Sáng nay (29/6), tại Bảo tàng Lịch sử TP.HCM, Sở VH&TT phối hợp tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Bảo vật quốc gia – Những kiệt tác di sản tại TP.HCM”.
Các hiện vật trưng bày lần này có niên đại trải dài từ thời tiền sử đến thế kỷ XX, đại diện cho các nền văn hóa Đông Sơn, Óc Eo, Champa và thời Nguyễn.
Một số hiện vật tiêu biểu có thể kể đến như: Chõ gốm Đông Sơn (niên đại khoảng 2.000 – 2.500 năm).
Tượng Phật Đồng Dương (văn hóa Champa, TK VIII–IX), Tượng thần Vishnu, thần Surya, nữ thần Durga (văn hóa Óc Eo).
Cùng với Ấn “Lương Tài Hầu chi ấn” (năm 1833) và khuôn in “Tín phiếu mệnh giá 5 đồng” (năm 1947) – hiện vật quý gắn liền với lịch sử đô thị Sài Gòn – Gia Định.
Tính đến năm 2025, cả nước có 327 bảo vật quốc gia, trong đó TP.HCM sở hữu 17 hiện vật thuộc ba bảo tàng công lập và một bộ sưu tập tư nhân – gồm Bảo tàng Lịch sử Thành phố, Bảo tàng TP.HCM, Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố và sưu tập Phạm Gia Chi Bảo.
Phát biểu tại lễ khai mạc, ông Nguyễn Minh Nhựt, Phó Giám đốc Sở VH&TT cho biết: “Đây là dịp để công chúng được tiếp cận trực tiếp với những di sản quý hiếm, phản ánh chiều sâu văn hóa và trình độ chế tác thủ công, mỹ thuật của các nền văn hóa cổ như Đông Sơn, Óc Eo, Champa cho đến giai đoạn hiện đại”.
Theo Luật Di sản văn hóa 2024, Bảo vật quốc gia là những di vật, cổ vật có giá trị đặc biệt quý hiếm, tiêu biểu về lịch sử, văn hóa, khoa học. Không chỉ thể hiện trình độ thẩm mỹ và kỹ thuật chế tác của người xưa, các bảo vật còn phản ánh chiều sâu văn hóa, tín ngưỡng, và tâm thức dân tộc qua các thời kỳ.
Ngay trong buổi sáng khai mạc triển lãm, đông đảo người dân và du khách đã đến chiêm ngưỡng các hiện vật quý hiếm.
Đặc biệt, triển lãm còn giới thiệu hai tác phẩm mỹ thuật có giá trị lớn: tranh sơn mài “Vườn xuân Trung Nam Bắc” của họa sĩ Nguyễn Gia Trí – một đỉnh cao nghệ thuật sơn mài Việt Nam, và tranh “Thanh niên thành đồng” của họa sĩ Nguyễn Sáng – tái hiện hình ảnh người trẻ TP.HCM thời kháng chiến với tinh thần quả cảm, lạc quan.
Các bán trẻ tỏ ra thích thú khi được tận mắt thấy những tượng thần cổ bằng đá, những chi tiết chạm khắc tinh xảo dù đã trải qua hàng thế kỷ vẫn giữ được vẻ đẹp kỳ vĩ.
Chị Nguyễn Thị Mai (quận Phú Nhuận) chia sẻ: “Lâu nay tôi chỉ biết đến bảo vật quốc gia qua sách vở, hôm nay mới có dịp xem tận mắt. Mỗi hiện vật đều có câu chuyện riêng, nhìn vào đó như thấy cả một nền văn hóa sống dậy.”
Tương tự, em Trần Minh Hoàng, sinh viên ĐH Văn hóa cho hay: “Từ các khối tượng tinh xảo cho đến bức tranh của họa sĩ Nguyễn Gia Trí khiến em trầm trồ. Em cảm thấy tự hào và xúc động khi được chiêm ngưỡng những di sản quý báu còn sót lại qua thời gian.”
Triển lãm sẽ kéo dài đến hết ngày 10/8/2025 tại Bảo tàng Lịch sử TP.HCM (số 2 Nguyễn Bỉnh Khiêm, quận 1). Đây là cơ hội đặc biệt để công chúng, nhất là giới trẻ, tiếp cận trực tiếp với những di sản tiêu biểu, góp phần nuôi dưỡng tình yêu di sản và ý thức gìn giữ giá trị văn hóa dân tộc.
Hữu Long