Nhiều người vẫn nghĩ rằng sống khỏe là nhờ vào yếu tố di truyền, nhưng thực tế không hoàn toàn như vậy. Các nghiên cứu hiện đại cho thấy lối sống là yếu tố quan trọng quyết định tuổi thọ và sức khỏe. Chế độ ăn uống hợp lý, vận động thường xuyên, giấc ngủ đầy đủ và tinh thần thoải mái là những yếu tố then chốt để có một cuộc sống khỏe mạnh.
Tiến sĩ tim mạch Evan Levine (Mỹ) cho biết, dù không ai có thể thay đổi gen di truyền, nhưng việc duy trì 5 thói quen then chốt dưới đây từ tuổi 40 có thể quyết định bạn có sống thọ, sống khỏe và tránh xa bệnh tật khi về già.
1. Bỏ thuốc lá – bước đầu tiên để sống khỏe
Nội dung
1. Bỏ thuốc lá – bước đầu tiên để sống khỏe
2. Kiểm soát cholesterol – chìa khóa bảo vệ trái tim
3. Kiểm soát tình trạng viêm – bí quyết giữ mạch máu khỏe mạnh
4. Kiểm soát cân nặng – giữ tim khỏe, ngừa bệnh mạn tính
5. Kiểm soát huyết áp – bảo vệ tim, não và thận
Bỏ thuốc lá là việc quan trọng nhất bạn có thể làm để cải thiện sức khỏe và kéo dài tuổi thọ. Hút thuốc không chỉ gây hại cho phổi mà còn là nguyên nhân hàng đầu của bệnh tim mạch và ung thư. Theo các nghiên cứu, hơn 30% ca tử vong do bệnh tim mạch vành có liên quan đến thuốc lá.
Tin tốt là, dù bạn đã hút thuốc nhiều năm, việc dừng lại ở bất kỳ thời điểm nào cũng mang lại lợi ích rõ rệt cho cơ thể. Sau khi bỏ thuốc, chức năng phổi được cải thiện, lưu thông máu tốt hơn, tình trạng viêm giảm và nguy cơ bệnh tim mạch giảm nhanh chóng.
Tiến sĩ Evan Levine nhấn mạnh, nếu bạn bỏ thuốc trước tuổi 40, bạn có thể bảo vệ trái tim và lá phổi của mình trong nhiều thập kỷ tới.
Bỏ thuốc lá là việc quan trọng nhất bạn có thể làm để cải thiện sức khỏe và kéo dài tuổi thọ.
2. Kiểm soát cholesterol – chìa khóa bảo vệ trái tim
Cholesterol cao là một trong những yếu tố nguy hiểm nhất dẫn đến bệnh tim và đột quỵ. Sự tích tụ cholesterol tạo thành các mảng bám trong thành động mạch, khiến lòng mạch bị thu hẹp, lưu lượng máu giảm và cuối cùng có thể gây ra cơn đau tim.
Ở tuổi 40, việc kiểm tra định kỳ chỉ số cholesterol là rất quan trọng. Các bác sĩ hiện không chỉ nhìn vào từng con số riêng lẻ, mà đánh giá tổng thể nguy cơ tim mạch. Tuy vậy, mục tiêu chung vẫn là giảm cholesterol "xấu" (LDL) và tăng cholesterol "tốt" (HDL).
Chế độ ăn giàu rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và cá giúp cải thiện đáng kể mức cholesterol. Tập thể dục thường xuyên cũng giúp tăng HDL và giảm LDL, từ đó tăng cường sức khỏe tim mạch. Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể kê thuốc nhóm statin để kiểm soát cholesterol hiệu quả hơn.
3. Kiểm soát tình trạng viêm – bí quyết giữ mạch máu khỏe mạnh
Tình trạng viêm âm ỉ trong cơ thể là "thủ phạm thầm lặng" gây tổn thương mạch máu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường và nhiều vấn đề sức khỏe liên quan đến tuổi tác.
Các bác sĩ có thể đo protein phản ứng C (CRP) thông qua xét nghiệm máu để đánh giá mức độ viêm. Trong đó, xét nghiệm CRP độ nhạy cao (hs-CRP) giúp phát hiện sớm tình trạng viêm nhẹ, từ đó dự đoán nguy cơ tim mạch. Mức CRP thấp cho thấy cơ thể đang trong trạng thái ổn định, ít bị viêm mạn tính – điều kiện lý tưởng để bảo vệ tim và mạch máu.
Để giảm viêm, TS. Evan Levine khuyến nghị chế độ ăn chống viêm gồm cá béo, rau củ, trái cây nhiều màu sắc, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và dầu thực vật lành mạnh như dầu ô liu. Kết hợp tập thể dục đều đặn, duy trì cân nặng hợp lý và giảm căng thẳng bằng yoga hoặc thiền định cũng giúp cơ thể cân bằng và ngăn viêm hiệu quả.
4. Kiểm soát cân nặng – giữ tim khỏe, ngừa bệnh mạn tính
Quản lý cân nặng kết hợp với lối sống lành mạnh chính là nền tảng giúp bạn duy trì năng lượng, sự dẻo dai và sức khỏe khi bước vào tuổi trung niên.
Duy trì cân nặng hợp lý là yếu tố then chốt cho một cuộc sống lâu dài và khỏe mạnh. Khi trọng lượng cơ thể vượt quá mức bình thường, tim phải làm việc nhiều hơn, trong khi mỡ bụng tích tụ lại gây viêm và làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường, huyết áp cao cũng như nhiều bệnh mạn tính khác.
Các chuyên gia khuyên nên giữ chỉ số khối cơ thể (BMI) trong phạm vi lành mạnh bằng cách cân đối lượng calo nạp vào và năng lượng tiêu hao. Một chế độ ăn ít đường, hạn chế tinh bột tinh chế, ưu tiên thực phẩm tươi và nguyên chất sẽ giúp kiểm soát cân nặng hiệu quả hơn.
Chỉ cần giảm một vài phần trăm trọng lượng cơ thể cũng có thể giúp hạ huyết áp, giảm cholesterol và cải thiện chỉ số viêm (CRP) – mang lại lợi ích rõ rệt cho tim mạch và sức khỏe tổng thể. Quản lý cân nặng kết hợp với lối sống lành mạnh chính là nền tảng giúp bạn duy trì năng lượng, sự dẻo dai và sức khỏe khi bước vào tuổi trung niên.
5. Kiểm soát huyết áp – bảo vệ tim, não và thận
Huyết áp cao là "kẻ giết người thầm lặng" vì nó âm thầm làm tổn thương động mạch và các cơ quan trong cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ. Theo Tiến sĩ Evan Levine, việc theo dõi huyết áp thường xuyên từ sau tuổi 40 giúp phát hiện sớm những thay đổi bất thường và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.
Phần lớn người trưởng thành dưới 60 tuổi nên duy trì huyết áp dưới 140/90 mmHg để bảo vệ sức khỏe tim mạch. Những biện pháp hiệu quả nhất gồm tập thể dục đều đặn, ăn uống cân bằng, giảm muối và giữ cân nặng hợp lý. Ngay cả khi huyết áp chỉ giảm nhẹ, nguy cơ mắc bệnh tim mạch cũng giảm đáng kể.
Duy trì huyết áp ổn định không chỉ giúp trái tim khỏe mạnh mà còn bảo vệ não và thận, góp phần làm chậm quá trình lão hóa và nâng cao chất lượng cuộc sống về sau.
Mời độc giả xem thêm:
DS. Thu Hoài