Tổng thống Trump ký tổng cộng 137 sắc lệnh từ đầu nhiệm kỳ đến ngày 27/4. (Nguồn: Getty)
Trong 100 ngày qua, ông chủ Nhà Trắng đã tái định hình nền kinh tế Mỹ thông qua các sắc lệnh hành pháp. Theo Cơ quan đăng ký liên bang Mỹ, ông Trump ký tổng cộng 137 sắc lệnh từ đầu nhiệm kỳ đến ngày 27/4.
Nhờ công cụ này, nhà lãnh đạo ban bố thuế quan đối với hầu hết đối tác trên thế giới. Tổng thống Trump tuyên bố, các chính sách thuế quan của ông sẽ tạo ra nhiều việc làm cho các nhà máy Mỹ, thu hẹp nợ công quốc gia và đóng vai trò làm đòn bẩy để tái đàm phán thương mại theo hướng có lợi cho nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Mặc dù vậy, rất nhiều nước và thậm chí các tổ chức bên trong nước Mỹ cho rằng chính sách thuế này là không phù hợp.
Áp thuế với toàn thế giới
Trong vòng 50 ngày đầu tiên của nhiệm kỳ, Tổng thống Trump đã áp đặt các mức thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mexico, Canada và Trung Quốc.
Ngày 2/4, ông chủ Nhà Trắng tiếp tục thông báo mức thuế quan mới với khoảng 180 đối tác thương mại của Mỹ. Bên cạnh mức thuế chung 10%, ông tuyên bố sẽ áp mức thuế đối ứng cao hơn với khoảng 60 đối tác thương mại lớn của Mỹ từ 9/4.
Đặc biệt, ông đã tăng mức thuế lên 245% với một số mặt hàng nhất định của Trung Quốc, leo thang một cuộc đối đầu về thương mại với quốc gia này.
Những ngày sau đó, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới liên tục tăng mức áp thuế đáp trả nhau. Không ít người lo ngại kịch bản chiến tranh thương mại bùng phát, đe dọa nền kinh tế toàn cầu.
Ông Trump thậm chí dọa sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell vì không hài lòng với cách ông Pwell điều hành cơ quan này.
Những bình luận của ông Trump đã khiến hàng nghìn tỷ USD đã bị xóa sổ khỏi thị trường chứng khoán, các hãng hàng không đang cắt giảm các chuyến bay, các công ty hàng đầu đang phải thay đổi kế hoạch kinh doanh, một số nhà bán lẻ đã từ bỏ việc bán hàng hóa do Trung Quốc sản xuất tại Mỹ vì thuế quan, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đã cắt giảm dự báo tăng trưởng của Mỹ, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cho biết, một số doanh nghiệp đã ngừng tuyển dụng...
Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh vế thuế tại Nhà Trắng, ngày 2/4. (Nguồn: AFP)
Trong một dấu hiệu cảnh báo về khả năng suy thoái, tâm lý người tiêu dùng đã giảm mạnh và đạt mức thấp thứ tư kể từ năm 1952 vào tháng 4/2025. Chỉ số Sợ hãi và Tham lam - chỉ số tổng hợp các biến liên quan đến tâm lý đối với thị trường chứng khoán Mỹ của CNN Money đã ghi nhận mức "sợ hãi" hoặc "sợ hãi cực độ" trong tháng qua.
Tuy nhiên, ngay sau khi mức thuế đối ứng có hiệu lực khoảng nửa ngày, Tổng thống Mỹ bất ngờ thông báo hoãn thi hành với loạt đối tác trong 90 ngày, ngoại trừ Bắc Kinh. Theo đó, các nước có thể đàm phán thỏa thuận thương mại với Mỹ trong vòng 90 ngày và chịu mức thuế đồng loạt 10% trong thời gian đó, thay vì mức thuế đối ứng lên tới 49%.
Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro khẳng định, nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể đạt được 90 thỏa thuận thương mại trong vòng 90 ngày hoãn thuế đối ứng với các đối tác.
Tổng thống Mỹ cũng đã dịu giọng hơn với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới khi cho biết, mức thuế nhập khẩu 145% áp lên nước này sẽ giảm mạnh nếu hai bên đạt thỏa thuận thương mại, dù khẳng định sẽ không thể về 0%. Ông cũng nói rằng "không có ý định" sa thải Chủ tịch Fed, giải thích chỉ muốn Fed tích cực giảm lãi suất.
Nhà bình luận Tina Teng của Euronews nhận định: "Thị trường toàn cầu đã có dấu hiệu phục hồi sau những bình luận mới của Tổng thống Trump. Cổ phiếu phục hồi, đồng USD tăng và giá vàng giảm khi tâm lý nhà đầu tư cải thiện".
Tỷ lệ người Mỹ ủng hộ ông Trump là 41%
Theo kết quả thăm dò của CNN được công bố ngày 27/4, ngay trước thềm 100 ngày nhậm chức của Tổng thống Donald Trump, tỷ lệ người Mỹ ủng hộ ông Trump là 41%, mức thấp nhất đối với bất kỳ Tổng thống nào trong 100 ngày đầu tiên nhậm chức, ít nhất kể từ thời Tổng thống Dwight Eisenhower (1953-1961).
Kết quả này đồng nghĩa, tỷ lệ tán thành hiệu suất làm việc của ông đã giảm 4 điểm phần trăm kể từ tháng 7/2025 và giảm 7 điểm so với hồi tháng 2/2025, khi ông mới nhậm chức.
Chỉ 22% người Mỹ được hỏi nói rằng, họ hoàn toàn tán thành cách ông điều hành đất nước, trong khi 45% nói hoàn toàn không tán thành.
Kết quả khảo sát do NBC News Stay Tuned Poll cũng công bố hôm 27/4 cho thấy, 55% người Mỹ cho biết họ không tán thành cách ông xử lý công việc ở cương vị Tổng thống, trong khi 45% tán thành.
Khi được đề nghị sử dụng biểu tượng cảm xúc để mô tả những gì ông Trump mang đến, số người cho biết họ cảm thấy tức giận, bất mãn nhiều hơn so với những phản hồi tích cực như vui vẻ, háo hức.
Ngày 30/4 đánh dấu mốc 100 ngày đầu tiên nhiệm sở của Tổng thống Trump. 100 ngày đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống là dấu mốc luôn được chú ý trong chính trường Mỹ, là chỉ dấu thể hiện người đứng đầu Nhà Trắng dự định lãnh đạo đất nước như thế nào trong 4 năm.
Những hành động và chính sách của chính quyền, thường là táo bạo, trong 100 ngày đầu tiên được coi là thước đo đánh giá về hiệu suất làm việc của Tổng thống.
(theo CNN, CBS News, Reuters)
Linh Chi