4 quân bài hiểm Iran có thể lựa chọn để trả đũa đòn tấn công của Mỹ

2 giờ trướcBài gốc

Phát biểu tại Istanbul, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi ngày 22/6 cho biết, Tehran có "nhiều lựa chọn" để ứng phó với các cuộc tấn công của Mỹ.

Hình ảnh vệ tinh chụp cơ sở hạt nhân Isfahan của Iran. Ảnh: Maxar

Theo giới phân tích, Iran có thể đang cân nhắc các động thái tiếp theo của nước này, từ việc tấn công các căn cứ của Mỹ trong khu vực, cho đến khả năng đóng cửa một tuyến đường thủy quan trọng đối với hoạt động vận chuyển toàn cầu... Tất cả đều tiềm ẩn nguy cơ rủi ro đối với cả Israel và Mỹ.

Tấn công các lợi ích của Mỹ trong khu vực

Sự can dự trực tiếp của Mỹ vào cuộc xung đột có thể khiến Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) huy động các lực lượng ủy nhiệm của nước này trên khắp Iraq, Yemen và Syria tăng cường phát động các cuộc tấn công vào tài sản của Mỹ trong khu vực.

Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR) cho biết, Mỹ duy trì sự hiện diện tại tổng cộng 19 địa điểm trên khắp khu vực, trong đó có 8 địa điểm có sự hiện diện thường trực. Tính đến ngày 13/6, CFR ước tính có khoảng 40.000 binh sỹ Mỹ ở Trung Đông.

Tại Iraq, Washington đã triển khai 2.500 binh sỹ, tính đến cuối năm 2024. Các nhóm dân quân tại Iraq do Iran hỗ trợ có thể tấn công lực lượng này. Năm 2020, đã xảy ra cuộc tấn công bằng tên lửa của Iran vào một đơn vị đồn trú của Mỹ, khiến hơn 100 binh sỹ bị thương.

Iran nhiều lần tuyên bố, nếu Mỹ "tham gia cuộc chiến này và tấn công các cơ sở hạt nhân của họ, họ sẽ trả đũa các lực lượng Mỹ trong khu vực, chống lại các lợi ích của Mỹ", nhà phân tích chính trị và các vấn đề toàn cầu của CNN Barak Ravid lưu ý.

Tại Yemen, lực lượng Houthi do Iran hậu thuẫn trước đó đã tuyên bố sẽ tấn công các tàu của Mỹ ở Biển Đỏ nếu Washington can dự vào cuộc xung đột giữa Israel - Iran. Trong thông báo trên mạng xã hội hôm 22/6, một thành viên cấp cao của Houthi tuyên bố "Mỹ sẽ phải chịu hậu quả" khi tiến hành các cuộc không kích vào cơ sở hạt nhân Iran. Không rõ liệu đây có phải là dấu hiệu kết thúc lệnh ngừng bắn giữa Mỹ và Houthi được ký kết vào tháng 5/2025 hay không. Theo thỏa thuận, Washington tuyên bố sẽ dừng chiến dịch quân sự chống lại Houthi để đổi lấy việc nhóm này ngừng các cuộc tấn công vào lợi ích của Mỹ trong khu vực.

Ngoài ra, các chuyên gia dự đoán Tehran có thể tìm cách tiến hành cuộc xung đột tiêu hao, theo đó cố gắng làm cạn kiệt ý chí hoặc khả năng chiến đấu của đối phương trong một cuộc xung đột kéo dài và gây thiệt hại, điều mà Tổng thống Trump cho biết ông muốn tránh trong nhiệm kỳ của ông.

Đóng cửa Eo biển Hormuz

Nhà phân tích Barak Ravid cho rằng, Iran có thể làm gián đoạn toàn bộ hoạt động vận chuyển thương mại ở vùng Vịnh nếu nước này quyết định đóng Eo biển Hormuz - một tuyến đường thủy quan trọng. Cho đến nay, chưa có sự gián đoạn đáng kể nào đối với hoạt động vận chuyển dầu mỏ toàn cầu. Nhưng nếu hoạt động xuất khẩu dầu mỏ bị gián đoạn hoặc nếu Iran cố gắng chặn Eo biển Hormuz, thị trường dầu mỏ toàn cầu có thể phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng.

Eo biển Hormuz, nơi nối vịnh Ba Tư với biển Oman, là một kênh chính để xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt tự nhiên hóa lỏng từ Trung Đông ra thị trường toàn cầu. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, mỗi ngày có khoảng 20 triệu thùng dầu được vận chuyển qua eo biển này.

Ông Hossein Shariatmadari - cố vấn nhà lãnh đạo tối cao Iran đã kêu gọi tấn công bằng tên lửa và đóng cửa eo biển Hormuz.

"Sau cuộc tấn công của Mỹ vào cơ sở hạt nhân Fordow, giờ đến lượt chúng tôi”, Hossein Shariatmadari nói.

“Việc đóng cửa Eo biển Hormuz có khả năng gây sốc trên thị trường dầu mỏ, đẩy giá dầu lên cao, thúc đẩy lạm phát, làm sụp đổ chương trình nghị sự kinh tế của ông Trump", Mohammad Ali Shabani - chuyên gia về Iran nhận định.

Tăng tốc phát triển vũ khí hạt nhân

Một số chuyên gia cho rằng, Iran rất có thể sẽ chạy đua chế tạo bom hạt nhân ngay ở thời điểm hiện tại.

"Tổng thống Trump cho, rằng Iran sẽ trở thành một quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân trong 5 đến 10 năm tới", ông Trita Parsi, phó chủ tịch điều hành Viện Quincy tại Washington, DC, cho biết trên X.

Theo nhà phân tích Parsi, việc phát triển vũ khí hạt nhân có thể được coi như biện pháp răn đe lợi hại nhất của Iran.

Nhiều chuyên gia suy đoán Iran có khả năng đã di chuyển kho uranium đã làm giàu khỏi các cơ sở hạt nhân quan trọng trong bối cảnh Israel tiếp tục tấn công. Các nhà máy điện hạt nhân tạo ra điện cho mục đích dân sự sử dụng urani được làm giàu ở mức từ 3,5% đến 5%. Khi được làm giàu ở mức cao hơn, urani có thể được sử dụng để chế tạo bom hạt nhân. Nhưng từ trước đến nay, Tehran luôn khẳng định theo đuổi chương trình hạt nhân vì mục đích hòa bình.

Ngoài ra, Iran cũng có khả năng sẽ rút khỏi Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân, hay NPT. "Phản ứng của Iran có khả năng không chỉ giới hạn ở việc trả đũa quân sự. Việc rút khỏi NPT là hoàn toàn có thể xảy ra", ông Ali Vaez - Giám đốc Dự án Iran tại Nhóm khủng hoảng quốc tế suy đoán.

Tiếp tục tấn công Israel

Phản ứng đầu tiên của Iran trước cuộc tấn công của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân của nước này là tấn công Israel, không phải các căn cứ của Washington

Theo Bộ Y tế Israel, tên lửa của Iran đã bắn trúng nhiều tòa nhà ở Tel Aviv cuối tuần qua, khiến 86 người thương vong. Giới phân tích cho rằng, Iran có thể nhận thức rõ, họ không thể duy trì một cuộc đối đầu toàn diện với Mỹ và hy vọng Tổng thống Trump sẽ giảm bớt sự can dự mình sau cuộc tấn công vào hôm 22/6. Trong trường hợp này, Tehran có thể chỉ tìm cách duy trì nguyên trạng là chiến đấu với Israel.

Nhà phân tích Shabani cho rằng, Tổng thống Trump có thể thực hiện chiến thuật tương tự như năm 2020 – thời điểm Mỹ tấn công khiến chỉ huy Iran Qasem Soleimani thiệt mạng. “Tổng thống Trump lúc đó muốn gửi một thông điệp lớn, gây chú ý, thể hiện quyết tâm của Mỹ trong việc bênh vực đồng minh nhưng vẫn muốn tránh một cuộc xung đột lớn hơn", ông Shabani lưu ý.

Ngoài ra, Iran có thể trả đũa Mỹ bằng một phản ứng chừng mực, tương tự như những gì đã xảy ra vào năm 2020, khi họ phóng một loạt tên lửa vào các căn cứ của Mỹ ở Iraq, khiến nhiều binh sỹ bị thương.

Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo CNN

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/4-quan-bai-hiem-iran-co-the-lua-chon-de-tra-dua-don-tan-cong-cua-my-post1209226.vov