Cuối tháng 9, N.V.H. (19 tuổi, ở Hà Nội) bị đuối nước khi đi bơi cùng bạn. Khi được đưa lên khỏi mặt nước, H. đã ngừng tim, ngừng thở.
Người dân và nhân viên bể bơi lập tức tiến hành ép tim ngoài lồng ngực và chuyển đến Bệnh viện Sóc Sơn.
Tại đây, nhịp tim được khôi phục tạm thời nhưng chỉ sau ít phút, bệnh nhân lại ngừng tim lần thứ hai. Trước tình trạng nguy kịch, các bác sĩ quyết định chuyển thẳng bệnh nhân đến Bệnh viện Thanh Nhàn, nơi có khả năng hồi sức chuyên sâu và trang bị hệ thống ECMO. Trên đường chuyển viện, tim bệnh nhân ngừng đập thêm một lần nữa.
Khi tiếp nhận tại Khoa Hồi sức tích cực, bệnh nhân hôn mê sâu, phổi tổn thương lan tỏa, tim đập rời rạc, oxy máu gần như bằng 0.
Ê-kíp lập tức kích hoạt kỹ thuật tim phổi nhân tạo ECMO, biện pháp cuối cùng để duy trì sự sống.
Bác sĩ Nguyễn Thị Hoa - người trực tiếp điều trị cho biết: “Khi tiếp nhận, chúng tôi xác định đây là ca cực kỳ nặng, nếu chậm vài phút, chắc chắn bệnh nhân sẽ không qua khỏi. Điều duy nhất chúng tôi nghĩ khi đó là phải làm mọi cách để giữ lấy sự sống cho em.”
ECMO (Extracorporeal Membrane Oxygenation) là kỹ thuật hỗ trợ tim phổi ngoài cơ thể, giúp máu được oxy hóa rồi bơm trở lại, duy trì sự sống khi tim và phổi không còn hoạt động hiệu quả.
Bệnh nhân được chăm sóc, theo dõi tích cực sau cấp cứu. Ảnh: BVCC
Theo bác sĩ Hoa, phép màu ECMO chỉ phát huy khi bệnh nhân được cấp cứu sớm và ép tim đúng kỹ thuật, vì mỗi phút ngừng tuần hoàn là hàng triệu tế bào não mất đi.
Trong quá trình điều trị, bệnh nhân H. ngừng tim tổng cộng 4 lần, trong đó 3 lần được ép tim ngoài lồng ngực, 1 lần trong khi đang chạy ECMO.
Ê-kíp phải thay 3 quả ECMO liên tiếp, kết hợp lọc máu, thở máy, kháng sinh phổ rộng, điều chỉnh điện giải và truyền máu. Các bác sĩ túc trực liên tục nhiều ngày, bởi phổi bệnh nhân viêm nặng, tiêu hóa xuất huyết, phải nội soi cầm máu nhiều lần.
“Có lúc tưởng chừng không thể qua khỏi, nhưng cậu bé có sức sống mãnh liệt. Cứ ổn định được một chút, tim lại đập mạnh hơn, các chỉ số sinh tồn dần cải thiện. Cả ê-kíp đều nghĩ: phải cứu bằng được em, vì tuổi 19 còn quá trẻ để dừng lại,” bác sĩ Hoa xúc động nhớ lại.
Sau gần ba tuần hồi sức tích cực, H. tỉnh táo, có thể tự thở, nhận biết và giao tiếp bình thường, đặc biệt không để lại di chứng thần kinh, điều rất hiếm trong các ca ngừng tim kéo dài.
Thông thường, bệnh nhân ngừng tim lâu như vậy rất dễ tổn thương não hoặc rơi vào tình trạng sống thực vật. Nhưng H. hồi phục hoàn toàn, một kết quả thật sự kỳ diệu.
Người mẹ bệnh nhân xúc động chia sẻ: “Con tôi ngừng tim bốn lần mà vẫn sống, đúng là phép màu. Tôi biết ơn các bác sĩ, họ đã làm tất cả để giữ lại con tôi.”
Theo khuyến cáo của bác sĩ Hoa, trong các trường hợp đuối nước, yếu tố sống còn là cấp cứu tại chỗ kịp thời, đặc biệt là ép tim và hô hấp nhân tạo đúng kỹ thuật.
Mỗi phút chậm trễ có thể khiến não không hồi phục. Mọi người nên học kỹ năng cấp cứu cơ bản, đôi khi chỉ một hành động đúng lúc có thể cứu một mạng người.
Ca bệnh của H. là minh chứng cho giá trị của cấp cứu sớm, sự phối hợp chuyên môn giữa các tuyến và tinh thần tận tâm của đội ngũ y, bác sĩ, những người luôn nỗ lực hết mình để giành lại sự sống cho bệnh nhân.
Mạnh Hưng