3 yếu tố quyết định giúp Nga giành lợi thế trước Ukraine trong năm 2025

3 giờ trướcBài gốc

Trong năm 2025, cuộc chiến giữa Nga và Ukraine tiếp tục rơi vào thế giằng co và tiêu hao, khi cả hai bên đều chưa đạt được một bước đột phá chiến lược mang tính quyết định. Chiến tuyến trong năm nay có biến động nhiều hơn so với các năm 2023 và 2024. Các bước tiến của Nga diễn ra chậm nhưng chắc, còn Ukraine chủ yếu vẫn giữ thế phòng thủ. Hai bên đều chịu tổn thất lớn về người và của.

Khung cảnh hoang tàn, đổ nát ở Kostyantynivka, tỉnh Donetsk. Nguồn: AP

Nga cho rằng những kết quả đạt được trên chiến trường sẽ giúp họ củng cố vị thế trong các cuộc đàm phán hòa bình do Mỹ làm trung gian, đồng thời khẳng định chiến thắng đối với Moscow là “điều tất yếu”.

Cuối tháng 11/2025, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố rằng lực lượng Ukraine sẽ phải rút khỏi các vùng lãnh thổ mà họ đang kiểm soát và khi đó xung đột sẽ chấm dứt. Ông nhấn mạnh nếu Kiev không chấp nhận điều này, Nga quyết tâm đạt được mục tiêu bằng các biện pháp quân sự. Tuy nhiên, đằng sau những tuyên bố chính thức, thực tế trên chiến trường được đánh giá là phức tạp hơn đáng kể.

Đánh giá hiệu quả tác chiến của Nga trong năm 2025, ông Michael Kofman, chuyên gia nghiên cứu quân sự về Nga tại Trung tâm phân tích Hải quân Mỹ, nhận định: “Tiến độ của Nga cho đến nay khá khiêm tốn, họ vẫn chưa đạt được nhiều mục tiêu đã đề ra”.

Theo các chuyên gia, xung đột hiện nay đã chuyển thành cuộc chiến tiêu hao kéo dài. Các bên chủ yếu triển khai những đơn vị thâm nhập quy mô nhỏ, nguồn tiếp tế dựa nhiều vào lực lượng tình nguyện và sử dụng rộng rãi công nghệ vũ khí chi phí thấp thay vì tiến hành các đợt tấn công lớn theo kiểu truyền thống huy động chủ yếu lực lượng chính quy.

Bước tiến của Nga

Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố lực lượng nước này đã giành được gần 5.000 km² lãnh thổ Ukraine trong năm 2025. Mùa xuân năm nay, Moscow đã đẩy quân đội Ukraine khỏi vùng Kursk và tạm thời vượt biên giới vào vùng Sumy của Ukraine. Tuy nhiên, bước tiến tại Sumy nhanh chóng bị chững lại và chiến tuyến gần như không thay đổi sau đó.

Tại vùng Donetsk ở miền đông Ukraine, lực lượng Nga gần như hoàn tất việc chiếm giữ các thành phố Pokrovsk và Myrnohrad sau gần 2 năm giao tranh.

Đến cuối năm, Moscow cũng tuyên bố đã kiểm soát Huliaipole ở Zaporizhzhia và Siversk ở Donetsk - nơi lực lượng phòng thủ của Ukraine đã cầm cự hơn 3 năm nhưng phải rút lui trong thời gian gần đây do thiếu hụt nhân lực. Tiến độ của Nga trên các chiến tuyến không đồng đều: một số khu vực ghi nhận bước tiến hàng chục km, trong khi ở những nơi khác, lực lượng Nga chỉ tiến được vài trăm mét.

Bất chấp những tiến bộ trên chiến trường, Nga vẫn chưa tạo được bước đột phá mang tính quyết định.

“Quân đội Nga đã nắm giữ thế chủ động kể từ năm 2023. Nhưng kể từ đó xung đột đã chuyển sang giai đoạn tiêu hao và hầu hết các thay đổi trên chiến tuyến mang tính chiến thuật chứ không phải chiến lược”, nhà phân tích quân sự Pavel Aksenov đánh giá.

Triển khai nhóm tấn công nhỏ thay vì các cuộc tấn công quy mô lớn

Trong bối cảnh nguồn nhân lực của Ukraine ngày càng hạn chế, trong năm 2025, lực lượng Nga chủ yếu dựa vào các nhóm tấn công nhỏ thay vì đội hình thiết giáp lớn. Các đơn vị này thăm dò điểm yếu, xâm nhập vào vị trí của Ukraine và dần dần tăng cường lực lượng ở các khu vực trọng yếu, giành lãnh thổ từng bước theo thời gian.

Chiến thuật này đã chứng tỏ hiệu quả xung quanh Pokrovsk và Myrnohrad và được nhân rộng sang nhiều khu vực khác. Giới phân tích cho rằng, cách tiếp cận này phản ánh xu hướng chuyển dịch từ các cuộc tấn công quy mô lớn truyền thống, vốn ngày càng tốn kém trong bối cảnh chiến trường đầy rẫy mối đe dọa từ máy bay không người lái giám sát và tấn công.

Các vùng xám nằm giữa lãnh thổ do Nga và Ukraine kiểm soát đã mở rộng tới vài kilomet ở một số khu vực. Máy bay không người lái gần như làm chủ không phận, trong khi các đơn vị bộ binh nhỏ hoạt động trên mặt đất theo đội hình phân tán, tìm cách ẩn nấp để tránh bị phát hiện và tấn công.

Ưu thế UAV nghiêng về phía Moscow

Theo các nhà phân tích tại Hội đồng Đại Tây Dương, lợi thế trong các cuộc giao tranh bằng máy bay không người lái bắt đầu nghiêng về phía Nga từ cuối năm 2024 và xu hướng này tiếp diễn mạnh mẽ trong năm 2025.

Các chỉ huy Nga ưu tiên quy mô và độ tin cậy, triển khai các máy bay không người lái cáp quang gần như miễn nhiễm với biện pháp gây nhiễu điện tử. Loại UAV này đóng vai trò quan trọng trong chiến dịch đầu năm 2025 của Nga nhằm buộc quân đội Ukraine rút lui hoàn toàn khỏi vùng Kursk. UAV cáp quang đã tấn công liên tiếp xe chở đạn dược và làm gián đoạn các tuyến tiếp tế của Ukraine.

Moscow sau đó áp dụng chiến thuật tương tự trên các mặt trận phía nam và phía đông, phục kích các đoàn xe của Ukraine ở sâu phía sau tiền tuyến. Đến cuối năm 2025, Nga đã thành lập các đơn vị UAV tập trung, đào tạo người vận hành và tiến hành các cuộc tấn công chính xác vào vị trí cũng như tuyến tiếp tế của Ukraine. Việc vô hiệu hóa các phi đội UAV của Ukraine trở thành ưu tiên đối với Nga, nhằm tạo điều kiện cho binh sỹ nước này dễ dàng hoạt động gần tiền tuyến.

Tuy nhiên, theo phóng viên quân sự của BBC, Pavel Aksenov, UAV không phải là yếu tố duy nhất tạo nên lợi thế của Nga trên chiến trường. “Máy bay không người lái không phải là viên đạn thần kỳ làm thay đổi hoàn toàn bản chất của cuộc chiến. Chúng quả thực rất quan trọng, nhưng không phải là yếu tố duy nhất. Bom dẫn đường cũng rất quan trọng đối với Nga, cùng với đó là pháo binh và tên lửa chính xác”, ông Pavel Aksenov nhận định.

Nga đã sử dụng rộng rãi bom dẫn đường, trong đó có cả các loại nặng tới 3 tấn, để phá hủy các vị trí phòng thủ của Ukraine.

Vẫn khó giành chiến thắng

Các nhà phân tích nhận định, trong suốt năm 2025, Nga đã có nhiều sự điều chỉnh về chiến thuật để thích nghi với những diễn biến phức tạp của cuộc xung đột, trong đó có sự thay đổi chiến thuật sử dụng máy bay không người lái và pháo binh, chuyển sang các hoạt động quy mô nhỏ có sự hỗ trợ của UAV.

Lợi dụng việc năng lực phòng thủ của Ukraine tiếp tục suy yếu do thiếu hụt nhân lực và trang thiết bị, Nga đã đẩy mạnh các cuộc tấn công cục bộ.

Tuy nhiên, theo nhà phân tích Pavel Aksenov, nếu không có một bước đột phá chiến lược quyết định, những động thái này khó có thể thay đổi cục diện cuộc chiến.

“Tôi không nghĩ Nga có thể thực hiện các cuộc tấn công quyết định. Ngay cả khi họ chọc thủng các mặt trận Ukraine, việc giành thắng lợi sẽ rất khó khăn. Hiện tại, Nga không có đủ lực lượng lớn ở bất kỳ khu vực nào trên mặt trận. Ukraine cũng từng thực hiện các cuộc tiến công sâu ở vùng Kursk, nhưng tất cả chúng ta đều thấy kết quả cuối cùng”, ông Pavel Aksenov lưu ý.

Hồng Anh/VOV.VN (Tổng hợp)

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/3-yeu-to-quyet-dinh-giup-nga-gianh-loi-the-truoc-ukraine-trong-nam-2025-post1257945.vov