Phổi là cơ quan thiết yếu, đảm bảo oxy nuôi dưỡng cơ thể, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống. Khi phổi gặp vấn đề, sức khỏe toàn diện bị đe dọa, gây mệt mỏi, khó thở, giảm khả năng vận động. Thông thường, mọi người nghĩ các vấn đề về phổi chỉ biểu hiện qua ho, đau ngực hay khó thở. Tuy nhiên, nhiều dấu hiệu bất thường ở bàn tay cũng có thể là lời cảnh báo từ phổi. Những triệu chứng này dễ bị bỏ qua vì tưởng chừng không liên quan, nhưng thực tế lại phản ánh các bệnh lý nghiêm trọng như xơ phổi hay COPD. Hiểu rõ các dấu hiệu này giúp phát hiện sớm, tăng cơ hội điều trị thành công, cải thiện sức khỏe và kéo dài tuổi thọ.
Một số dấu hiệu ở tay có thể là cảnh báo phổi đang có vấn đề. (Ảnh minh họa).
1. Tím tái đầu ngón tay
Tình trạng đầu ngón tay chuyển sang màu xanh tím là dấu hiệu cảnh báo lượng oxy trong máu giảm, do phổi không hoạt động hiệu quả. Đây là biểu hiện điển hình của các bệnh lý như phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), hen suyễn nặng, hoặc suy hô hấp. Hiện tượng này còn gọi là chứng xanh tím (cyanosis), xảy ra khi máu thiếu oxy được tuần hoàn đến các đầu ngón tay, khiến da đổi màu.
Nếu hiện tượng này xuất hiện thường xuyên hoặc kéo dài, bạn nên đi kiểm tra chức năng phổi sớm, vì đó có thể là dấu hiệu của tình trạng thiếu oxy mạn tính đe dọa tính mạng.
2. Đau tay không rõ nguyên nhân
Cảm giác đau âm ỉ hoặc nhói ở bàn tay mà không do chấn thương hoặc viêm khớp có thể liên quan đến các bệnh lý hô hấp. Khi phổi bị viêm hoặc có khối u chèn ép, các dây thần kinh kết nối từ vùng ngực lan xuống tay có thể bị kích thích, gây đau lan xuống cánh tay và bàn tay.
Đây là một hiện tượng thần kinh ngoại biên có liên quan đến bệnh phổi, đặc biệt thường gặp ở những người bị mắc phải khối u ác tính ở phổi trong giai đoạn đầu. Đừng chủ quan nếu bàn tay thường xuyên đau nhức bất thường, nhất là khi đi kèm với ho kéo dài, khó thở hoặc sút cân không rõ lý do.
Đau tay không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của khối u ác tính ở phổi. (Ảnh minh họa).
3. Ngón tay dùi trống
Ngón tay dùi trống là hiện tượng đầu ngón tay phình to, móng tay cong xuống giống đầu dùi trống. Đây là một trong những dấu hiệu kinh điển cho thấy phổi đang bị tổn thương mạn tính. Nguyên nhân là do cơ thể thiếu oxy trong thời gian dài, làm tăng sinh mô mềm quanh móng.
Tình trạng này thường thấy ở bệnh nhân mắc các bệnh phổi như xơ phổi hoặc bệnh tim mạch liên quan đến phổi. Dù không gây đau, ngón tay dùi trống là dấu hiệu quan trọng, cần được bác sĩ kiểm tra kỹ để tìm nguyên nhân tiềm ẩn nghiêm trọng.
4. Gãy xương bàn tay bất thường
Nếu xương bàn tay hoặc ngón tay bị gãy dù chỉ với va chạm nhẹ, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo phổi đang gặp vấn đề. Một số loại khối u ở phổi có khả năng gây mất cân bằng chuyển hóa canxi và làm suy yếu xương.
Tình trạng loãng xương do di căn hoặc do rối loạn nội tiết liên quan đến phổi có thể khiến xương dễ gãy, đặc biệt là ở chi. Gãy xương không rõ nguyên nhân luôn là cảnh báo đỏ cần được kiểm tra chuyên sâu, nhất là khi đi kèm các dấu hiệu hô hấp bất thường.
Khi khối u ác tính ở phổi lan tới xương, xương trở nên giòn, yếu và dễ gãy dù chỉ với tác động nhẹ. (Ảnh minh họa).
5. Tê tay kéo dài hoặc bất thường
Tê bì tay, châm chích hoặc mất cảm giác ở bàn tay là triệu chứng liên quan đến tổn thương dây thần kinh ngoại biên. Trong một số bệnh lý phổi, khối u có thể chèn ép vào đám rối thần kinh cánh tay, gây tê yếu, mất cảm giác hoặc đau nhức lan xuống tay.
Đây còn được gọi là hội chứng Pancoast, thường xảy ra ở đỉnh phổi. Nếu triệu chứng tê tay kéo dài, lan dọc cánh tay và không thuyên giảm sau nghỉ ngơi, bạn nên đi khám sớm để kiểm tra khả năng có khối u hoặc tổn thương ở phổi.
Các thực phẩm tốt cho phổi
Hiện nay, bệnh lý ở phổi vô cùng phổ biến, có thể diễn biến từ nhẹ đến nặng, khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong chẩn đoán, từ đó bỏ lỡ mất giai đoạn vàng để điều trị, làm ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng.
Để đảm bảo phổi khỏe mạnh, tránh được các bệnh lý nguy hiểm thì cách tốt nhất chính là tập thể dục, không hút thuốc, hạn chế tối đa việc tiếp xúc với môi trường ô nhiễm và đồng thời xây dựng chế độ ăn uống khoa học, hợp lý với các loại thực phẩm tốt cho phổi.
Một số loại thực phẩm tốt cho phổi bao gồm:
Rau họ cải: Những loại rau họ cải như bông cải xanh, súp lơ, bắp cải... có chứa chất oxy hóa nên sẽ giúp cho cơ thể loại bỏ độc tố và các gốc tự do. Bạn có thể bổ sung các loại rau này vào thực đơn hàng ngày để giúp lá phổi khỏe mạnh.
Thực phẩm chứa carotene: Carotene là một chất oxy hóa có thể giúp ngăn ngừa những tác động gây ung thư phổi. Carotene đặc biệt có nhiều trong các loại rau quả có màu cam hoặc đỏ. Cà rốt chính là sự lựa chọn tuyệt vời có thể giúp bảo vệ lá phổi của bạn.
Thực phẩm chứa axit béo Omega-3: Axit béo Omega-3 rất có lợi đối với sức khỏe. Các thực phẩm giàu axit béo Omega-3 có thể kể đến như: Cá (cá hồi, cá thu, cá ngừ,...), các loại hạt (hạt óc chó, hạnh nhân,..)....đều có thể thêm vào thực đơn hàng ngày để giúp bảo vệ lá phổi luôn khỏe mạnh.
Thực phẩm chứa folate (vitamin B9): Những thực phẩm chứa folate rất tốt trong việc ngăn ngừa các bệnh về ung thư, đặc biệt là ung thư phổi. Những loại thực phẩm tốt cho phổi, giàu folate có thể bổ sung hàng ngày chính là rau chân vịt, măng tây, củ cải và đậu lăng....
Tỏi: Trong tỏi có chứa hàm lượng allicin cao, có tác dụng giảm viêm, chống nhiễm trùng và phá bỏ các gốc tự do để hỗ trợ điều trị các bệnh lý ở phổi. Có thể khẳng định tỏi là một trong những thực phẩm tốt cho bệnh phổi mà ai cũng có thể dùng.
Thực phẩm chứa vitamin C: Vitamin C đóng một vai trò quan trọng đối với cơ thể. Ăn nhiều các loại thực phẩm chứa lượng vitamin C như kiwi, ớt chuông xanh và ớt chuông đỏ đỏ, cam, chanh, bưởi, nước ép rau củ, cà chua, dứa, xoài, dưa hấu.... sẽ giúp cho phổi của bạn vận chuyển oxy đến toàn bộ cơ thể một cách hiệu quả nhất.
Quả họ dâu: Các loại quả họ dâu là thực phẩm tốt cho phổi bởi nó chứa rất nhiều chất chống oxy hóa, polyphenol anthocyanin, beta-carotene, lutein và zeaxanthin. Các chất chống oxy hóa này sẽ giúp bảo vệ phổi khỏi dịch bệnh, nhiễm trùng và giảm các nguy cơ mắc bệnh ung thư.
Táo là một trong những loại thực phẩm tốt cho phổi bởi nó có chứa các vi chất và vitamin giúp duy trì chức năng hô hấp, đồng thời ngăn ngừa các bệnh về phổi.
Gừng và nghệ: Các chức năng kháng viêm có trong gừng và nghệ sẽ lọc những chất ô nhiễm còn sót lại trong phổi, bổ sung lượng lớn curcumin để loại bỏ các tế bào ung thư.
Bưởi: Theo nghiên cứu, những khoáng chất và vitamin có trong quả bưởi rất tốt trong việc đẩy lùi các tế bào ung thư ở phổi, đồng thời hạn chế được diễn biến xấu của bệnh.
Nước: Nước có thể giúp làm tăng lưu thông máu tới các cơ quan ở cơ thể, trong đó có phổi. Uống nhiều nước sẽ giúp loại bỏ những độc tố và bảo vệ lá phổi luôn khỏe mạnh.
Lựu: Trong quả lựu chứa nhiều chất chống oxy hóa nên rất có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt, những chất dinh dưỡng trong lựu có thể làm chậm quá trình phát triển của khối u phổi ở người bệnh.
Thực phẩm chứa magie: Magie là 1 loại khoáng chất thường được các bác sĩ đề nghị bổ sung cho người mắc bệnh lý ở phổi. Nguyên nhân là bởi nó có thể giúp tăng dung tích phổi và tăng hiệu quả của quá trình hô hấp.
Nhật Hạ (t/h)