Vì gan tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng và đào thải độc tố, rối loạn chức năng gan có thể dẫn đến cảm giác không khỏe hoặc thiếu sức sống
Bệnh gan đã trở thành một trong những vấn đề sức khỏe lớn nhất thế giới. Phổ biến nhất trong các loại bệnh gan là bệnh gan nhiễm mỡ, đang gia tăng do béo phì, chế độ ăn uống kém và lối sống ít vận động. Trên thực tế, bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chức năng chuyển hóa (MASLD), trước đây được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), đang là một vấn đề sức khỏe ngày càng gia tăng trên toàn thế giới, ảnh hưởng đến khoảng 30,2% dân số thế giới.
Dữ liệu y tế gần đây nhấn mạnh rằng việc phát hiện sớm tình trạng bệnh gan có thể mang lại kết quả tốt hơn vì cơ quan này có thể tự chữa lành hoặc tái tạo nếu có cơ hội. Phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn trước khi nó trở nên nghiêm trọng bởi vì khi nói đến sức khỏe gan, nhận thức chính là biện pháp phòng vệ tốt nhất.
Mệt mỏi dai dẳng, khó chịu hoặc yếu sức
Một trong những dấu hiệu đầu tiên phổ biến nhất là tình trạng mệt mỏi liên tục không phải là sự mệt mỏi thông thường sau một ngày bận rộn, mà là tình trạng kiệt sức nhẹ không thuyên giảm, ngay cả khi đã nghỉ ngơi. Vì gan tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng và đào thải độc tố, rối loạn chức năng gan có thể dẫn đến cảm giác không khỏe hoặc thiếu sức sống.
Mất cảm giác ngon miệng, buồn nôn, sụt cân không rõ nguyên nhân
Căng thẳng gan sớm có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa, chuyển hóa hoặc tín hiệu thèm ăn. Điều này có thể biểu hiện bằng việc giảm hứng thú với thức ăn, thỉnh thoảng buồn nôn hoặc sụt cân ngoài ý muốn. Những triệu chứng này thường mơ hồ và có thể do các nguyên nhân khác (căng thẳng, nhiễm trùng, các vấn đề về đường ruột), vì vậy chúng thường không liên quan đến sức khỏe gan.
Cảm giác khó chịu, đau nhẹ hoặc đầy bụng ở phía trên bên phải
Gan nằm dưới lồng ngực phải. Những cảm giác khó nhận biết như tức ngực, đau âm ỉ hoặc đầy bụng ở khu vực đó có thể báo hiệu tình trạng gan bị sưng hoặc viêm. Trong nhiều trường hợp, cơn đau không dữ dội hoặc liên tục, nên mọi người thường nghĩ rằng đó là do đầy hơi, căng cơ hoặc rối loạn tiêu hóa.
Nước tiểu sẫm màu và phân nhạt màu hoặc màu đất sét
Khi gan không xử lý được bilirubin hoặc sản xuất mật đúng cách, nước tiểu có thể chuyển sang màu sẫm (màu hổ phách hoặc màu trà) và phân có thể nhạt màu, giống đất sét hoặc nhạt màu hơn bình thường. Những thay đổi này ban đầu có thể khó nhận biết và có thể không được chú ý cho đến khi chúng trở nên rõ rệt hơn.
Ngứa da không phát ban
Ngứa không rõ nguyên nhân, đặc biệt là khi không có phát ban rõ ràng, là một dấu hiệu cảnh báo. Nó có thể báo hiệu sự tích tụ muối mật trong máu do suy giảm chức năng gan hoặc mật. Triệu chứng này thường là một trong những chỉ báo da liễu sớm nhất.
Da hoặc mắt có màu vàng nhẹ
Khi suy giảm chức năng gan trở nặng, bilirubin tích tụ, khiến da và lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng (vàng da). Vàng da giai đoạn đầu có thể rất khó phát hiện, chỉ là vàng da nhẹ hoặc thay đổi màu sắc dễ nhận biết hơn dưới ánh sáng tự nhiên hoặc khi so sánh với ảnh chụp trước đó.
Dễ bị bầm tím hoặc chảy máu
Vì gan sản xuất các protein cần thiết cho quá trình đông máu, tổn thương gan có thể làm giảm các yếu tố này. Bạn có thể nhận thấy mình dễ bị bầm tím hơn hoặc bị chảy máu cam nhẹ hoặc chảy máu nướu răng. Những dấu hiệu này có thể bị nhầm lẫn với rối loạn đông máu hoặc chấn thương nhẹ, chứ không phải do tổn thương gan.
Sưng chân, mắt cá chân hoặc bụng tích nước
Khi chức năng gan suy giảm, nồng độ protein trong máu thay đổi và áp lực mạch máu thay đổi có thể khiến dịch rò rỉ vào các mô, dẫn đến sưng (phù nề), đặc biệt là ở cẳng chân, hoặc tích tụ dịch trong bụng (cổ trướng). Sưng nhẹ ban đầu có thể bị bỏ qua do mệt mỏi hoặc mất cân bằng muối/nước nhưng cần lưu ý điều này nếu tình trạng kéo dài.
Lú lẫn, có vấn đề về trí nhớ
Khi gan không thể giải độc tốt các chất thải, các độc tố như amoniac có thể tích tụ và ảnh hưởng đến chức năng não. Điều này có thể dẫn đến tình trạng chậm chạp về tinh thần, suy giảm trí nhớ, lú lẫn hoặc khó tập trung (bệnh não gan giai đoạn đầu). Ở giai đoạn đầu, bệnh có thể chỉ gây cảm giác mệt mỏi hoặc sương mù não do căng thẳng nhưng khi kết hợp với các dấu hiệu khác, điều này rất quan trọng.
Yếu cơ, mất khối lượng cơ
Suy giảm mãn tính trong quá trình chuyển hóa gan ảnh hưởng đến việc xử lý protein. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến teo cơ không chủ ý, yếu cơ hoặc giảm sức mạnh thể chất. Kết hợp với thay đổi cân nặng và mệt mỏi, dấu hiệu này có thể xác nhận tình trạng rối loạn chức năng đang phát triển.
H.Thanh