5 dự án điện gió vẫn mắc kẹt trong vùng quy hoạch bô xít

2 giờ trướcBài gốc

Khu vực phía Tây tỉnh Lâm Đồng có 6 dự án điện gió

Xây dựng trên quy hoạch khoáng sản

Khu vực phía Tây tỉnh có 6 dự án điện gió gồm: dự án điện gió Đắk N’Drung 1, 2, 3, Đắk Hòa, Asia Đắk Song 1 và Nam Bình 1. Tổng công suất của 6 dự án khoảng 430 MW, vốn đầu tư hơn 14.800 tỷ đồng. Tính tới tháng 10/2025, chỉ có 1/6 dự án điện gió khu vực phía Tây tỉnh vận hành thương mại, 5 dự khác vẫn “án binh bất động”.

Theo ghi nhận của phóng viên, đến tháng 10/2025, trong 6 dự án trên, duy nhất nhà máy điện gió Đắk Hòa, công suất 50 MW đã vận hành thương mại từ tháng 11/2021 và có đóng góp ngân sách địa phương. Từ khi vận hành tới nay, dự án này đóng góp sản lượng điện hàng năm khoảng 162,3 triệu kWh - chiếm 6,98% các nguồn điện cung cấp trên địa bàn phía Tây tỉnh.

Các dự án vẫn gặp khó khăn, vướng mắc do được triển khai trên khu vực chồng lấn quy hoạch giữa các dự án năng lượng và vùng quy hoạch khoáng sản bô xít. Cụ thể, theo kết luận của Thanh tra Chính phủ năm 2023, 5/6 dự án nhà máy điện gió nằm trong khu vực Quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng bô xít giai đoạn 2007 - 2015, có xét đến năm 2025, đã được Thủ tướng phê duyệt trước đó.

Ngoài ra, việc khởi công, nghiệm thu và vận hành thương mại các dự án điện gió cũng có một số sai phạm. Trong số này, nhà máy điện gió Nam Bình 1, Đắk Hòa, Đắk N’Drung 1,2,3 đã khởi công xây dựng khi đất xây dựng chưa được UBND tỉnh cho thuê.

Riêng dự án nhà máy điện gió Nam Bình 1 khởi công xây dựng khi chưa có thông báo kết quả thẩm định thiết kế kỹ thuật của Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công thương.

Đến tháng 10/2025, trong 6 dự án tại khu vực phía Tây tỉnh, duy nhất Nhà máy điện gió Đắk Hòa đã vận hành thương mại

Ngoài những sai phạm nêu trên, khu vực xây dựng các dự án điện gió từng là “điểm nóng” khi xuất hiện tình trạng xô xát giữa người dân địa phương và người của các dự án điện gió. Đỉnh điểm, nhiều người dân phải nhập viện vì mâu thuẫn giữa 2 bên được giải quyết bằng bạo lực. Nguyên nhân là trong quá trình thỏa thuận đền bù, các hộ dân và chủ đầu tư điện gió không tìm được tiếng nói chung. Trong khi đó, nhiều chủ đầu tư muốn đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án để sớm đưa vào vận hành thương mại.

Tình trạng căng thẳng kéo dài đã khiến an ninh, trật tự ở một số khu vực bị ảnh hưởng, buộc chính quyền địa phương phải tăng cường lực lượng để ổn định tình hình. Nhiều cuộc đối thoại, hòa giải được tổ chức nhằm tháo gỡ vướng mắc giữa người dân và doanh nghiệp, song kết quả vẫn còn hạn chế do giá đền bù, hỗ trợ chưa đáp ứng kỳ vọng của người dân. Một số hộ cho rằng, đất bị thu hồi chưa được định giá thỏa đáng, trong khi doanh nghiệp lo ngại chi phí phát sinh vượt kế hoạch, ảnh hưởng tiến độ dự án và hiệu quả đầu tư.

Kiến nghị tháo gỡ khó khăn

Cuối năm 2024, Chính phủ có Nghị quyết số 233/NQ-CP tháo gỡ khó khăn đối với các dự án năng lượng tái tạo (Nghị quyết số 233), mở lối cho địa phương hoàn tất thủ tục để các dự án bị đình trệ được vận hành đúng quy định. Ngay sau đó, tỉnh đã nhiều lần kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương tháo gỡ vướng mắc.

Theo đó, các dự án điện gió triển khai đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch phát triển điện lực vào năm 2020. Từ thời điểm triển khai các dự án điện gió cho đến nay đã tồn tại song song 2 quy hoạch chồng lấn nhau.

Ngoài ra, vị trí thực hiện các dự án điện gió nằm trong vùng quy hoạch mỏ Đắk Song và mỏ Tuy Đức. Tổng diện tích là khoảng 47.200 ha (chưa được cấp phép khai thác). Tuy nhiên, nhu cầu sử dụng đất của 6 dự án điện gió chỉ chiếm một phần nhỏ khoảng 0,17% trên tổng diện tích.

Diện tích cho các hạng mục trạm biến áp, đường dây, vị trí các trụ phân tán cũng không đáng kể, không ảnh hưởng nhiều đến trữ lượng quặng bô xít. Quá trình thi công các công trình điện gió không gây thất thoát tài nguyên khoáng sản; không có việc khai thác, vận chuyển kinh doanh trái phép quặng bô xít. Vì vậy, UBND tỉnh kiến nghị xem xét tạo điều kiện cho các dự án hoàn thành, đi vào hoạt động.

Mới đây, trong báo cáo kết quả thực hiện tháo gỡ khó khăn, vướng mắc theo Nghị quyết số 233, UBND tỉnh cho biết, các chủ đầu tư dự án điện gió đã hoàn thành báo cáo đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội giữa việc thực hiện các dự án điện gió và khai thác khoáng sản. Đối với vị trí thực hiện dự án nằm trong khu vực quy hoạch khoáng sản bô xít, UBND tỉnh đề xuất đưa vào khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia, phù hợp với chủ trương thực hiện Nghị quyết số 233 của Chính phủ.

Cuối năm 2024, Chính phủ có Nghị quyết số 233/NQ-CP tháo gỡ khó khăn đối với các dự án năng lượng tái tạo

Bên cạnh đó, UBND tỉnh cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm rà soát tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ xem xét, sớm điều chỉnh đưa 6 dự án điện gió chồng lấn quy hoạch bô xít ra khỏi Quy hoạch khoáng sản đã được phê duyệt tại Quyết định số 866/QĐ-TTg ngày 18/7/2023; đồng thời xem xét, đề xuất giải pháp phù hợp đối với các dự án, công trình được phê duyệt trước thời điểm ban hành Quyết định số 866/QĐ-TTg trên địa bàn tỉnh.

Trong thời gian chưa điều chỉnh, UBND tỉnh đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công thương phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát, đánh giá, xác định ranh giới khu vực có thân quặng bô xít, làm cơ sở cho việc xem xét, cho phép thực hiện các công trình, dự án trong vùng quy hoạch khoáng sản (nhưng không ảnh hưởng đến các thân quặng bô xít) nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Theo tính toán của cơ quan chức năng, nếu cả 6 dự án điện gió ở Đắk Nông đi vào vận hành thương mại sẽ đóng góp cho lưới điện khoảng 1,29 tỷ kWh điện, nộp ngân sách khoảng 400 tỷ đồng/năm.

Dương Phong .

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/5-du-an-dien-gio-van-mac-ket-trong-vung-quy-hoach-bo-xit-402051.html