4 thiết bị tuyệt đối không nên cắm vào cổng USB ô tô để tránh hư hỏng và rủi ro

12 giờ trướcBài gốc

Từ nhiều năm nay, các nhà sản xuất xe hơi đã tích hợp cổng USB như một tính năng tiêu chuẩn, giúp người dùng sạc điện thoại, nghe nhạc từ USB hoặc kết nối smartphone với hệ thống giải trí trung tâm. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ giới hạn kỹ thuật của cổng này.

Phần lớn các cổng USB trên xe được thiết kế với công suất đầu ra rất thấp, thường chỉ đạt từ 2,5W đến 5W (5V - 0,5A hoặc 1A). Đây là mức năng lượng đủ để sạc chậm điện thoại, nhưng hoàn toàn không đủ cho các thiết bị tiêu thụ điện năng cao như laptop, máy tính bảng lớn, hay thậm chí là camera hành trình công suất cao.

Việc sử dụng cổng USB sai mục đích có thể gây ra quá tải điện, chập mạch, hỏng cầu chì, và trong một số trường hợp có thể làm treo hệ thống điều khiển trung tâm (infotainment). Bên cạnh đó, do cổng USB cũng là một cổng truyền dữ liệu, nó có thể trở thành điểm yếu an ninh mạng, khiến xe bị tấn công thông qua phần mềm độc hại ẩn trong thiết bị lạ.

Thiết bị tiêu thụ điện năng cao: Laptop và máy chơi game

Một trong những thói quen nguy hiểm nhất là cắm laptop, máy tính bảng hoặc máy chơi game di động vào cổng USB ô tô để sạc. Mặc dù thao tác này tưởng chừng vô hại, nhưng về bản chất, hầu hết các thiết bị này yêu cầu công suất sạc tối thiểu từ 30W đến 100W - gấp nhiều lần so với khả năng cung cấp của cổng USB trên xe (tối đa 5W).

Khi cắm laptop vào, người dùng sẽ nhận thấy sạc rất chậm hoặc hoàn toàn không sạc. Nhưng điều nguy hiểm hơn là sự chênh lệch điện áp và cường độ dòng điện có thể khiến mạch điện bên trong xe bị quá tải. Trong một số trường hợp, cầu chì bảo vệ của cổng sạc sẽ bị cháy để ngắt mạch, khiến toàn bộ cổng USB hoặc hệ thống giải trí bị vô hiệu hóa.

Ngay cả những xe mới có cổng USB-C hỗ trợ Power Delivery (PD) hoặc Quick Charge cũng không đảm bảo tương thích với mọi thiết bị. Các tiêu chuẩn sạc nhanh như PD 3.0 hoặc QC 4.0 đòi hỏi cả xe lẫn thiết bị đều phải có sự tương thích. Nếu không khớp, việc sạc sẽ trở nên kém hiệu quả, thậm chí nguy hiểm.

Giải pháp được khuyến nghị là chỉ nên dùng bộ sạc 12V chuyên dụng cắm vào tẩu thuốc hoặc ổ chuyển đổi inverter có mạch ổn áp, vì các thiết bị này được thiết kế riêng cho dòng điện cao và có khả năng ngắt tự động khi quá tải.

Bộ chia USB (USB Hub) - “kẻ gây rối” thầm lặng trong hệ thống điện xe

Việc sử dụng bộ chia USB (hub) là một thói quen phổ biến khác, đặc biệt trong các gia đình có nhiều thiết bị điện tử. Tuy nhiên, trên ô tô, đây lại là lựa chọn sai lầm.

Cổng USB trên xe vốn chỉ đủ điện cho một thiết bị, trong khi một hub thường chia nguồn cho 3 đến 5 thiết bị cùng lúc. Khi tổng điện năng tiêu thụ vượt quá giới hạn, mạch bảo vệ của xe sẽ kích hoạt chế độ ngắt dòng, khiến toàn bộ thiết bị mất kết nối. Nhiều người thậm chí cho rằng xe bị lỗi phần mềm hoặc hệ thống giải trí bị “treo”, nhưng thực tế là do quá tải điện.

Không chỉ vậy, các hub rẻ tiền thường không có bộ ổn áp hoặc chip kiểm soát nguồn. Khi điện áp dao động do xe tăng tốc hoặc phanh gấp, dòng điện chập chờn có thể gây hại cho cả thiết bị lẫn cổng sạc. SlashGear dẫn chứng rằng một số dòng xe Đức hiện đại có cơ chế “tự khóa USB” khi phát hiện dòng điện bất thường, buộc người dùng phải khởi động lại xe mới sử dụng được.

Lời khuyên ở đây là, nếu cần kết nối nhiều thiết bị, người dùng nên chọn hub có nguồn cấp riêng (powered hub), hoặc tốt hơn là sử dụng bộ chia qua ổ 12V, nơi công suất cấp ra cao hơn và ổn định hơn nhiều so với cổng USB trung tâm.

USB không rõ nguồn gốc: Nguy cơ tấn công phần mềm và đánh cắp dữ liệu

Nguy hiểm lớn nhất không nằm ở điện năng, mà ở bảo mật dữ liệu. Khi người dùng cắm một USB hoặc thiết bị lạ vào hệ thống xe, họ có thể vô tình mở đường cho các phần mềm độc hại (malware) xâm nhập.

Khái niệm “juice jacking” vốn quen thuộc trong lĩnh vực an ninh mạng – chỉ hình thức tấn công qua cổng sạc USB – nay đã lan sang cả lĩnh vực ô tô thông minh. Hệ thống giải trí trên xe thường có khả năng đọc, sao chép hoặc lưu trữ tạm thời các dữ liệu từ điện thoại, bao gồm danh bạ, lịch sử cuộc gọi, danh sách nhạc và vị trí GPS. Nếu thiết bị chứa mã độc, các dữ liệu này có thể bị trích xuất mà người lái không hề hay biết.

Thực tế, đã có những vụ việc ghi nhận xe bị tấn công thông qua USB cắm ngoài. Năm 2023, một nhóm nghiên cứu an ninh mạng tại Đức đã chứng minh rằng họ có thể chiếm quyền truy cập vào hệ thống điều khiển phụ trợ của một mẫu xe Audi thông qua file độc hại trong USB cắm vào cổng giải trí.

Vậy nên người dùng tuyệt đối không sử dụng USB lạ, đặc biệt là các thiết bị nhặt được, mượn từ người khác hoặc không rõ nguồn gốc. Khi cần sạc điện thoại, nên dùng cáp sạc chặn dữ liệu (data blocker cable) – loại dây chỉ truyền điện, không truyền dữ liệu, giúp ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm phần mềm.

Ổ cứng gắn ngoài: Không phù hợp với môi trường và công suất USB xe

Nhiều người thường mang theo ổ cứng ngoài (HDD hoặc SSD) chứa nhạc hoặc phim để giải trí trong xe. Tuy nhiên, đây là một trong những thiết bị không nên cắm trực tiếp vào cổng USB ô tô.

Nguyên nhân đầu tiên là về công suất. Một ổ cứng cơ học khi khởi động cần dòng điện cao gấp 2–3 lần mức duy trì. Nếu cổng USB không đủ điện, ổ cứng có thể không nhận, tự ngắt, hoặc tệ hơn là hỏng đầu đọc (head crash) do ngắt điện đột ngột.

Ngoài ra, môi trường trong khoang xe không phải là nơi lý tưởng cho ổ cứng. Nhiệt độ cao, rung lắc liên tục, và sự dao động điện áp khi đề máy đều có thể làm giảm tuổi thọ linh kiện. SlashGear cũng lưu ý rằng nhiều hệ thống infotainment không hỗ trợ ổ cứng định dạng NTFS hoặc exFAT, mà chỉ nhận USB dung lượng dưới 32GB, định dạng FAT32. Nếu cố gắng đọc ổ dung lượng lớn, xe có thể không phản hồi hoặc bị treo. Giải pháp an toàn là sao chép nội dung cần thiết sang USB nhỏ hoặc kết nối điện thoại thông minh qua Bluetooth, Apple CarPlay hay Android Auto để phát nhạc mà không cần ổ cứng ngoài.

Cổng USB trên ô tô là một tiện ích nhỏ nhưng không phải “ổ cắm vạn năng”. Dù mang lại sự tiện lợi, nó vẫn có những giới hạn kỹ thuật và bảo mật rõ ràng. Cắm sai thiết bị không chỉ khiến việc sạc trở nên vô dụng, mà còn có thể gây thiệt hại cho cả hệ thống điện, hỏng cổng sạc, thậm chí bị tấn công dữ liệu. Một chút cẩn trọng sẽ giúp bảo vệ không chỉ chiếc xe mà cả sự an toàn thông tin cá nhân của chính bạn.

CTV Minh Thúy/VOV.VN Theo Slashgear

Nguồn VOV : https://vov.vn/o-to-xe-may/tu-van/4-thiet-bi-tuyet-doi-khong-nen-cam-vao-cong-usb-o-to-de-tranh-hu-hong-va-rui-ro-post1236131.vov