày những giằng xé của nghệ sĩ khi giấc mơ sáng tạo của họ lại vô tình trở thành công cụ hủy diệt. Bộ phim không đơn thuần là về chiến tranh hay kỹ thuật hàng không – nó là lời tự vấn sâu sắc về lý tưởng, tình yêu và cái giá của ước mơ.

4. Porco Rosso (1992)
Một phi công mang hình hài của con lợn – đó là cách mà Porco Rosso lựa chọn để kể về tàn tích của chiến tranh và sự trốn tránh của một con người từng mất mát. Dù mang vẻ nhẹ nhàng và có phần hài hước, bộ phim vẫn ẩn chứa nhiều thông điệp chính trị, đặc biệt là câu thoại để đời: “Thà làm lợn còn hơn làm phát xít.” Đây cũng là tác phẩm mà chính Miyazaki thừa nhận ông làm cho bản thân mình – không phải cho trẻ em.

5. The Tale of Princess Kaguya - Chuyện công chúa Kaguya (2013)
Với phong cách hoạt hình mang đậm chất thủy mặc và kỹ thuật vẽ tay tối giản, The Tale of Princess Kaguya là một trải nghiệm điện ảnh thiền định và đầy chất thơ. Lấy cảm hứng từ truyện cổ Chuyện nàng công chúa trong ống tre, bộ phim chất vấn những áp đặt của xã hội lên người phụ nữ và đặt ra câu hỏi: Nếu một người sinh ra không thuộc về thế giới này, thì hạnh phúc sẽ đi đâu về đâu?

6. Howl’s Moving Castle - Lâu đài bay của pháp sư Howl (2004)
Một lâu đài biết đi, một pháp sư bí ẩn, và một cô gái bị nguyền rủa trở thành bà lão – Howl’s Moving Castle ban đầu có vẻ là một câu chuyện cổ tích kỳ quặc. Nhưng càng xem, bạn càng nhận ra đây là một bản tuyên ngôn chống chiến tranh và phản đối tư tưởng phân biệt rạch ròi giữa thiện và ác. Sự lãng mạn lồng ghép với những bình luận xã hội sâu sắc khiến tác phẩm này trở thành một trong những phim Ghibli giàu tầng nghĩa nhất.

7. My Neighbor Totoro - Hàng xóm của tôi là Totoro (1988)
Nếu Grave of the Fireflies là hiện thực khắc nghiệt, thì Totoro là phép màu cần thiết để chữa lành nó. Hai chị em Satsuki và Mei đã tìm thấy sự an ủi và niềm tin thông qua Totoro – sinh vật to lớn, hiền hậu sống trong rừng. Không có kịch tính hay xung đột lớn, nhưng bộ phim vẫn lay động người xem nhờ sự chân thành trong cách mô tả nỗi lo, hy vọng và trí tưởng tượng của trẻ thơ.

8. The Boy and the Heron - Thiếu niên và chim diệc (2023)
Tác phẩm mới nhất và có lẽ là cuối cùng của Miyazaki, The Boy and the Heron mang đậm chất tự truyện và triết lý chín muồi của một người làm nghệ thuật cả đời. Bộ phim kể về cậu bé Mahito bước vào một thế giới kỳ ảo để đối diện với nỗi đau mất mẹ, đồng thời chiêm nghiệm về sự sáng tạo, cái chết và quá khứ. Đây là một lời tạm biệt đầy tinh tế và sâu sắc, không ồn ào nhưng dư âm thì kéo dài mãi.

9. Kiki’s Delivery Service - Dịch vụ giao hàng của phù thủy Kiki (1989)
Tuổi mới lớn chưa bao giờ dễ dàng, ngay cả khi bạn là một phù thủy. Kiki’s Delivery Service là câu chuyện về sự độc lập, mất phương hướng và quá trình tìm lại chính mình. Khi Kiki mất đi năng lực phép thuật, đó cũng là lúc cô học cách nghỉ ngơi, yêu thương bản thân và chấp nhận rằng đôi khi, việc không hoàn hảo lại là điều cần thiết để trưởng thành.

10. Spirited Away - Vùng đất linh hồn (2001)
Không còn nghi ngờ gì, Spirited Away là đỉnh cao của Ghibli – một thế giới siêu thực, đầy màu sắc, nơi mà lòng tham, tình thân và sự dũng cảm hiện hữu trong từng chi tiết. Khi Chihiro bị cuốn vào thế giới linh hồn, cô không chỉ tìm đường trở về mà còn tìm lại bản thân giữa những cám dỗ và thử thách. Đây là bộ phim khiến người lớn phải suy ngẫm, và trẻ em phải mơ mộng.