Ảnh minh họa
Tại sự kiện Google I/O gần đây, một báo cáo về xu hướng sử dụng AI cho thấy, người dùng đang đặt ra những câu hỏi phức tạp hơn khi sử dụng trí tuệ nhân tạo. Điều này đánh dấu sự chuyển mình thú vị trong cách chúng ta tìm kiếm thông tin. Từ thời kỳ của những từ khóa rời rạc như “điện thoại iPhone mới nhất”, giờ đây người dùng có thể đặt một câu hỏi tròn trịa như: “Apple sắp ra mắt iPhone mới đúng không? Có tin đồn gì về iPhone 17 Air và camera của nó không? Hãy cho tôi 5 thông tin phổ biến nhất”.
Sự thay đổi này phản ánh một điều: AI giờ đây được thiết kế để hiểu ngôn ngữ tự nhiên – như cách con người nói chuyện với nhau. Và để tận dụng tối đa sức mạnh của ChatGPT, người dùng cần học cách "trò chuyện" hiệu quả hơn với AI.
Dưới đây là 5 mẹo chuyên sâu giúp bạn làm điều đó.
1. Nhập vai để tạo ngữ cảnh
Một trong những kỹ thuật hiệu quả nhất là sử dụng role prompting – tức là yêu cầu ChatGPT “đóng vai” ai đó. Bạn có thể bắt đầu bằng những câu như:
“Giải thích điều này như tôi là học sinh lớp 6”.
“Hãy tưởng tượng bạn là giáo sư có 30 năm kinh nghiệm về xã hội học”.
Tùy vào vai trò bạn gán cho AI, câu trả lời sẽ thay đổi tương ứng, từ đơn giản, dễ hiểu cho đến phân tích chuyên sâu. Đây là cách tuyệt vời để định hình độ chi tiết, giọng điệu và độ phức tạp trong câu trả lời.
2. Càng cụ thể càng hiệu quả
ChatGPT không thể “đọc được suy nghĩ” nhưng nó cực kỳ giỏi mô phỏng nếu bạn cung cấp ví dụ rõ ràng.
Nếu bạn muốn viết một email trả lời đối tác, đừng chỉ yêu cầu ChatGPT “soạn giúp tôi một email lịch sự”, mà hãy cung cấp ví dụ email trước đây bạn từng viết, hoặc mô tả giọng văn bạn mong muốn: thân thiện, chuyên nghiệp, hay trang trọng.
Tương tự, nếu bạn cần vẽ, viết, hoặc tổng hợp nội dung, việc đưa ra mẫu tham khảo giúp ChatGPT hiểu rõ bạn đang tìm kiếm điều gì.
3. Đừng bỏ qua bối cảnh
ChatGPT sẽ hoạt động hiệu quả hơn nếu bạn giải thích mục đích và hoàn cảnh của câu hỏi. Ví dụ: Bạn đang làm nghiên cứu? Viết bài luận? Chỉ tò mò tìm hiểu?
Việc cung cấp thông tin nền: bạn đã biết gì, bạn cần gì sẽ giúp AI tránh lặp lại điều bạn đã biết và tập trung vào phần bạn chưa rõ. Càng nhiều bối cảnh, câu trả lời càng được ‘cá nhân hóa’ theo đúng nhu cầu của bạn.
4. Hướng dẫn giọng điệu và phong cách
Giống như một nhà văn giỏi, ChatGPT có thể điều chỉnh giọng văn nếu bạn đưa ra yêu cầu cụ thể. Bạn cần câu trả lời: Vui vẻ, dí dỏm? Nghiêm túc, chuyên môn? Sâu sắc, truyền cảm?
Hãy nói rõ. Ví dụ: “Hãy giải thích theo phong cách hài hước,” hoặc “Viết bài như thể đăng trên tạp chí học thuật”. AI sẽ định hình nội dung theo phong cách bạn yêu cầu, từ đó tạo ra kết quả phù hợp hơn nhiều so với câu trả lời mặc định.
5. Yêu cầu giải thích theo từng bước
Với những câu hỏi phức tạp như giải toán, viết luận, hay phân tích logic, bạn hãy đề nghị ChatGPT giải thích từng bước. Điều này không chỉ giúp bạn hiểu rõ quá trình suy luận mà còn giúp bạn dễ dàng phát hiện nếu có chỗ nào chưa hợp lý.
Ví dụ: “Hãy giải thích tại sao kết quả này đúng, từng bước một”. Kỹ thuật này đặc biệt hữu ích khi bạn học tập, chuẩn bị thi cử, hoặc kiểm tra độ chính xác của thông tin.
Tóm lại, dùng ChatGPT không chỉ là việc đặt câu hỏi, đó là cả một nghệ thuật giao tiếp. Với 5 mẹo trên, bạn có thể nâng cao trải nghiệm và hiệu quả làm việc cùng AI một cách đáng kể, từ công việc hằng ngày, học tập, đến sáng tạo nội dung, ChatGPT có thể là một trợ lý cực kỳ mạnh mẽ nếu bạn biết cách trò chuyện đúng cách.
Nên nhớ AI không thay thế bạn, nó khuếch đại khả năng của bạn. Và giao tiếp chính là chìa khóa!
Đăng Khoa