10 giải pháp đổi mới trong phổ biến kiến thức KH-CN

18 giờ trướcBài gốc

Những loại hình phổ biến kiến thức KH-CN

Đây là nhiệm vụ quan trọng trong tình hình đất nước hiện nay, nếu không đẩy mạnh KH-CN thì sẽ tụt hậu và đất nước sẽ rơi vào hàng ngũ các nước kém phát triển, không hoàn thành được mục tiêu - nhiệm vụ mà toàn Đảng, Nhà nước và toàn dân đã và đang đặt ra.

Điều đáng lưu ý trong giai đoạn hiện nay là có sự bất cập giữa mục tiêu - nhiệm vụ của nhà nước đã đặt ra và sự nhận thức, hiểu biết của người dân để thực hiện nhiệm vụ này vì đang có sự chênh lệch quá lớn về mục tiêu và khả năng thực hiện.

Hội thảo phổ biến kiến thức về phát triển hạ tầng xanh hướng tới phát triển mô hình đô thị bền vững do Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức tháng 6.2025 - Ảnh: VUSTA

Bởi chìa khóa của sự thành công KH-CN chính là sự nhận thức - hiểu biết của người dân về cuộc cách mạng công nghệ và chuyển đổi số, hay nói cách khác là vai trò to lớn của hoạt động truyền thông và phổ biến kiến thức KH-CN hiện nay phải đẩy mạnh và phát triển hơn nữa để đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong tình hình mới.

Vì vậy có thể khẳng định rằng hoạt động truyền thông và phổ biến kiến thức KH-CN luôn có vai trò và vị trí quan trọng trong việc nâng cao dân trí của nước ta để đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ phát triển đất nước.

Một quốc gia muốn phát triển bền vững thì dân trí quốc gia đó phải phát triển. Muốn dân trí của một đất nước phát triển thì trong nhiều hoạt động trước hết hoạt động truyền thông và phổ biến kiến thức KH-CN phải không ngừng đổi mới và phát triển để dân trí ngày một nâng cao. Đây là vấn đề cốt lõi để nâng cao dân trí.

Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) là tổ chức tập hợp giới trí thức KH-CN với nhiệm vụ trọng tâm là hoạt động tư vấn phản biện và giám định xã hội và phổ biến kiến thức KH-CN.

Những loại hình phổ biến mà hệ thống VUSTA đang thực hiện nhiệm vụ truyền thông và phổ biến kiến thức KH-CN:

- Xuất bản ấn phẩm phổ biến kiến thức, đây là hoạt động tốt có ý nghĩa lớn, đặc biệt có giá trị sử dụng lâu dài trong việc truyền thông và phổ biến kiến thức KH-CN có thể lưu trữ tài liệu. Tuy nhiên, thực tế cho thấy liên hiệp hội địa phương và các hội thành viên ít hào hứng tham gia, không phải vì thiếu kiến thức mà do chi phí cho việc viết ấn phẩm không hợp lý, nên lưu ý rằng một trang ấn phẩm tư liệu khoa học phải đầu tư nhiều công sức chất xám của các nhà khoa học.

- Tập huấn và hội thảo phổ biến kiến thức, hoạt động này rất cần thiết, song trên thực tế các liên hiệp hội cũng cần phải tính toán cấp kinh phí hợp lý để thuận lợi cho người đề xuất và thực hiện nhiệm vụ truyền thông và phổ biến kiến thức KH-CN.

- Các loại hình khác mà hệ thống VUSTA đang làm như: phim tư liệu khoa học chuyên đề sâu nhưng ngắn gọn để truyền thông và phổ biến kiến thức KH-CN, là hình thức tuyên truyền, phổ biến kiến thức sinh động, chuẩn xác, nhanh chóng đồng thời có thể bảo tồn, lưu trữ lâu dài.

10 giải pháp đổi mới trong hoạt động phổ biến kiến thức KH-CN

- Hệ thống VUSTA cần nhiệt tình và nâng cao tinh thần trách nhiệm của cá nhân và tập thể trong thực hiện nhiệm vụ truyền thông và phổ biến kiến thức KH-CN.

- Hệ thống VUSTA cần phát huy tốt hơn nữa vai trò tập hợp trí thức KH-CN, nhiều nhà khoa học cần môi trường sáng tạo, sự ghi nhận trước, sau mới đến chính sách đãi ngộ.

- Hệ thống VUSTA cần nhạy bén, cập nhật thông tin, năm bắt được các chủ trương chính sách của Nhà nước, nắm tình hình trong nước và thế giới.

- Hệ thống VUSTA cần suy nghĩ, tìm tòi và có phương án khả thi để thực hiện và giải quyết vấn đề đặt ra trong quá trình thực hiện nhiệm vụ truyền thông và phổ biến kiến thức KH-CN.

- Hệ thống VUSTA cần chú trọng, đẩy mạnh công tác truyền thông và phổ biến kiến thức KH-CN của từng hội viên và các hội thành viên.

- Hệ thống VUSTA cần đổi mới và sáng tạo hoạt động truyền thông như thế nào, sao cho hiệu quả, thiết thực hơn? Ví dụ như ngoài hội nghị, hội thảo, tập huấn, có thể tổ chức hội thi về công tác truyền thông, phổ biến kiến thức (vì tiềm năng ở các là rất lớn, nếu chúng ta xã hội hóa được một phần kinh phí thì sân chơi này sẽ rất bổ ích và hiệu quả).

- Hệ thống VUSTA cần chú trọng đẩy mạnh truyền thông trên trang web của mình và web của liên hiệp hội địa phương, các hội thành viên. Đây là lợi thế lớn và rất hiệu quả, khi liên hiệp hội địa phương không có nhiều kinh phí hoạt động để in ấn, phát hành thông tin, quảng bá hình ảnh theo cách truyền thống như trước đây.

- Hệ thống VUSTA cần tranh thủ sự sự hỗ trợ của các cơ quan đơn vị, doanh nghiệp trong và ngoài nước để có thêm kinh phí, tài lực, nhân lực và vật lực cho hoạt động truyền thông, phổ biến kiến thức của mình.

- Hệ thống VUSTA cần chú trọng tính hiệu quả của công tác truyền thông và phổ biến kiến thức khoa học công nghệ (các kỳ/cuộc, sự kiện dù lớn hay nhỏ, song phải luôn luôn tính đến hiệu quả, tác động, sự lan tỏa và ảnh hưởng của nó với ngành nghề và bộ chủ quản).

- Hệ thống VUSTA cần liên kết các bộ ngành có tính chất tương đồng, để phối hợp tổ chức công tác truyền thông và phổ biến kiến thức khoa học công nghệ, chia sẻ thông tin và truyền thông về các thông tin thuộc lĩnh vực KH-CN.

Tuyết Nhung (theo VUSTA)

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/10-giai-phap-doi-moi-trong-pho-bien-kien-thuc-kh-cn-233694.html