5 dự báo công nghệ cho 2026 và tương lai xa hơn: Kỷ nguyên mới của AI

14 giờ trướcBài gốc

Tiến sĩ Werner Vogels cho biết: “Chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên mới, nơi công nghệ không chỉ giải quyết những thách thức kỹ thuật mà còn chạm tới những vấn đề sâu sắc của con người. Từ trợ lý ảo AI đến những bước tiến trong điện toán lượng tử, công nghệ đang mở rộng năng lực của chúng ta theo những cách đầy ý nghĩa. Trong tương lai, việc ứng dụng công nghệ để tạo ra tác động tích cực sẽ định hình lại khái niệm về thành công - và về chính bản thân mỗi người”.

Tiến sĩ Werner Vogels, Giám đốc Công nghệ (CTO) của Amazon chia sẻ về kỷ nguyên mới của AI tại sự kiện AWS re:Invent 2025 tại Las Vegas

“Trong năm tới, chúng ta sẽ mở ra một kỷ nguyên mới của AI, nơi con người giữ vai trò trung tâm trong vòng lặp, chứ không phải ngược. Chu kỳ này sẽ mở ra những cơ hội lớn để giải quyết các vấn đề cốt lõi của xã hội. Và nó khởi đầu bằng việc giải quyết một vấn đề ngoài ý muốn của thế giới siêu kết nối - sự cô đơn và thiếu vắng tình bạn đồng hành - bằng cách biến chính công nghệ, vốn từng tạo ra vấn đề, thành giải pháp,” ông nhấn mạnh.

Những dự báo về công nghệ

Theo Tiến sĩ Werner Vogels, có năm dự báo công nghệ cho năm 2026 và xa hơn.

Thứ nhất, tái định nghĩa sự đồng hành cho những người cần nhất: Cô đơn đã trở thành một “đại dịch” toàn cầu, khi cứ sáu người thì có một người phải đối mặt với tình trạng này. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã chính thức công nhận đây là một cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng. Các nghiên cứu cho thấy sự cô lập xã hội làm tăng nguy cơ tử vong thêm 32%, tương đương với tác hại của việc hút thuốc, trong khi cô đơn làm gia tăng nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ tới 31%.

Werner Vogels chia sẻ: “Như nhà nghiên cứu Kate Darling của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) phát hiện, chúng ta vốn được ‘lập trình sinh học’ để gán ý định và sự sống cho những chuyển động tự động. Đó là lý do con người thường đối xử với robot giống như với động vật hơn là với thiết bị.”

Ông nói thêm: “Tại Amazon, nhóm Astro đã ghi nhận việc con người xây dựng những mối quan hệ thực sự với robot đồng hành. Thay vì thay thế người chăm sóc, những robot này tạo ra một mô hình cộng tác, nơi công nghệ và con người cùng nhau chống lại đại dịch cô đơn.”

Thứ hai, sự khởi đầu của nhà phát triển với tinh thần Phục hưng: Theo Werner Vogels, khi generative AI (AI tạo sinh, Gen AI) đang tái định hình cách con người xây dựng phần mềm, một quan niệm quen thuộc lại xuất hiện: rằng các lập trình viên sẽ sớm trở nên lỗi thời. Tuy nhiên, đây không phải là dấu chấm hết cho nghề lập trình, mà là sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên của “nhà phát triển theo tinh thần thời kỳ Phục hưng - đa năng, sáng tạo và toàn diện”.

Gen AI có thể tạo ra những đoạn mã chỉ trong vài giây, nhưng nó không thể tham dự các cuộc họp trù bị ngân sách, nơi lãnh đạo phải cân nhắc giữa chi phí và hiệu năng. Những phẩm chất cốt lõi của một lập trình viên xuất sắc vẫn không thay đổi qua thời gian: sự sáng tạo, tinh thần tò mò và tư duy hệ thống. Chính những yếu tố này đã định hình bản chất của nghề lập trình xuyên suốt mọi cuộc cách mạng công nghệ.

Để thành công trong thế giới được hỗ trợ bởi AI, các nhà phát triển cần trở thành những “nhà bác học hiện đại”, những người hiểu rằng hệ thống không phải là những cấu trúc tĩnh, mà là những môi trường sống, luôn vận động và biến đổi.

Thứ ba, “an toàn lượng tử” trở thành chuẩn mực duy nhất: Dữ liệu cá nhân, hồ sơ tài chính và bí mật quốc gia đang bị các đối thủ thu thập, đặt cược vào sự xuất hiện của máy tính lượng tử để giải mã trong tương lai. Những tiến bộ trong sửa lỗi đã rút ngắn đáng kể thời gian, và cánh cửa cho phòng thủ chủ động đang dần khép lại.

Các tổ chức cần hành động trên ba mặt trận: triển khai mật mã hậu lượng tử ngay từ bây giờ, lên kế hoạch nâng cấp hạ tầng vật lý, và phát triển nguồn nhân lực sẵn sàng cho kỷ nguyên lượng tử.

Thứ tư, công nghệ quốc phòng làm thay đổi thế giới: Đầu tư quân sự vào công nghệ đang gia tăng mạnh mẽ, không chỉ từ phía chính phủ mà còn cả khu vực tư nhân.

Nhịp độ đổi mới sáng tạo diễn ra nhanh chóng, và các bản cập nhật phần mềm cho hệ thống tự động giờ đây được triển khai hàng tuần thay vì hàng năm. Thuật toán liên tục học hỏi từ dữ liệu thực tế và có thể cải thiện chỉ sau một đêm. Những tiến bộ này trong công nghệ quốc phòng sẽ sớm được các tổ chức dân sự tận dụng để giải quyết những thách thức trọng yếu: từ ứng phó thảm họa, bảo đảm an ninh lương thực cho đến mở rộng khả năng tiếp cận y tế tại các vùng xa xôi hẻo lánh.

Cuối cùng, học tập cá nhân hóa thỏa mãn trí tò mò vô hạn: Mỗi học sinh đều xứng đáng có một người thầy khơi gợi trí tò mò và nuôi dưỡng sự sáng tạo. Thế nhưng trong phần lớn lịch sử nhân loại, chỉ những người giàu có mới có cơ thuê gia sư riêng. Điều đó đang thay đổi.

AI đang tạo ra một bước ngoặt đột phá trong giáo dục thông qua hình thức gia sư cá nhân hóa. Khanmigo của nền tảng học trực tuyến Khan Academy đã tiếp cận tới 1,4 triệu học sinh chỉ trong năm đầu tiên. Theo một khảo sát tại Anh, tỷ lệ học sinh, sinh viên sử dụng công cụ AI đã tăng từ 66% năm ngoái lên tới 92% trong năm nay.

Giáo viên sẽ KHÔNG biến mất. Điều thay đổi chính là vai trò của họ. AI đang giải phóng giáo viên khỏi những công việc hành chính nặng nề, đồng thời mở ra cơ hội để họ tập trung vào giảng dạy sáng tạo và mang tính cá nhân hóa cao hơn, giúp mỗi học sinh phát huy tối đa tiềm năng của mình.

Sự trỗi dậy của AI

Trong bài phát biểu keynote tại sự kiện AWS re:Invent 2025 ở Las Vegas ngày 4 tháng 12, Giám đốc Công nghệ (CTO) của Amazon đã nhấn mạnh rằng sự trỗi dậy của AI đã khiến vai trò tham gia của con người trong phát triển phần mềm trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, đặc biệt là trong quá trình duyệt mã (code review). Trước đó, trong một bài viết blog, Tiến sĩ Werner Vogels lưu ý rằng mặc dù Gen AI có thể tạo ra mã chỉ trong vài giây, nhưng “nếu bạn đưa vào dữ liệu rác, thì kết quả sẽ là một sản phẩm rác nhưng trông rất thuyết phục.”

Theo quan điểm của Vogels, trong thế giới được định nghĩa bởi AI, quá trình duyệt mã trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Ông chia sẻ: “Tất cả chúng ta đều ghét việc duyệt mã, nó giống như cảm giác một đứa trẻ 12 tuổi phải đứng trước lớp. Nhưng chính quá trình duyệt mã lại là điểm kiểm soát để khôi phục sự cân bằng. Đây là nơi chúng ta đưa phán đoán của con người trở lại vòng lặp phát triển”.

Vogels cũng chỉ ra một sự khác biệt quan trọng trong kỷ nguyên AI hiện nay so với những giai đoạn thay đổi công nghệ trước đây. Khi các công cụ mới xuất hiện, chúng tạo ra hiệu ứng lan tỏa sang nhiều lĩnh vực khác của ngành công nghệ, thúc đẩy tốc độ sáng tạo nhanh hơn nữa.

“Điều khiến thời điểm này trở nên khác biệt là cách những sáng tạo công nghệ củng cố lẫn nhau. Tiến bộ trong một lĩnh vực sẽ thúc đẩy tiến bộ ở những lĩnh vực khác,” ông nhấn mạnh.

Xây dựng cho tương lai

Tại sự kiện re:Invent 2025, AWS đã giới thiệu các dịch vụ mới về khả năng suy luận của mô hình tiên phong (frontier model reasoning) cùng những framework hỗ trợ phát triển agent AI, qua đó nhấn mạnh thêm cho quan điểm của Werner Vogels.

Ngày 3 tháng 12, công ty công bố Graviton5 - thế hệ chip tùy chỉnh mới, được thiết kế để mang lại hiệu năng tính toán cao hơn tới 25% so với phiên bản trước, theo AWS. Các máy chủ ảo điện toán đám mây sử dụng con chip này hiện đã được Adobe Inc., Airbnb Inc., Epic Games Inc., Formula One Group, Pinterest Inc. và SAP SE đưa vào vận hành.

Trong keynote cuối cùng tại sự kiện, Vogels trở lại với một chủ đề đã trở thành dấu ấn xuyên suốt 14 năm ông hiện diện: vai trò thầm lặng của một nhà phát triển. Theo ông, công việc của nhà phát triển thường bị che khuất sau lớp máy móc công nghệ - chính là những động cơ đang vận hành nền kinh tế toàn cầu ngày nay, bao gồm cả cỗ máy đã đưa Amazon trở thành nhà bán lẻ lớn thứ hai thế giới.

Khoác trên mình chiếc áo phông in dòng chữ “Open mind for a different view / And nothing else matters” - trích từ một ca khúc của ban nhạc heavy metal Metallica - Vogels nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nuôi dưỡng niềm tự hào về những gì các nhà phát triển tạo ra, dù họ âm thầm làm việc trong sự vô danh.

Ông chia sẻ: “Phần lớn những gì chúng ta xây dựng sẽ chẳng bao giờ được ai biết đến. Lý do duy nhất khiến chúng ta làm tốt là bởi niềm tự hào nghề nghiệp trong việc theo đuổi sự xuất sắc trong vận hành. Đó chính là điều định nghĩa những người phát triển giỏi nhất”.

Bích Thủy

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/5-du-bao-cong-nghe-cho-2026-va-tuong-lai-xa-hon-ky-nguyen-moi-cua-ai-d456565.html