4 loại rau người Việt thích mê nhưng là 'ổ chứa' ký sinh trùng: Ăn sai cách sẽ 'rước họa vào thân'

4 giờ trướcBài gốc

Trong khẩu phần ăn của người Việt, rau xanh là nhóm thực phẩm không thể thiếu. Từ mâm cơm gia đình, bữa sáng ngoài hàng đến các món ăn vặt, rau sống và rau chế biến luôn xuất hiện với tần suất cao. Tuy nhiên, các chuyên gia dinh dưỡng và ký sinh trùng học cảnh báo: có không ít loại rau quen thuộc lại là “ổ chứa” ấu trùng giun sán, vi khuẩn và ký sinh trùng gây bệnh. Nếu sơ chế không đúng cách, người dùng có nguy cơ đối mặt với tiêu chảy kéo dài, nhiễm giun, sán lá gan và nhiều bệnh lý đường ruột nguy hiểm.

Dưới đây là 4 loại rau người Việt thường xuyên sử dụng nhưng tiềm ẩn rủi ro cao về ký sinh trùng nếu không được rửa sạch và chế biến đúng cách.

1. Rau sống: Xà lách, rau thơm, húng, tía tô – nhóm rau “nguy hiểm” nhất

Rau sống vốn là món khoái khẩu trong ẩm thực Việt, đặc biệt khi ăn cùng phở, bún chả, nem, bánh đa cua hay các món gỏi. Tuy nhiên, các kết quả kiểm nghiệm tại nhiều cơ sở y tế cho thấy rau sống là nhóm thực phẩm đứng đầu về khả năng nhiễm ký sinh trùng.

Do được ăn trực tiếp, không qua đun nấu, rau sống dễ chứa:

Trứng giun đũa, giun móc bám trên đất.

Nang ấu trùng sán lá gan nhỏ từ nguồn nước tưới bị ô nhiễm.

Vi khuẩn E.coli, Salmonella từ phân gia súc, gia cầm.

Trứng giun lợn, giun sán từ nước thải hoặc phân bón hữu cơ chưa xử lý.

Các loại xà lách xoăn, xà lách mỡ, rau muống non, rau cải xoong và nhóm rau thơm như húng quế, húng chó, tía tô… có cấu trúc lá nhiều khe rãnh, dễ giữ lại bùn đất và vi khuẩn. Nếu chỉ rửa qua loa bằng nước lã, nguy cơ nhiễm khuẩn đường ruột rất lớn. Trẻ nhỏ và người có hệ tiêu hóa yếu càng dễ bị ảnh hưởng.

Các loại xà lách xoăn, xà lách mỡ, rau muống non, rau cải xoong và nhóm rau thơm như húng quế, húng chó, tía tô… có cấu trúc lá nhiều khe rãnh, dễ giữ lại bùn đất và vi khuẩn. Ảnh minh họa

2. Rau ngổ (ngò om) – “ổ” vi khuẩn và trứng sán từ vùng nước tù

Rau ngổ là gia vị quen thuộc trong canh chua, lẩu cá, bún riêu, bún ốc. Nhưng đây cũng là loại rau được các chuyên gia xếp vào nhóm nguy cơ cao bởi đặc tính sinh trưởng chủ yếu ở ao tù, rãnh nước hoặc các vùng đất ẩm thấp.

Trong môi trường này, rau ngổ dễ nhiễm:

Ấu trùng sán lá gan lớn từ phân trâu bò.

Vi khuẩn Vibrio gây tiêu chảy.

Trứng giun móc, giun đũa tồn tại trong lớp bùn đáy ao.

Nhiều ca bệnh sán lá gan lớn ghi nhận tại các tỉnh miền Bắc có liên quan tới thói quen ăn rau ngổ sống hoặc rửa không kỹ khi dùng làm rau gia vị. Mặc dù mùi thơm dễ chịu và giúp khử tanh, nhưng rau ngổ chỉ thực sự an toàn khi được rửa sạch nhiều lần, ngâm muối và chế biến chín.

3. Rau cải xoong – món khoái khẩu nhưng cực dễ nhiễm ấu trùng sán lá gan

Cải xoong được nhiều người yêu thích nhờ độ giòn, vị ngọt thanh và hàm lượng vitamin cao. Nhưng đây lại là loại rau “nhạy cảm” bậc nhất với ký sinh trùng do thường được trồng ở suối, mương và nguồn nước chảy tự nhiên.

Cải xoong được nhiều người yêu thích nhờ độ giòn, vị ngọt thanh và hàm lượng vitamin cao. Ảnh minh họa

Các nghiên cứu cho thấy cải xoong có tỉ lệ nhiễm ký sinh trùng rất cao, đặc biệt là:

Ấu trùng sán lá gan lớn (Fasciola gigantica).

Sán lá gan nhỏ.

Trứng giun đất từ bùn, phù sa.

Điều đáng chú ý, ấu trùng sán bám rất chắc vào thân và lá rau cải xoong, nên dù rửa mạnh bằng nước lã cũng khó loại bỏ hoàn toàn. Những món ăn như cải xoong trộn, cải xoong ăn sống với bò tái hay các món lẩu rau sống đều tiềm ẩn rủi ro.

Các chuyên gia khuyến cáo: tuyệt đối không ăn cải xoong sống. Khi chế biến cần nấu sôi ít nhất 2–3 phút để loại bỏ mầm bệnh.

4. Rau muống – loại rau quen thuộc nhưng không hề “lành” như nhiều người nghĩ

Rau muống là loại rau quốc dân, có mặt quanh năm và được tiêu thụ với lượng lớn. Dù phổ biến, rau muống lại dễ nhiễm ký sinh trùng hơn nhiều người nghĩ.

Lý do là vì rau muống thường được trồng ở đầm, ruộng nước hoặc ao hồ – nơi có:

Trứng giun đũa, giun móc.

Nang sán từ phân động vật trôi theo dòng nước.

Vi khuẩn gây tiêu chảy do nước tù đọng.

Ngoài ra, rau muống rất dễ bị nhiễm sán lá ruột khi dùng nước tưới bẩn. Những bó rau muống ăn sống kèm bún đậu, bánh xèo hay các món gỏi là nguy cơ trực tiếp dẫn tới nhiễm khuẩn đường ruột.

Làm sao để hạn chế nguy cơ nhiễm ký sinh trùng từ rau xanh?

Dù có rủi ro, không thể loại bỏ rau khỏi bữa ăn. Điều quan trọng là xử lý đúng cách:

Rửa rau 3 – 4 lần dưới vòi nước chảy.

Ngâm nước muối loãng hoặc nước rửa rau chuyên dụng ít nhất 10–15 phút.

Ưu tiên ăn rau chín, hạn chế tối đa rau sống ngoài hàng.

Không sử dụng phân tươi, nước thải chưa xử lý trong trồng rau.

Mua rau có nguồn gốc rõ ràng, tránh rau trôi nổi, rau mọc hoang cạnh ao hồ.

Tẩy giun định kỳ cho cả gia đình, đặc biệt người thường xuyên ăn rau sống.

Minh Khuê (t/h)

Nguồn Góc nhìn pháp lý : https://gocnhinphaply.nguoiduatin.vn/4-loai-rau-nguoi-viet-thich-me-nhung-la-o-chua-ky-sinh-trung-an-sai-cach-se-ruoc-hoa-vao-than-28376.html