Thị trường quy mô lớn
Thông tin từ Bộ Công Thương cho biết, xuất khẩu hàng hóa trong tháng 8/2025 tăng 2,6% so với tháng trước và tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước. Riêng xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ trong tháng 8 giảm 2% so với tháng 7 nhưng vẫn tăng 18,3% so với cùng kỳ năm trước.
Tính chung 8 tháng năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước gần chạm mốc 600 tỷ USD (ước đạt 597,93 tỷ), tăng 16,3% so với cùng kỳ năm trước.
Hoa Kỳ luôn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, đặc biệt là đối với nhóm hàng nông, lâm, thủy sản. Ảnh: Ngọc Huy.
Đặc biệt, đối với xuất khẩu nông, lâm, thủy sản, số liệu thống kê cũng cho thấy, 8 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đạt trên 45 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2024. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đây là mức tăng tích cực, cho thấy đóng góp rõ nét của ngành vào tăng trưởng kinh tế. Trong đó, Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.
Từ thị trường sở tại, ông Đỗ Ngọc Hưng - Tham tán thương mại, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho biết, trong những năm qua Hoa Kỳ luôn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, đặc biệt là đối với nhóm hàng nông, lâm, thủy sản như đồ gỗ, tôm, cá tra, cà phê, hạt điều, hồ tiêu và trái cây.
Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản sang Hoa Kỳ đạt khoảng 13,5 tỷ USD, chiếm đến 21,7% tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản Việt Nam ra toàn thế giới, tăng gần 25% về giá trị so với năm trước.
Điều này cho thấy vai trò cực kỳ quan trọng của thị trường Hoa Kỳ đối với sản xuất và đời sống của hàng triệu nông dân, ngư dân cũng như là sự phát triển của các doanh nghiệp Việt Nam.
Tuy nhiên, Tham tán thương mại Đỗ Ngọc Hưng cho rằng, bối cảnh hiện nay đặt ra nhiều thách thức lớn cho xuất khẩu hàng nông, lâm, thủy sản sang Hoa Kỳ, cụ thể:
Thứ nhất, đó là yêu cầu ngày càng cao khắt khe của phía Hoa Kỳ về chất lượng truy xuất nguồn gốc và an toàn thực phẩm. Thứ hai, là tác động của chính sách thuế đối ứng.
Sự kết hợp giữa Nhà nước - doanh nghiệp - nhà nông
Trong bối cảnh nhiều thách thức, với vai trò là “cánh tay nối dài” của Bộ Công Thương tại thị trường nước ngoài cũng như được lãnh đạo Bộ Công Thương trực tiếp chỉ đạo, giao nhiệm vụ thúc đẩy xuất khẩu cũng như kết nối giao thương, Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ đề xuất, khuyến nghị:
Thứ nhất, đối với doanh nghiệp xuất khẩu, cần chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật của Hoa Kỳ.
Doanh nghiệp cần phát triển các sản phẩm chế biến sâu có giá trị gia tăng cao sang Hoa Kỳ.
Cùng với đó, kiểm soát chặt chẽ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật kim loại nặng và vi sinh vật để tránh bị từ chối nhập khẩu hoặc bị kiểm tra kéo dài tại điểm nhập khẩu. Đảm bảo về nguồn gốc xuất xứ sản phẩm, lưu kho, lưu giữ hồ sơ vùng trồng, cơ sở chế biến và vận chuyển nông lâm, nông sản thực phẩm, đa dạng hóa.
Thứ hai, đa dạng hóa sản phẩm và thị trường, không chỉ xuất khẩu sản phẩm thô mà còn phát triển các sản phẩm chế biến sâu, có giá trị gia tăng cao.
“Ngoài hạt điều rang muối, nhiều doanh nghiệp đã sản xuất thanh năng lượng từ hạt điều, đáp ứng xu hướng ăn uống tiện lợi ở Hoa Kỳ. Ngoài vải tươi, doanh nghiệp có thể bổ sung xuất khẩu các chế phẩm từ quả vải như: Vải khô, vải đóng hộp, nước ngọt vị vải...” - Tham tán Đỗ Ngọc Hưng lưu ý.
Thứ ba, đẩy mạnh chuyển đổi số và minh bạch dữ liệu ứng dụng mã QR Blockchain để truy xuất nguồn gốc từ nông trại, ao nuôi đến bàn ăn.
Ví dụ cụ thể là xoài Đồng Tháp đã gắn tem QR thì khi quét lên sẽ hiện ra thông tin về vùng trồng và quy trình chăm sóc, giúp tạo niềm tin cho người tiêu dùng Hoa Kỳ,
Tiếp đó là các doanh nghiệp, các hiệp hội cũng chủ động tham gia xúc tiến thương mại và vận động chính sách. Các doanh nghiệp cần tham gia các hội chợ, triển lãm kết hợp với các hiệp hội, ngành hàng để kiến nghị tháo gỡ khó khăn.
“Vừa qua VASEP đã phối hợp với các đối tác của Hoa Kỳ cũng như Đại sứ quán, cơ quan Thương vụ để kiến nghị giảm thuế chống bán phá giá cá tra và nhiều mức thuế đã được điều chỉnh tích cực. Hiện nay, VASEP cũng đang chủ động, tích cực trong việc phối hợp xử lý các phán quyết mới đây của Hoa Kỳ về không công nhận tương đương đối với 12 nghề cá xuất khẩu của Việt Nam” - ông Hưng thông tin.
Đối với các hộ nông dân, thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho rằng, đầu tiên phải thay đổi tư duy sản xuất, chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang liên kết chuỗi hợp tác với các doanh nghiệp để đồng bộ chất lượng và đầu ra ổn định.Thời gian qua, hợp tác xã xoài và vải liên kết với các doanh nghiệp xuất khẩu để ổn định đầu ra, như vậy giá bán cao hơn thị trường trong nước.
Thứ tư, người nông dân cần phát triển ngành nông nghiệp bền vững, hạn chế hóa chất, tăng cường phân bón hữu cơ, các chế phẩm sinh học hướng tới sản xuất xanh. Ví dụ như mô hình tôm lúa ở Đồng bằng sông Cửu Long vừa bảo vệ rừng ngập mặn, vừa tạo sản phẩm tôm hữu cơ được người tiêu dùng Mỹ ưa chuộng.
Thứ 5, đó là chú trọng chứng chỉ quốc tế tham gia các chương trình chứng nhận như là Global Organic...Ví dụ như cà phê hữu cơ Tây Nguyên đã đạt được chứng nhận Organic và được bày bán trong chuỗi siêu thị Việt Nam tại Hoa Kỳ.
Tham tán thương mại, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ Đỗ Ngọc Hưng khẳng định, để giữ vững và mở rộng thị phần tại thị trường Hoa Kỳ khó tính nhưng tiềm năng này, cần sự đồng bộ của nhiều yếu tố, từ chính sách hỗ trợ của Nhà nước, sự chủ động của doanh nghiệp, đến thay đổi tư duy sản xuất của nông dân.
Làm được điều đó, Tham tán Đỗ Ngọc Hưng cho rằng không chỉ giữ vững được thị trường xuất khẩu chủ lực, biến thách thức thành cơ hội mà còn góp phần khẳng định uy tín Việt Nam trên bản đồ nông nghiệp toàn cầu.
Xuất khẩu hàng hóa trong tháng 8/2025 vẫn tăng 2,6% so với tháng trước và tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước. Riêng xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ trong tháng 8 giảm 2% so với tháng 7 nhưng vẫn tăng 18,3% so với cùng kỳ năm trước.
Hoàng Hòa